Ο Κοραής Δαμάτης στις παραστάσεις του συνδυάζει το κλασικό με το σύγχρονο κι αυτό τις κάνει διαχρονικές. Με σεβασμό στο κείμενο και στους ηθοποιούς, αφήνει έξω τους εντυπωσιασμούς και τους κραυγαλέους νεωτερισμούς κι όταν το επιχειρεί, κρατά το μέτρο για να μην αποδομείται η ίδια η παράσταση. Αναδεικνύει τους χαρακτήρες των ηρώων, τις ερμηνείες και είναι πραγματικά πολύ αφοσιωμένος είναι στην υψηλή του τέχνη! Πνεύμα καλλιτεχνικό κι ανήσυχο, φέτος, εκτός από την επανάληψη του Εδουάρδου του Β΄, του Κρίστοφερ Μάρλοου, στην Αθηναϊκή Σκηνή, ετοίμασε τη Γραμμή στο Θέατρο Κάτω απ’ τη Γέφυρα, μαζί με τις Πέντε Σιωπές για λίγες παραστάσεις και ετοιμάζει την Χαρίκλεια Καβάφη για το Vault. Εκτός από σκηνοθέτης, έγραψε και το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Το Σπίτι Μόνο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης. Με καταγωγή από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, μεταφέρει μνήμες και βιογραφικές στιγμές στις σελίδες του βιβλίου, με πρόσωπα που υπήρξαν στη ζωή του, ενώ, από ένα σημείο και μετά, η μυθοπλασία ενώνεται με την πραγματικότητα. Γνωρίστε περισσότερο τον Κοραή Δαμάτη σήμερα από το Α ως το Ω σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του.
Αλεξάνδρεια: Πόλη αφανέρωτη και παρούσα μαζί. Αδιάφορη για το μέλλον, παλινδρομεί στις αναμνήσεις της, λικνίζεται ανάμεσα στο πριν και στο τώρα πλέοντας στις όχθες της Μεσογείου, υγρή, ζεστή και διάσπαρτη από όλες τις ηδονές του κόσμου. Αυτά κι άλλα πολλά λένε για την πόλη του Αλέξανδρου. Ότι είναι διαθέσιμη πάντα να κατακτηθεί και να κατακτήσει. Ένα μικρό κορίτσι λένε, με σώμα χαραγμένο από σπόρους σιταριού, δεν την κρατάει τίποτα, γλιστράει ανάμεσα σε χίλια χέρια κι όλο λυγιέται και χορεύει, τρέχει και κρύβεται πίσω από μάντρες και δέντρα, χώνεται κάτω από παλιές πέτρες παλαιών καιρών, γελάει περήφανο για τις όμορφες σκοτεινιές του, χάνεται στον αέρα και ύστερα επιστρέφει κουρασμένο απ’ τα ξαφνικά χαμσίνια, τα άγρια κύματα της θάλασσας και τις ανυπόμονες ψυχές που πατάνε πάνω της τόσους αιώνες. Επιμένει, θέλει ακόμα να την αγαπούν. (Απόσπασμα από το μυθιστόρημα Το Σπίτι Μόνο)
Βαλάκου Αντιγόνη: Εργατική, απαιτητική, σκληρή με τον εαυτό της και τους άλλους, χαρισματική, με χιούμορ, αφοσίωση, απόλυτα εξαρτημένη απ’ την τέχνη της. Ζούσε με πάθος το τώρα, σχεδίαζε ελάχιστα το μέλλον, και, σχεδόν, αδιαφορούσε για το παρελθόν. Έψαχνε πάντα για αυτό που δεν ήξερε. Η αναζήτηση ήταν κάτι που την βασάνιζε. Σε όλες τις συνεργασίες μας, ο τρόπος που θα ερμήνευε το ρόλο της, ήταν μια καινούργια, άγνωστη διαδικασία.
Γραμμή: Η γραμμή οριοθετεί και πυροδοτεί. Ποιος είναι πρώτος πίσω απ’ τη γραμμή; Ποιος δεύτερος; Κι ο δεύτερος μπορεί να γίνει πρώτος; Με ποιο τρόπο; Μια δοκιμασία η γραμμή, μέτρο ανθρωποφαγικής βλακείας της ανθρώπινης φυλής.
Δίκιο έχω: Εδώ και πολλά χρόνια δεν μετράει δίκιο κι άδικο. Αντιμετωπίζονται το ίδιο.
Εδουάρδος ο Β’: Μάρλοου. Αθηναϊκή Σκηνή. Τολμηρό έργο. Απίστευτα σύγχρονο. Σε τρομάζει. Για άλλη μια φορά αναρωτιέσαι …γιατί τίποτα δεν έχει αλλάξει;
Ζαβιτσιάνου Βέρα: Τα χέρια της άγγιζαν τα πράγματα, ιδιαίτερα εκείνα που πρωτόπιανε, λες και τα ήξερε από χρόνια. Την πλάτη μιας κουνιστής πολυθρόνας, το φλιτζάνι του καφέ, έναν κιτρινισμένο φάκελο. Τους μιλούσε με τα χέρια της. Άνοιγε διάλογο με τα άψυχα, τα καλόπιανε. Κι αυτά παίρνανε θάρρος κι ανθίζανε. Κι άρχιζαν να λένε την ιστορία τους στα χέρια της. Ποιοι είχαν φορέσει αυτό το παλιομοδίτικο ζευγάρι γυαλιά πριν από εκείνην. Ή αυτήν την καρφίτσα στο πέτο. Ή ποιος είχε παίξει στα κιτρινισμένα πλήκτρα του πιάνου. Και γέμιζε ο χώρος πρόσωπα γνωστά και άγνωστα, που φλυαρούσαν να πει το καθένα τα δικά του. Και η Βέρα, τους έκανε τη χάρη και τα άκουγε προσεχτικά και μετά τα έπαιρνε μαζί της στο μακρινό ταξίδι της ερμηνείας της. Παρέα αχώριστη η ζωή του ρόλου και οι ζωές των άψυχων δανεικών πραγμάτων. Μέχρι να φτάσει στην άλλη όχθη, όλα αυτά τα ξένα και η ιστορία τους ήτανε πια δικά της απ’ το τόσο άγγιγμα. (Ένα σημείωμα που είχα γράψει κάποτε για την Βέρα Ζαβιτσιάνου)
Ήθος: Παιδεία.
