Μια συναρπαστική ιστορία «ζωντάνεψε» στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Λαμίας. Η Άννα Βαγενά επέλεξε να ανεβάσει ένα έργο που συνειδησιακά επιβάλλει να κατανοήσουμε πως είμαστε όλοι ένα, πέρα από φυλές, θρησκείες, ταμπέλες, χρώματα και έθνη. Δεν έχουν καταλαγιάσει μέσα μου όλα τα ερεθίσματα που δίνει η παράσταση κι ακόμη επεξεργάζομαι τα άπειρα μηνύματα προβληματισμού κι ανθρωπιάς που συμπυκνωμένα χώρεσαν στο χρόνο μιας θεατρικής παράστασης. Εκείνο που οπωσδήποτε αξίζει να πω είναι ότι ξέχασα πως παρακολουθώ δύο ηθοποιούς σε ρόλους. Την Άννα Βαγενά και τον Ιμπραήμ Χασάν ή μια γυναίκα κι ένα παιδί. Έβλεπα δύο ανθρώπους και τη κοινή ζωή τους. Δεν κατάλαβα πως ακριβώς συνέβη αυτό, προφανώς οφείλεται στην ανθρώπινη προσέγγιση των χαρακτήρων απ’ τη ματιά της Βαγενά για την απόδοση όσων «θίγει» στο μυθιστόρημα του ο Ρομάν Γκαρί.
Ο κόσμος παρακολουθούσε τη παράσταση με μεγάλο ενδιαφέρον και τα σώματα έγερναν στις μπροστινές θέσεις σα να βρίσκονταν σε αναμμένα κάρβουνα με κομμένη την ανάσα. Η συγκίνηση έφερε ως αποτέλεσμα πολλοί να δακρύσουν λυτρωτικά μπροστά στο μεγαλείο μιας πόρνης που αναλαμβάνει την ανατροφή διαφορετικών παιδιών. Η Μαντάμ Ρόζα είναι Εβραία και τα μεγαλώνει με τη θρησκεία και την παράδοση του καθένα χωρίς να κρίνει και να αποκλείει με διακρίσεις τις ψυχές των παιδιών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων. Οι ήρωες φαινομενικά ανήκουν στο περιθώριο αλλά βρίσκονται στον πυρήνα της αλήθειας για τη ζωή και της προσφοράς στους άλλους. Στη φωτό μαζί με τους πρωταγωνιστές και η σκυλίτσα Λουλού που παίζει στην παράσταση.
Υπάρχουν πολλά που αξίζουν σε αυτό το έργο κι ένα από αυτά βρίσκεται σε μια ατάκα που είπε ο Ιμπραήμ Χασάν (Μόμο) κι είναι κάπως έτσι «με αγάπη τα πράγματα αποκτούν ζωή μα και χωρίς αγάπη οι άνθρωποι μοιάζουν με πράγματα». Καλύτερα να μη προδώσω περισσότερα γιατί όποιος επιλέξει να δει τη παράσταση και δεν έχει διαβάσει το μυθιστόρημα, όπως συνέβη με μένα που ομολογώ δεν ήξερα τι θα δω, θα νιώσει πως ξετυλίγει συνεχώς το εσωτερικό μας κουβάρι. Μέσα από γεγονότα που «δείχνουν» σκληρά μα είναι ύμνος στην τρυφερότητα, στη φροντίδα, στην ανιδιοτέλεια, στη προσφορά και κυρίως στην ανθρωπιά προς κάθε πλάσμα που μοιάζει διαφορετικό από μας.
Προσωπικά αξιολογώ πως η Άννα Βαγενά ανεβάζοντας αυτό το έργο στη καρδιά της Αθήνας, στο Μεταξουργείο ορθώνει το ανάστημά της με ένα διακριτικό κι ωραίο τρόπο για τους «άλλους», τους «ξένους», τους «αλλόθρησκους», του «περιθωρίου» ανθρώπους, που οι ίδιοι τους βάζουμε, ενώ αγνοούμε πόσο αγνοί μπορεί να είναι στη ψυχή τους και τι προσφέρουν αθορύβως στην ανθρωπότητα. Έτσι το κατάλαβα τουλάχιστον κι οι συζητήσεις με αρκετούς που προβληματίστηκαν θετικώς μας συντάραξαν για τα χάσματα που επικρατούν μεταξύ λαών κι ανθρωπίνων σχέσεων παντός είδους. Είναι μια γνήσια θεατρική παράσταση χωρίς κόλπα εντυπωσιασμού, ακομπλεξάριστη, απελευθερωμένη με σεβασμό στα θέματα που αγγίζει. Έχω την αίσθηση πως αντιπροσωπεύει πλήρως την Άννα Βαγενά και τον ανθρώπινο τρόπο που επιλέγει να βλέπει τα σκοτεινά σημεία της ζωής ρίχνοντας φως στις πληγές της προκειμένω να θεραπευθούν. Η ζωή θέλω να πιστεύω, βρίσκεται μπροστά μου μπας και καταφέρω να επεξεργαστώ όλη τη γνώση και την αλήθεια που μου έδωσε απρόσμενα αυτό το έργο.
