Στην αρχαία Ελλάδα αντιστοιχούσε με τον μήνα Μουνιχιώνα, (το όνομα του προέρχεται από το μυθικό ήρωα Μούνιχο, που κατέλαβε τον λόφο της Καστέλλας και του έδωσε το όνομά του) και ήταν αφιερωμένος στη θεά του κυνηγιού την Άρτεμη. Πάνω στο λόφο της Μουνιχίας, στις 16 Απριλίου γίνονταν γιορτές προς τιμήν της Μουνιχίας Αρτέμιδος. Στους αρχαϊκούς χρόνους θυσίαζαν ελάφια αλλά από τους κλασικούς χρόνους και μετά, προσέφεραν πλακούντες σε σχήμα ελαφιού, φτιαγμένους από αλεύρι, μέλι και σουσάμι. Οι αρχαίοι Έλληνες γιόρταζαν επίσης τα Γαλάξια, προς τιμήν της μεγάλης μητρός Ρέας όπου προσέφεραν “γαλαξία”, ποτό από γάλα και κρίθινο αλεύρι.
Στη Ρωμαϊκή εποχή ο μήνας ηταν αφιερωμένος στην θεά Αφροδίτη και οι Ρωμαίοι την τιμούσαν με μεγαλοπρεπείς γιορτές. Στις 22 Απριλίου ο λαός γιόρταζε με κρασοκατάνυξη τα Vinalia Priora, τις πρώτες γιορτές του κρασιού, ενώ στις 23, στα Pallilia, γιόρταζαν την επέτειο της κτίσεως της Ρώμης από τον μυθικό ήρωα Ρωμύλο.
Ο αυτοκράτορας Νέρων, ύστερα από μια αποτυχημένη απόπειρα εναντίον του, τον Απρίλιο του 65 π.Χ., θέλησε να μετονομάσει τον μήνα Απρίλιο σε Νερώνιο, εις ανάμνησιν της σωτηρίας του. Η ονομασία όμως αυτή δεν επικράτησε, ευτυχώς.
Στη συνείδηση του λαού μας, ο Απρίλης είναι συνδεδεμένος με την Ανοιξη και την Ανάσταση. “Ο Απρίλης με τα λέλουδα, ο Μάης με τα ρόδα”. Για αυτόν το λόγο τον είπαν Ανοιξιάτη και Λαμπριάτη αλλά και Αη-Γιωργίτη, από την μεγάλη γιορτή που περιλαμβάνει. Τον λένε επίσης και Κερασάρη γιατί αυτόν τον μήνα πρωτοβγαίνουν τα κεράσια.
Αυτήν την εποχή οι βροχές θεωρούνται από τους γεωργούς ευεργετικές γιατί “Αν κάνει ο Μάρτης δυό νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε κείνο τον ζευγά που έχει πολλά σπαρμένα.” Λένε επίσης πως “Του Απριλιού η σταλαγματιά ένα βαρέλι λάδι.” Βέβαια ο Απρίλιος είναι άστατος μήνας, μπορεί να ρίξει και χαλάζι. Τότε “Στου Απριλιού τις δεκαοχτώ, ψόφησε η πέρδικα στ΄αβγό.”
Ομως ο Απρίλης είναι ξακουστός σε όλο τον Ελλάδικό χώρο για τις δύο μεγάλες γιορτές του: Το Πάσχα και του Αγίου Γεωργίου.Το Πάσχα, που προέρχεται από την εβραϊκή λέξη Πεσάχ και σημαίνει “πέρασμα” είναι κινητή εορτή και γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας και το πιο συνηθισμένο είναι να πέσει Απρίλη. Όπως κάθε μεγάλη εορτή, έχει τα προεόρτια και τα μεθεόρτιά της. Προηγείται η εβδομάδα των Βαϊων, η “κουφή” όπως τη λέει ο λαός, γιατί δεν ψάλλεται ο Ακάθιστος Ύμνος, ούτε τα τροπάρια. Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η πιο αυστηρή βδομάδα του χρόνου. Οι δουλειές σταματάνε, οι πιστοί κάνουν νηστεία και προσευχή και δεν επιτρέπονται ούτε τραγούδια, ούτε χοροί, ούτε άλλες σαρκικές απολαύσεις. Το γλεντοκόπι αρχίζει με το πρώτο “Χριστός Ανέστη”, για να κορυφωθεί την Κυριακή του Πάσχα με το αρνί στη σούβλα, το κρασί, τον χορό και το τραγούδι.
Η δεύτερη μεγάλη γιορτή είναι του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απρίλη, εκτός και αν πέφτει μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα, οπότε γιορτάζεται τη Δευτέρα του Πάσχα. Από τους πιο αγαπητούς αγίους ο Αγιος Γεώργιος, το όνομα του οποίου σημαίνει “αυτός που καλλιεργεί τη γη”, θεωρείται και ο προστάτης του νερού αφού σκότωσε το Δράκοντα που κρατούσε το νερό της πηγής. Δεύτερη Λαμπρή θεωρούν πολλοί τη γιορτή του και ορόσημο οι κτηνοτρόφοι, αφού οι βοσκοί ανεβαίνουν με τα κοπάδια τους στα βουνά, απ΄όπου θα κατεβούν του Αγίου Δημητρίου. “Σήμερα είναι τ΄ Αη-Γιωργιού σήμερα αλλάζει ο χρόνος” λένε συμβολικά.Οι γεωργοί γιορτάζουν επίσης με ιδιαίτερη λαμπρότητα τον Αη-Γιώργη γιατί τον συνδέουν με την τύχη των σπαρτών τους. Γι αυτό στην Κρήτη λένε “Απού τη μέρα του Αη-Γιωργιού πιάνουμε τσι μαδάρες”.
Στην ποίηση και στο τραγούδι, στη ζωγραφική και στη γλυπτική, στο θέατρο και στον κινηματογράφο, ο Απρίλης έχει τιμηθεί όσο κανένας άλλος μήνας από τους καλλιτέχνες. Εμείς πριν κλείσουμε, θα θυμηθούμε τους πασίγνωστους στίχους του εθνικού μας ποιητή, του Διονυσίου Σολωμού, “Έστησε ο Έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη…” και “Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε…” και θα σας ευχηθούμε καλό μήνα!
Σχόλια για αυτό το άρθρο