ΤΩΡΑ |
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και το Δίκτυο Οργανώσεων και Πολιτών για ένα Βιώσιμο Ιστορικό Κέντρο εκφράζουν την αλληλεγγύη τους για τους πληττόμενους επιχειρηματίες του Ιστορικού Κέντρου και συνηγορεί στην ποικιλότροπη υποστήριξή τους από την Πολιτεία με μέτρα οικονομικά, φορολογικά, κ.α.
Η τάση επανακατοίκησης του κέντρου της πόλης -μετά από μακρά εγκατάλειψη/υποβάθμιση- στην οποία έχει συμβάλλει και ο έλεγχος χρήσεων γης που έχει επιβληθεί από προγενέστερους Υπουργούς (Στ. Μάνο, Α. Τρίτση και Μ. Μερκούρη) είναι βασικές παράμετροι για την ανάπτυξη της πόλης, και πρέπει να παραμείνουν ως κύριος προσανατολισμός της Πολιτείας μαζί με την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας.
Εξ άλλου η περίοδος περιορισμού των μετακινήσεων σε όλη την υφήλιο, έδωσε μια άλλη εικόνα στις πόλεις με αξιοσημείωτη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία αξιοποιείται ως ευκαιρία για την περαιτέρω προώθηση στρατηγικών ήπιας μετακίνησης με αποτροπή χρήσης του ΙΧ και την καθιέρωση μιας νέας αντίληψης στην χρήση και διαχείριση του δημόσιου χώρου. Η θέση αυτή υποστηρίζεται από διεθνείς οργανισμούς προαγωγής της επιχειρηματικότητας και της καινοτόμου διακυβέρνησης όπως το ίδρυμα Bloomberg cities που διακίνησε άμεσα πρακτικές αύξησης των ποδηλατοδρόμων στις πόλεις (https://medium.com/@BloombergCities/how-cities-can-usestreets-to-bolster-social-distancing-4e96e953a8bd), το World Economic Forum που αναδεικνύει την ανάγκη υιοθέτησης πολιτικών αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης κατά την φάση ανάκαμψης από την επιδημία (https://www.youtube.com/watch?v=b7LiW66cSM4) και το «Παγκόσμιο Δίκτυο Πόλεων C40» το οποίο, με χθεσινή ανακοίνωση που υπογράφει και ο Δήμαρχος Αθηναίων, επισημαίνει την ανάγκη πράσινης θεώρησης στην επανεκκίνηση της οικονομίας χωρίς επιστροφή σε «συνήθεις πρακτικές» (business as usual) (https://www.c40.org/press_releases/taskforce-principles) και δημιούργησε ομάδα εργασίας ώστε να δουλέψει επ’ αυτού (https://foresightdk.com/covid-climate-and-hopes-for-recovery/). Το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, που αντιμετωπίζει μείζονα προβλήματα πεζής μετακίνησης, έγινε κατά την περίοδο αυτή ανθρώπινο, οι κάτοικοί του ανακάλυψαν την χαρά του περπατήματος και είναι φυσικό να ανησυχούν για την επαναφορά σε προηγούμενες καταστάσεις με πιθανή επιδείνωση.
Το Δίκτυο είχε θέσει, σε πρόσφατη συνάντηση με τον Δήμαρχο Αθηναίων, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι από την ανεξέλεγκτη κατάληψη των πεζοδρομίων λόγω της παράνομης στάθμευσης των ΚΥΕ, που δεν σέβονται τα όρια της αδειοδότησής τους τόσο ως προς την κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου (ΚΧ), όσο και ως προς την οπτική και ηχητική ρύπανση ιδίως στις περιοχές του Ιστορικού Κέντρου, (γύρω από την Ακρόπολη, την Πλάκα και Μακρυγιάννη-Βεϊκου, Θησείο, Κολωνάκι, Γκάζι, Κεραμικός κλπ.). Το αποτέλεσμα είναι να αποκλείεται η διέλευση όχι μόνο των πεζών και ΑΜΕΑ αλλά και των οχημάτων έκτακτης ανάγκης (πυροσβεστικών, αστυνομικών, ΕΚΑΒ, νοσοκομειακών). Στη συνάντηση δόθηκε έμφαση γενικότερα στην ανάπτυξη ήπιας μετακίνησης και δημοσίων μέσων μεταφοράς, ώστε να απελευθερωθεί και αναβαθμιστεί ο κοινόχρηστος χώρος, με έλεγχο της κάθε μορφής παραβατικότητας (ΚΥΕ, παράνομης στάθμευσης, κλπ.). Τονίστηκε από τον Δήμαρχο, κ. Κ. Μπακογιάννη, καθώς και από τους αρμόδιους Αντιδημάρχους η συμφωνία επ’ αυτών των θέσεων, όπως επίσης και η ανάγκη σχεδιασμού της υλοποίησής τους τόσο κατά την επεξεργασία του ΣΒΑΚ (Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, υπό τον συντονισμό του καθηγητού Θάνου Βλαστού) όσο κατά την έρευνα «Πρότυπες Ρυθμίσεις Κυκλοφορίας και Στάθμευσης στο κέντρο της Αθήνας» που εκπονεί το ΕΜΠ (υπό τον καθηγητή Γ. Γιαννή), όπως επίσης και στο πρόγραμμα έργων που προγραμματίζεται για την διασφάλιση της κίνησης των πεζών στην πόλη.
