Λέων Ναρ: “Θυμάμαι / I Remember”

Ο Λέων Α. Ναρ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1974. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Α.Π.Θ. και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές Νεοελληνικής Φιλολογίας, Βιβλιολογίας και Διδακτικής της Λογοτεχνίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο (2000), ενώ το 2007 αναγορεύτηκε Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας. Το Νοέμβριο του 2015 έγινε δεκτός ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και τον Δεκέμβριο του 2017 ολοκλήρωσε τη μεταδιδακτορική του έρευνα. Tο 2019 δίδαξε δημιουργική γραφή στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Ελεύθερου Ανοιχτού Πανεπιστημίου.

ΣχετικάΆρθρα

Το 2007 εξέδωσε (σε συνεργασία με τον Γιώργο Αναστασιάδη και τον Χρήστο Ράπτη) το βιβλίο Εγώ ο εγγονός ενός Έλληνα, η Θεσσαλονίκη του Νικολά Σαρκοζί, (Καστανιώτης) το οποίο μεταφράστηκε και στα γαλλικά. Το 2009 εκδόθηκε το δίτομο έργο του Ναρ με τίτλο Γιωσέφ Ελιγιά, Άπαντα (Γαβριηλίδης), ενώ την ίδια χρονιά επιμελήθηκε το επετειακό λεύκωμα 25 χρόνια Ιανός. Το 2011 κυκλοφόρησε το δίγλωσσο (σε ελληνική και αγγλική γλώσσα) βιβλίο του με τίτλο Το μέλλον του παρελθόντος, Θεσσαλονίκη 1912-2012 (Καπόν), (με φωτογραφίες του Γιώργη Γερόλυμπου), και η μελέτη Ισραηλίτες Βουλευτές στο Ελληνικό Κοινοβούλιο που επιμελήθηκε το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων. Το 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο Το παιχνίδι της εξέδρας σχολιασμένα συνθήματα από τα ελληνικά γήπεδα (Μεταίχμιο). Το 2017 κυκλοφόρησε (Ευρασία) το θεατρικό έργο του Δεν σε ξέχασα ποτέ (μαζί με cd των σεφαραδίτικων τραγουδιών της ομώνυμης παράστασης) που ανέβηκε από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος το 2017. Το 2018 κυκλοφόρησε το βιβλίο Ξανά στη Σαλονίκη. Η μετέωρη επιστροφή των Ελλήνων Εβραίων στον γενέθλιο τόπο (1945-46) από τις εκδόσεις Πόλις (Βραχεία λίστα Κρατικού Βραβείου Μαρτυρίας-Bιογραφίας-Χρονικού- Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας). Το 2020 επιμελήθηκε τον τρίγλωσσο τόμο Θυμάμαι / I Remember, ο οποίος περιλαμβάνει και cd με ηχογραφήσεις σεφαραδίτικών τραγουδιών, ερμηνευμένων από επιζώντες του Ολοκαυτώματος, που περιέχονται στο μουσικό αρχείο του Αλμπέρτου Ναρ. Κείμενά του, επίσης, έχουν δημοσιευτεί σε 8 συλλογικούς τόμους. Αρθρογράφησε στο Parallaximag.gr στην εφημερίδα Μακεδονία της Κυριακής (2006-2008) και στο Έθνος (2017-1018).

Από που εμπνέεσαι και από αντλείς ιδέες για τη συγγραφή των έργων σου;

Είναι κάποια αντικείμενα μελέτης που με συγκινούν, τα βρίσκω ενδιαφέροντα, ξεκινώ την έρευνα και, αν πιστέψω ότι αξίζει τον κόπο να ασχοληθώ περισσότερο, προχωράω.

Έχεις αγαπημένους συγγραφείς Έλληνες ή ξένους; Έχεις επηρεαστεί από αυτούς;

Δεν θα έλεγα πως έχω αγαπημένους, υπάρχουν, ωστόσο, κάποιες εξακολουθητικές σταθερές τόσο στα λογοτεχνικά όσο και στα υπόλοιπα διαβάσματά μου. Ως δημιουργός επηρεάζεσαι από οτιδήποτε είτε το θέλεις είτε όχι και όχι μόνο από αυτά που διαβάζεις, αλλά και από το θέατρο και τις ταινίες που παρακολουθείς, από τη μουσική που ακούς, από τον τρόπο που «διαβάζεις « την κοινωνική πραγματικότητα, από τα πάντα…

Ένα βιβλίο είναι πιο πολύ μέσο ψυχαγωγίας ή πνευματική τροφή;

Νομίζω και τα δύο, εξαρτάται, βέβαια, και από το είδος του βιβλίου: δεν μπορούμε να κρίνουμε με τα ίδια μέτρα και σταθμά ένα μυθιστόρημα με μια μελέτη

Η οικονομική δυσπραγία επηρέασε τις πωλήσεις;

Σίγουρα, δεν γνωρίζω ακριβώς σε ποιο βαθμό, αλλά σίγουρα τις επηρέασε.

