Τα οράματα, ο Αλμπέρ Καμύ και η συντριβή- ένα εκπληκτικό αφιέρωμα της Popaganda.
«Το φθινόπωρο είναι μια δεύτερη άνοιξη όπου κάθε φύλλο είναι ένα λουλούδι.»
Το μοιραίο αυτοκίνητο Facel-Véga πριν και μετά.
Το διασημότερο πλατάνι της γαλλικής λογοτεχνίας βρίσκεται στην Εθνική οδό αρ. 5, 88 χλμ. νοτιότερα του Παρισιού, λίγο πιο κάτω από το Φοντενμπλό. Στον κορμό του πάνω συντρίφτηκε 13.54 ή 13.55 (δεν το ξέρουν σίγουρα) το μεσημέρι της 4ης Ιανουαρίου 1960 το ζηλευτό αυτοκίνητο Facel Vega του Michel Gallimard τρέχοντας με 150 χιλιόμετρα την ώρα. Σε δρόμο γαλλικό, άρα νοτισμένο από ψιλή βροχή. Οδηγούσε ο εκδότης και παλιόφιλος του συγγραφέα, δίπλα του καθόταν ο Camus, στο πίσω κάθισμα του κουπέ ήταν κάπως στριμωγμένες η Janine Gallimard, η δεκαοχτάχρονη κόρη της από πρώτο γάμο Anne και ο σκύλος τους ο Floc.
Ο θάνατος του Camus ήταν ακαριαίος, το κορμί του μπλέχτηκε με το σασί, οι γυναίκες εκσφενδονίστηκαν στο χαντάκι του δρόμου και σώθηκαν, ο Gallimard πάλεψε με τα τραύματά του πέντε μέρες πριν ακολουθήσει τον κολλητό του. Από τον Floc δε βρέθηκαν ίχνη, χάθηκε στα λιβάδια της Yonne και δεν ξανάσμιξε με την ιστορία.
Το σκυλάκι Floc.
Στην τσέπη του σακακιού ο Καμύ είχε ένα εισιτήριο για το τρένο (την τελευταία στιγμή άλλαξε γνώμη και συνόδεψε την παρέα που θα γύριζε οδικώς) και στη λασπωμένη τσάντα του βρέθηκαν 144 σελίδες από το μυθιστόρημά του Ο Πρώτος Άνθρωπος (που δεν πρόλαβε να τελειώσει), ένα αντίτυπο της Χαρούμενης Γνώσης του Νίτσε και μια σχολική έκδοση από τονΟθέλλο του Σαίξπηρ. Γύριζαν από το Lourmarin, ένα από τα πιο όμορφα χωριά στη Νότια Γαλλία, όπου ο Camus είχε αγοράσει με την επιταγή του βραβείου Νόμπελ (1957) ένα όμορφο σπίτι, με θέα στους λόφους με τ’ αμπέλια και τα κυπαρίσσια. Εκεί έβρισκε τον εαυτό του, απολάμβανε τον ήλιο, έγραφε κι έπαιζε ποδόσφαιρο με την τοπική ομάδα.
Μετά τα σοβιετικά κατορθώματα στην Ουγγαρία το 1956 η φιλία του με τον Sartre ήταν κλονισμένη και το Παρίσι του ‘πεφτε βαρύ. Είναι σαν να τον ακούμε να λέει: «Σήμερα το πρόβλημά μας είναι καταρχήν η προσαρμογή της διάνοιάς μας στις νέες πραγματικότητες που ο κόσμος μάς παρέχει. Οι ιδεολογίες με τις οποίες ζούμε είναι ιδεολογίες καθυστερημένες κατά 100 χρόνια. Γι’ αυτό το λόγο δέχονται τόσο δύσκολα τις καινοτομίες. Δεν υπάρχει τίποτε πιο βέβαιο ως προς την αλήθεια του από μια εξοφλημένη ιδεολογία.»
Το χωριό Lourmarin στο Vaucluse της Προβηγκίας, επίγειος παράδεισος για τον Albert Camus πριν και μετά το θάνατο.