Χαιρόμαστε που ο ίδιος ο κ. Πρωθυπουργός τόνισε ότι η σχεδιαζόμενη επέκταση χρήσης των ΚΥΕ σε ανοικτούς χώρους είναι σαφώς έκτακτη και θα έχει συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, όσο δηλαδή υπάρχει το πρόβλημα του κορωνοϊού. Σημειωτέο ότι δεν κρίνεται σκόπιμη η γενίκευση των έκτακτων μέτρων/πρακτικών και η ανατροπή της πρόθεσης αναβάθμισης του δημόσιου χώρου που διαφάνηκε ότι επεξεργάζεται η δημοτική αρχή, όπως και του κλίματος συνεργασίας που αναπτύχθηκε στην πρώτη μας συνάντηση.
Πιστεύουμε ότι η έκτακτη αυτή συγκυρία και οι αυξημένες απαιτήσεις υγιεινής μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την καθιέρωση μιας νέας κανονικότητας στην χρήση του δημόσιου χώρου της πόλης με άρση της τάσης μετατροπής του Ιστορικού κέντρου σε “tourist ghetto”, για την κατάκτηση της οποίας καταθέτουμε τις εξής προτάσεις. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ για άμεση πραγμάτωση:
1. Η όποια ρύθμιση για δυνατότητα επέκτασης στην κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου (ΚΧ) από τα ΚΥΕ θα πρέπει να είναι ρητά απολύτως προσωρινή και αναστρέψιμη. Ιδιαίτερα να οριστεί προθεσμία ισχύος της παρούσης ένα πεντάμηνο.
2. Η δυνατότητα αυτή να επιτρέπεται με αυστηρή προϋπόθεση την σήμανση επί του εδάφους της ισχύουσας άδειας και την τήρηση των κανόνων νομιμότητας, ως προς (α) την ηχορύπανση (με απαγόρευση χρήσης μουσικής κατά τις ώρες κοινής ησυχίας καθώς και εξωτερικών μεγάφωνων) και (β) τις επιτρεπόμενες κατασκευές (με κατεδάφιση των παράνομων στεγάστρων, ντεκ κλπ).
3. Η επέκταση κατάληψης του ΚΧ να δίνεται κατά περίπτωση και μετά από εκτίμηση των συνθηκών προσβασιμότητας και προστασία των δημόσιων καθιστικών, από τις αρμόδιες τεχνικές υπηρεσίες, και όχι με οριζόντιες ρυθμίσεις γενικής ισχύος εφαρμοζόμενες κατά την κρίση του ίδιου του καταστήματος.
4. Θα πρέπει δηλαδή να εκπονηθούν άμεσα μελέτες σε όλες τις περιοχές συγκέντρωσης ΚΥΕ, ώστε να είναι σαφές ότι η επέκταση χρήσης του ΚΧ επιτρέπει την ασφαλή διέλευση πεζών, ΑΜΕΑ και ποδηλάτων.
5. Στο πλαίσιο των ανωτέρω μελετών είναι σκόπιμο να εφαρμοστούν κυκλοφοριακές ρυθμίσεις όπως προσδιορισμός περιοχών ήπιας κυκλοφορίας και μονοδρομήσεις που επιτρέπουν την διαπλάτυνση του πεζοδρομίου εις βάρος του οδοστρώματος, ακόμα και αν δεν γίνει άμεσα το αναγκαίο τεχνικό έργο.