Πόσα βιβλία έχεις γράψει; Ξεχωρίζεις κάποιο από αυτά;
Θα ξεχώριζα το δίτομο βιβλίο μου για το έργο του ρωμανιώτη ποιητή Γιωσέφ Ελιγιά, που είναι καρπός της διδακτορικής μου διατριβής, το οποίο τον προσεχή χειμώνα θα επανακυκλοφορήσει. Επίσης το Ξανά στη Σαλονίκη, η μετέωρη επιστροφή των Ελλήνων Εβραίων στον γενέθλιο τόπο (1945-19460 , καρπός της μεταδιδακτορικής μου έρευνας, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πολις.
Μίλησε μου για την τελευταία σου δουλειά με τίτλο ‘’Θυμάμαι’’ / ‘’Remember’’

Στο βιβλίο αυτό έχω την επιμέλεια και έχω γράψει την εισαγωγή. Το βιβλίο συνοδεύεται από ένα cd στο οποίο επιζώντες του Ολοκαυτώματος τραγουδούν σεφαραδίτικα τραγούδια. Τα σεφαραδίτικα τραγούδια άλλοτε είναι πρωτότυπα, άλλοτε με επιδράσεις τόσο από τη Θεσσαλονίκη όσο και από κάθε άλλη πόλη που υποδέχτηκε εκδιωγμένους από την Ισπανία Εβραίους, και άλλοτε με δάνειες μελωδίες που ενσωματώθηκαν, με τις αναγκαίες πάντα τροποποιήσεις, στη σεφαραδίτικη μουσική παράδοση. Είναι έκφραση μιας ευρύτερης μεσογειακής μουσικής παράδοσης με στοιχεία ισπανόφωνων μελωδιών, τραγούδια της Μικράς Ασίας και της Πόλης, μουσικές του Αιγαίου και της Κρήτης, βαλκανικούς ρυθμούς και χορούς, τσιγγάνικα μοτίβα αλλά και ιταλικές καντάδες. Η σεφαραδίτικη μουσική έχει τις ρίζες της στη μεσαιωνική Ανδαλουσία, στον χώρο και στον χρόνο της συνύπαρξης και συνδημιουργίας Χριστιανών, Εβραίων και Μουσουλμάνων.

Τα τραγούδια αυτά τα είχε ηχογραφήσει ο πατέρας μου Αλμπέρτος Ναρ τη δεκαετία του ‘90. Ως απόγονος επιζώντων του Ολοκαυτώματος, σκιαγράφησε τον οδυνηρότατο απόηχο που η ναζιστική θηριωδία άφησε στις ψυχές και στα σώματα των δικών του ανθρώπων. Διέσωσε, λοιπόν, σπάνια ηχητικά ντοκουμέντα που σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν χαθεί παντοτινά. Τα τραγούδια που περιέχονται στο cd είναι ένα μέρος από το πολύτιμο μουσικό αρχείο που η οικογένειά Ναρ δώρισε στο Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο Θεσσαλονίκης το 2011. Η έκδοση είναι τρίγλωσση (ελληνικά, ισπανοεβραϊκά, αγγλικά) και περιέχει έναν εξαιρετικά τεκμηριωμένο πρόλογο του μουσικολόγου Νίκου Ορδουλίδη.

Τι καινούριο ετοιμάζεις;

Έχω ολοκληρώσει ένα θεατρικό έργο που έχει τίτλο ΕΠΟΧΙΚΗ ΓΡΙΠΗ. Το έργο δεν έχει σχέση με τον κορωνοϊό, η συγγραφή του είχε ολοκληρωθεί πριν την πανδημία. Ο τίτλος, βέβαια, μοιάζει να είναι προφητικός. Οι συζητήσεις για το ανέβασμα της παράστασης είχαν προχωρήσει, απλά μας έπιασε η καραντίνα και, όπως αντιλαμβάνεστε, είμαστε στον αέρα. Το έργο θα ανέβει (δεν είναι ακόμη ανακοινώσιμο το σχήμα της παραγωγής), αλλά δεν μπορώ να σας απαντήσω με ακρίβεια για την ημερομηνία της πρεμιέρας.