Θεοδωράκης Μίκης: Ιδιοφυής συνθέτης.
Ιστορία (της ζωής σου): Συνεχής ετοιμότητα. Αισθήματα. Μυαλό. Σε ετοιμότητα. Αυτός, ή ο άλλος; Τώρα, επιτέλους, έπαψε ο αγώνας αν θα επικρατήσει ο ένας ή ο άλλος μέσα μου. Τώρα και οι δυο. Μονιάσανε. Δώσανε τον απαιτούμενο χώρο ο ένας στον άλλον. Απενοχοποίηση. Σε μεγάλο βαθμό.
Καρέζη Τζένη: Μια δυναμική γυναίκα που ήθελε πάντα να ικανοποιεί την περιέργειά της, να δοκιμάζει τις αντοχές της
Λατρεία έχω: Στη φύση. Στα ζώα. Στα φυτά. Στη θάλασσα.
Μοιραίο: Μετωπική σύγκρουση.
Νικολούδη Ζουζού: Η αρχή εκατό πραγμάτων στη ζωή μου. Σώμα. Ρυθμός Κίνηση. Χορός. Καινούργια μουσικά ακούσματα. Χορικά αρχαίας τραγωδίας, κωμωδίας. Ηλεκτρονική σύγχρονη μουσική. Σκέψεις κι αποφάσεις για την τέχνη, για τη ζωή, για τις επιλογές σου, για το μέλλον.
Ξεριζωμός: Χρόνιες εκκρεμότητες. Τραυματισμοί. Από ανάγκη δείχνουν ότι επουλώνονται…για να μπορέσει να συνεχίσει κανείς να ζει.
Ο τέτοιος έρωτας: Η επιλογή. Οι αντιξοότητες. Η κοινωνική ανυπακοή. Η ανάγκη να ζήσω αυτό που θέλω, όπως το θέλω εγώ.
Πέντε σιωπές: Σήλα Στήβενσον. Θέατρο Κάτω απ’ τη Γέφυρα. Η Πέμπτη Σιωπή, εμείς. Εμείς που δεν μιλάμε. Ακούμε τις φωνές, βλέπουμε τη βία, και κλείνουμε ερμητικά αυτιά και στόμα παριστάνοντας πως δεν είδαμε, δεν ακούσαμε. Δυναμώνουμε την τηλεόραση και γλιτώνουμε.
Ρεφραίν αγαπημένο: Είσαι σκληρή σαν του θανάτου τη γροθιά
μα ήρθαν καιροί που σε πιστέψανε βαθιά.
Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς
Ομορφονιά, που δεν σε κέρδισε κανείς.
Από την Αθανασία σε στίχους του Νίκου Γκάτσου, μουσική Μάνου Χατζιδάκι και ερμηνεία της αγαπημένης μου Δήμητρας Γαλάνη. Πολύτιμη φίλη, γενναιόδωρη ψυχή, ανήσυχη πάντα για την τέχνη της, για τους ανθρώπους, για τη ζωή.
Σκηνοθεσία: Σπουδαίες συναντήσεις.
Το Σπίτι Μόνο: Μια μυθιστορηματική αυτοβιογραφία. Ξεκαθάρισμα. Κατανόηση. Να βρεις και να καταλάβεις. Όπως εξιχνιάζεις ένα έγκλημα μετά από χρόνια. Γνωρίζεις γεγονότα, έχεις κάποια δεδομένα, κι αρχίζεις να ψάχνεις τις πραγματικές αιτίες που οδήγησαν σε πράξεις που ποτέ δεν τις είχε υπολογίσει όσο τους έπρεπε, δεν είχες μετρήσει τις συνέπειες. Και έτσι ανακαλύπτεις ένα σωρό λεπτομέρειες που δεν γνώριζες και που βάζοντάς τες δίπλα – δίπλα δημιουργείς εικόνες, ελλειμματικές τις περισσότερες φορές, σαν σπασμένο ψηφιδωτό. Και τότε αρχίζει η επινόηση. Δημιουργείς πρόσωπα, χαρακτήρες παράξενους, δράσεις κι αντιδράσεις που οδηγούν σε άλλες ιστορίες, μπλέκονται τα αληθινά με τα ψεύτικα, και έτσι φτιάχνεις έναν κόσμο, συμπληρώνεις τις χαμένες ψηφίδες.
Υπάρχω για να…: Αλλουνού η απάντηση.
Φήμη: Αγώνας μάταιος. Υστεροφημία, ανοησία.
Χαρίκλεια Καβάφη: Συνάντηση με μία ιδιαίτερη προσωπικότητα, με ένα κομμάτι ιστορίας που δεν ήξερα.
Ψυχαγωγία: Διάβασμα. Ταινίες. Παραστάσεις.
Ωραίο φινάλε: Σε ό,τι τελειώνει.
Ο Κοραής Δαμάτης στην Ελβετία το 1982
Το σπίτι της Μπερνάντα Άλμπα στο ραδιόφωνο
Νέλλη Αγγελίδου, Μπάμπης Γιωτόπουλος, Κοραής Δαμάτης
Σχόλια για αυτό το άρθρο