Συνάντησα και το φίλο μου Σωτήρη Τσιρώνη που είναι θεατρόφιλος. Σκηνοθετεί, παίζει και κάνει ότι μπορεί κι ότι δε μπορεί για το θέατρο που αγαπά, στο θεατρικό εργαστήρι «Αριστοφάνης» στο χωριό Σταυρός και σας το σύστησα με την παράσταση «Ποιος είναι ο Παππάς;». Έχει δει παραστάσεις στο ΔΗΠΕΘΕ με τον ηθοποιό Κώστα Λάσκο κι είχαν πολλά να πουν. Πάντως όπως είπα στην Άννα Βαγενά και στον Κώστα Λάσκο πόσα να κάνει κι αυτό το θέατρο για να μας ανοίξει το μυαλό αν εμείς δεν το αποφασίσουμε. Στη φάση που είμαι δεν μου αρκεί πια να γελάω και να’ μαι χάι χούι διαρκώς. Χρειάζομαι εφόδια να κατανοήσω καλύτερα τον εαυτό μου, τους άλλους, τον κόσμο ολόκληρο. Κι ευτυχώς κάποιοι «συνωμοτούν» κι ανεβάζουν έργα που στο τέλος φεύγεις με την αίσθηση.. « λίγη αυτογνωσία δε βλάπτει» και ξεκινάς το ταξίδι προς τα μέσα για να βρεις μια νέα αφετηρία για τη ζωή που βρίσκεται μπροστά σου.
Ο Ιμπραήμ Χασάν με τη καθαρότητα που στέκεται στη σκηνή στέκεται και στη ζωή. Ένα δυναμικό Λιονταράκι με μάτια που διψούν για μάθηση, εξερεύνηση κι υπευθυνότητα στη πειθαρχία του θεάτρου και στο παιχνίδι της ζωής. «ο καλύτερος παρτενέρ που είχα ποτέ» είπε η Βαγενά στους θεατές στην υπόκλιση.
Χάρηκα πολύ που τον γνώρισα. Μου θύμιζε τον ανιψιό μου που βρίσκεται στην ηλικία του κι έχουν φοβερές ομοιότητες. Απ’ το σουλούπι μέχρι τις κινήσεις και τον τρόπο ομιλίας. Ο ανιψιός μου Έλληνας, ο Ιμπραήμ απ’ την Αλεξάνδρεια. Ε και; εγώ βλέπω δυο παιδιά που μεγαλώνουν σε διαφορετικά μέρη της ίδιας χώρας και συνυπάρχουν κάτω απ’ τον ίδιο ουρανό. Εκεί δεν υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές κι είναι όλοι το ίδιο στο μάτι του Θεού, του Αλλάχ κι όπως αλλιώς θέλετε.
Βγάζω το καπέλο και υποκλίνομαι στην επιλογή της Άννας Βαγενά που ορθώνει το λόγο της και τη δύναμη που τις δίνει το θέατρο για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι με μια βαθύτερη έννοια. Τουλάχιστον να δούμε που βρίσκεται το φως στο τούνελ που όλοι ψάχνουμε και δεν είναι άλλο απ’ την ενότητα μεταξύ μας απ’ τη μια άκρη της γης ως την άλλη. Ο πλανήτης αυτό χρειάζεται , όχι άλλες διαμάχες κι εχθρότητες. Ειρηνικά μπορούμε να υπάρξουμε και να συνυπάρξουμε σεβόμενοι τις διαφορές μας. Δε θα το κάνει άλλος για μας, εμείς θα το κάνουμε.
Με την πρώτη ευκαιρία εννοείται θα επιδιώξω να διαβάσω και το μυθιστόρημα του Ρομάν Γκαρί. Το βιβλίο έχει τον «δικό» του χρόνο να επεξεργαστείς όσα διηγείται. Στο θέατρο όμως τα ερεθίσματα συμβαίνουν άμεσα κι ακαριαία στον ίδιο χρόνο όσων ταυτόχρονα «συναντιούνται» στην «ενέργειά» του.
Διασκευή: Ξαβιέ Ζαγιάρ (Xavier Jaillard)
Σκηνοθεσία: Άννα Βαγενά
Μετάφραση: Ελένη Χριστοδούλου
Επεξεργασία κειμένου: Βασίλης Κατσικονούρης
ΔΙΑΝΟΜΗ:
Μαντάμ Ρόζα: Άννα Βαγενά
Μόμο: Ιμπραήμ Χασάν, Μαρίνος Ρισκ (σε διπλή διανομή)
Γιατρός: Κώστας Λάσκος
Πατέρας: Χρήστος Ροδάμης
Και η Λουλού
Θέατρο Μεταξουργείο Ακαδήμου 14 τηλ 210-5234382
Στην Ελλάδα είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει. Οι παραστάσεις στην Αθήνα συνεχίζονται σε συνδυασμό με περιοδεία σε κάποιες πόλεις όπως έγινε με τη Λαμία. Τα μάτια σας δεκατέσσερα για να το δείτε.
Σχόλια για αυτό το άρθρο