Άλλες παράλληλες προτάσεις προς προώθηση:
6. Οι ήδη εκπονούμενες κυκλοφοριακές μελέτες (ΣΒΑΚ και Πρότυπες Ρυθμίσεις Κυκλοφορίας και Στάθμευσης) να συνδυαστούν με ρυθμίσεις ελέγχου των χρήσεων γης και διαχείρισης του δημόσιου χώρου, στο κέντρο πόλης και τα τοπικά κέντρα.
7. Ο Δήμος θα πρέπει να αναβαθμίσει τον ρόλο των ελεγκτικών του μηχανισμών με αύξηση περιπολιών και εφαρμογή ευφυών συστημάτων ελέγχου της παραβατικότητας, ώστε να μην ανεχθεί την καταπάτηση ακόμα και της κατά παρέκκλιση επέκτασης των παραχωρήσεων ΚΧ σε ΚΥΕ.
8. Ο Δήμος (σε συνεργασία με τις υγειονομικές αρχές) θα πρέπει να επανεξετάσει την σχετική κανονιστική πράξη ώστε να μην επιτρέπονται οι λεγόμενοι ανεμοφράκτες ύψους 1,80 μ σε τρείς πλευρές, που σε συνδυασμό με τα σκιάδια μεγάλης επιφανείας και συνεχόμενης οροφής οδηγούν σε περίκλειστους χώρους. Σε περίπτωση που λειτουργούν ΚΥΕ σε ΚΧ με μόνιμο εξοπλισμό όπως ανωτέρω να εντάσσονται από πλευράς υγειονομικών προδιαγραφών στην κατηγορία των κλειστών και όχι εξωτερικών χώρων, στο βαθμό που δεν εξασφαλίζουν τις συνθήκες ηλιασμού και αερισμού των ελεύθερων υπαίθριων χώρων, που θα επέτρεπαν μικρότερες αποστάσεις.
9. Να αυξηθούν τα δρομολόγια δημοσίων συγκοινωνιών ώστε να παύσει η ενθάρρυνση χρήσης του ΙΧ για κάθε μετακίνηση, πρακτική που θα οδηγήσει ξανά σε εκδίωξη των πεζών, στο βαθμό μάλιστα που θα ανοίγουν σταδιακά και νέες δραστηριότητες. 10. Να οριστούν άμεσα ζώνες ποδηλατοδρόμων, ώστε να αποκτήσει μονιμότερα χαρακτηριστικά η επιλογή πολλών Αθηναίων να χρησιμοποιούν το ποδήλατο στις μετακινήσεις τους. 11. Να αυξηθεί η αστυνόμευση για την παράνομη στάθμευση και ιδίως την «αντικοινωνική» συμπεριφορά οδηγών που παρκάρουν σε πεζοδρόμια και ράμπες ΑΜΕΑ
Επισημαίνουμε ότι πέραν των αναγκαίων γενικότερων πολεοδομικών και κυκλοφοριακών επεμβάσεων, παραμένει, στην παρούσα φάση, απαραίτητος ο σαφής καθορισμός και ο συνεχής έλεγχος από τον Δήμο Αθηναίων των θέσεων τραπεζοκαθισμάτων ώστε το σχεδιαζόμενο μέτρο ενίσχυσης των ανωτέρω επιχειρήσεων να μην προκαλέσει την ταυτόχρονη υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων.
Aκόμα και στη σημερινή επικίνδυνη συγκυρία του κορωνοϊού δεν πρέπει να παραβλάπτεται η εμπορική ζωή και κίνηση από την κάμψη της εύρυθμης λειτουργίας και καλαισθησίας του δημόσιου χώρου. Δεν πρέπει στην προσπάθειά μας να λυθεί ένα σοβαρό αλλά, πιθανώς, βραχυπρόθεσμο πρόβλημα να δημιουργηθεί ένα μεγαλύτερο πρόβλημα με πολύ πιο μακροπρόθεσμες συνέπειες. Το σημαντικότερο για το Ιστορικό Κέντρο, στο οποίο όλοι συμφωνούν, είναι η στήριξη της κατοικίας και η αρμονική της συνύπαρξη με άλλες χρήσεις, εντός ενός πλαισίου σαφών και ξεκάθαρων κανόνων που θα γίνονται σεβαστοί από όλους.
Σχόλια για αυτό το άρθρο