Στις 28 Δεκεμβρίου 1959 έγραψε κάπου: «Η αιωνιότητα είναι το Lourmarin.» Είχαν περάσει υπέροχα τις χριστουγεννιάτικες διακοπές τους στο εξοχικό. Βλέπουμε εδώ αναπαράσταση της άφιξης των προσκεκλημένων στο σπίτι της οικογένειας Camus. Στο δείπνο της Πρωτοχρονιάς σερβιρίστηκαν δεκατρία επιδόρπια. Με την Janine και τον Gallimard κάνουν παρέα από παλιά όταν μαζί με την Simone Beauvoir και τον Sartre εκδίδουν την παράνομη αντιστασιακή εφημερίδα Combat: ο Camus γράφει το κύριο άρθρο από την πρώτη μέρα της κυκλοφορίας της το Δεκέμβριο του 1941. Η Janine είναι γραμματέας στις εκδόσεις Gallimard το 1941 όταν το χειρόγραφο του Ξένου γίνεται αποδεκτό με ενθουσιασμό από τους αναγνώστες του οίκου, ο Michel πάλι συνδέεται με ιδιαίτερη φιλία με το συγγραφέα γιατί, εκτός από τα άλλα, υπόφεραν και οι δυο από μια παλιά φυματίωση. Αυτό δεν τους εμποδίζει να διανύσουν 80 χιλιόμετρα με τα ποδήλατά τους ανάμεσα σε βομβαρδισμούς και Γερμανούς που τρέχουν αλαλιασμένοι να σωθούν, για να βρεθούν στο Παρίσι από την εξοχή όπου κρύβονται και να γιορτάσουν την Απέλευθέρωσή του το 1944.
Τώρα όμως, είκοσι χρόνια μετά, η ζωή τους έχει γίνει πιο τρυφερή. Και τρυφηλή. Το αυτοκίνητο του Gallimard, μια Facel Vega HK500, είναι το πιο φινετσάτο της εποχής. Facel Vega έχουν ο Ringo Star, ο Pablo Picasso, ο Dean Martin, η Ava Gardner, ο Tony Curtis, ο βασιλιάς του Μαρόκου και ο ραλίστας Stirling Moss, που ανέλαβε και τη διαφημιστική του καμπάνια προβάλλοντας τη φινέτσα του design, την άνεση και την ασφάλεια. Πολυτέλεια στο εσωτερικό, σχεδιαστικές εξτραβαγκάντζες στη «μούρη» του αυτοκινήτου και μηχανή Chrysler από το Detroit: μια απόλυτη μείξη γαλλικής και αμερικάνικης κουλτούρας ανάμεσα 1954 και 1964, πριν σβήσει η ανάμνηση της συμμαχίας των δύο χωρών στον πόλεμο και πριν ξυπνήσει για τα καλά ο γαλλικός αντιαμερικανισμός.
Ωστόσο, ο φίλος του Gallimard, σινολόγος και λογοτέχνης René Étiemble τον είχε προειδοποιήσει: «Αυτό το αυτοκίνητο είναι τάφος.» Αρκεί να διαβάσει κανείς τις οδηγίες στο φυλλάδιο του κατασκευαστή: «Όταν το αυτοκίνητο τρέχει, πρέπει να κρατάτε το βολάν με τα δυο χέρια, εκτός αν χρειαστεί να αλλάξετε ταχύτητα, να κρατάτε το κέντρο της ασφάλτου, να μην πατάτε γκάζι ανεβαίνοντας σε λόφο, να κοιτάτε μόνο το δρόμο, να μην αλλάζετε σταθμό στο ραδιόφωνο, να μην καπνίζετε.»
Στις δόξες του.
Στον Camus άρεσαν τα ωραία. Από το Lourmarin είχε ταχυδρομήσει τέσσερα γράμματα σε τέσσερις διαφορετικές φίλες κανονίζοντας ραντεβού: την Αμερικανίδα εκδότρια Patricia Blake, τη Σουηδέζα νεαρή φοιτήτρια Καλών Τεχνών Mi, που είχε γνωρίσει σ’ ένα καφέ, την ηθοποιό Catherine Sellers και τη μεγάλη ηθοποιό Maria Casares με την οποία είχε δεσμό από το 1944, όταν εκείνη πρωταγωνιστούσε μαζί με τον Serge Regiani και τον Alain Cuny στο θεατρικό του έργο Η Παρεξήγηση.
Στην επόμενη σελίδα η επίσκεψη του Καμύ στην Ελλάδα
Σχόλια για αυτό το άρθρο