Ποιοι είναι οι λόγοι «…Για να ψοφήσουν οι πρωταγωνιστές» στο θέατρο 104;

Τι είναι εκείνο άραγε που παρακινεί γνήσιους ανθρώπους του θεάτρου να εισχωρήσουν σε ένα κόσμο με διαφορετικές διαστάσεις και να θελήσουν να τον προσαρμόσουν στο Ελληνικό θέατρο, παρά τον κίνδυνο του συστηματικού ακρωτηριασμού που συνεπάγεται κάθε ανάλογο εγχείρημα. Δεν ξέρω πώς εξηγείται η τόσο μεγάλη έκταση των Ισπανικών έργων στη χώρα μας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Ανέκαθεν είχαμε μια αγάπη στους Ισπανούς συγγραφείς, τα έργα τους ανεβαίνουν εδώ και πολλές δεκαετίες στα Αθηναϊκά -και όχι μόνο- θέατρα, αλλά την τελευταία δεκαετία βλέπουμε πάρα πολλές παραστάσεις βασισμένες σε έργα από το βασίλειο της Ισπανίας γενικότερα. Η διαδικασία της προσαρμογής ενός τέτοιου κειμένου στη νοοτροπία μας και στην αντίληψή μας, είναι ίσως η μόνη απειλή για να μην ξεπεραστεί το πρόβλημα.

Στο θέατρο 104, παρουσιάζεται κάθε Σαββατοκύριακο, το έργο «…Για να ψοφήσουν οι πρωταγωνιστές», μια αέναη ιστορία του κόσμου, του Gabriel Calderon που σκηνοθέτησε ο Πάνος Κούγιας σε παραγωγή της  Square Theatre Company, που ανεβάζει πάντα αξιόλογες παραστάσεις (ενδεικτικά αναφέρω τον “Θεό της σφαγής”, το “Τres”, την “Άσκηση για φόνο”, την “Camille Claudel”  και τη “Φονική παγίδα”). Η μαύρη κωμωδία του βραβευμένου συγγραφέα Γκαμπριέλ Καλντερόν ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε μετάφραση Δημήτρη Ψαρρά. Τι συμβαίνει στους Πρωταγωνιστές;  Η Άννα, μια νέα κοπέλα που προσπαθεί να μάθει την αλήθεια για το τι συνέβη στην οικογένειά της την περίοδο της Δικτατορίας της Ουρουγουάης, αποφασίζει με τη βοήθεια του εφευρέτη συντρόφου της, να συγκεντρώσει ξανά όλους τους συγγενείς της γύρω απ’ το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι με τη βοήθεια μιας χρονομηχανής. Έτσι,  συγγενείς από το παρόν και από το παρελθόν, ζωντανοί και νεκροί, μαζεύονται σ’ ένα μοναδικό δείπνο δημιουργώντας τραγελαφικές καταστάσεις και απροσδόκητες εξελίξεις. Μια απρόσωπη κοινότητα που ξεκινά από το απόλυτο μηδέν, μια κοινότητα χωρίς παρελθόν και παρόν, χωρίς ταυτότητα, μια κοινότητα « καθαρή », ειρωνική, με μαύρο χιούμορ, καγχάζουσα, αλλά και προκλητική, μια αναρχική κοινότητα που έχει μόνο έναν σκοπό: να επέλθει  η « κάθαρση », ακόμα και αν το τίμημα που πληρώνει εμπεριέχει τη συντέλεια του κόσμου.

Η παράσταση ανέμιξε σε σωστές δόσεις πραγματικότητα και μεταφυσική, ώστε να συνειδητοποιείς άμεσα, το δήθεν μας, τη “σημαντική” αναζήτηση του ασήμαντος και τη βύθιση της ύπαρξής μας στη βεβαιότητα και στο μεγαλείο της ασημαντότητας. Όσο παρακολουθούσα το έργο, καταλάβαινα όλο και περισσότερο τη σκηνοθετική οπτική της παράστασης, όπου η μεγαλύτερη δυσκολία είναι να βρεθεί η ιδανική στέγη για να επιτευχθεί το σωστό ανέβασμα. Δύσκολο το εγχείρημα και για το έργο και για το χώρο που παρουσιάζεται. Η παράσταση δεν επιτυγχάνει να φέρει σε άμεση επαφή τον θεατή με τη βαθύτερη έννοια του έργου, κι αυτό κατά τη γνώμη μου, οφείλεται στη μετάφραση. Σαν να χάθηκε ένα μεγάλο μέρος του πρωτότυπου κειμένου, αφήνοντας ασύνδετα κάποια γεγονότα. Ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές, τελικά, και ποιο ειδεχθές αμάρτημα διέπραξαν για να πρέπει να « ψοφήσουν » ;

Ο Πάνος Κούγιας βάσισε την παράσταση στο λόγο και την ερμηνεία των ηθοποιών, παίρνοντας από αυτούς το καλύτερο δυνατό. Οι ηθοποιοί -Αλεξάνδρα Παντελάκη, Αργύρης Γκαγκάνης, Δάφνη Μανούσου, Ιωάννης Αθανασόπουλος, Αδριανός Γκάτσος, Χρήστος Καρανικόλας, Γεωργία Παντέλη- είναι συνεχώς επί σκηνής, όλοι έχουν αξιοποιήσει με υπευθυνότητα τους ρόλους τους, δένουν αρμονικά ως ομάδα και κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή. Μοναδική διαφωνία (η οποία είναι καθαρά υποκειμενική), το πολύχρωμο φορτωμένο σκηνικό, που πιστεύω ότι μειώνει κάπως το αισθητικό αποτέλεσμα της παράστασης.

 Παρά τις επιμέρους αντιρρήσεις που μπορεί να έχει κανείς παρακολουθώντας την παράσταση, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η επίπονη δουλειά, το πάθος και η αφοσίωση των συντελεστών για αξιόλογο αποτέλεσμα. Αν αφεθείς με ανοιχτά τα μάτια της ψυχής στο έργο και στη ματιά του σκηνοθέτη, θα καταφέρεις να ανιχνεύσεις τα ενδόμυχα κίνητρα της παράστασης. Και θα μάθεις ποιοι είναι οι λόγοι … Για να ψοφήσουν οι πρωταγωνιστές!

Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις… Θυμάσαι;

Αυτό κάνουν οι οικογένειες, αγαπούν, φροντίζουν και μιλάνε ανοιχτά για όλα

Δάφνη Μανούσου, Αλεξάνδρα Παντελάκη

Ιωάννης Αθανασόπουλος, Αργύρης Γκαγκάνης

Γεωργία Παντέλη, Αδριανός Γκάτσος

Δάφνη Μανούσου,  Χρήστος Καρανικόλας, Ιωάννης Αθανασόπουλος

Αλεξάνδρα Παντελάκη

Αλεξάνδρα Παντελάκη, Γεωργία Παντέλη, Ιωάννης Αθανασόπουλος, Αδριανός Γκάτσος

Δάφνη Μανούσου, Ιωάννης Αθανασόπουλος

Γεωργία Παντέλη, Χρήστος Καρανικόλας

Αδριανός Γκάτσος, Αργύρης Γκαγκάνης

Αλεξάνδρα Παντελάκη, Αργύρης Γκαγκάνης

Συγγραφέας: Gabriel Calderon
Μετάφραση: Δημήτρης Ε. Ψαρράς
Σκηνοθεσία: Πάνος Κούγιας
Παίζουν: Αλεξάνδρα Παντελάκη, Αργύρης Γκαγκάνης, Δάφνη Μανούσου, Ιωάννης Αθανασόπουλος, Αδριανός Γκάτσος, Χρήστος Καρανικόλας, Γεωργία Παντέλη
Σκηνικά- Κοστούμια: Λίνα Σταυροπούλου- Τζίνα Ηλιοπούλου
Φωτισμοί: Βαγγέλης Μούντριχας
Φωτογραφίες: Βασίλης Μακρής
Post production: David Teissier
Δημόσιες σχέσεις: Γκέλυ Σαρηγιάννη
Παραγωγή: SQUARE THEATER COMPANY

Θέατρο «104» (Ευμολπιδών 41, Γκάζι, 11854 Αθήνα) Τηλ: 210 3455.020

ΗΜΕΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ:

Σάββατο: 21:00
Κυριακή: 19:00
Διάρκεια : 90′ χωρίς διάλλειμα

ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ:

Γενική είσοδος: 12 ευρώ.
Ειδικές κατηγορίες (φοιτητικά, ΑΜΕΑ, άνω των 65, κάρτα ανεργίας κλπ.): 10 ευρώ
Προπώληση στα ταμεία του θεάτρου, στο τηλ. 210 3455.020 από 18.00 έως 22.00 καθώς και στο https://www.viva.gr/tickets        http://www.104.gr