Λένα Παπαληγούρα: «Η Αντιγόνη ταυτίζεται με σύγχρονες γυναίκες»

Με σεβασμό στο μεγαλείο της αρχαίας τραγωδίας και την αύρα μιας σύγχρονης grande dame του ελληνικού θεάτρου, η Λένα Παπαληγούρα ανεβαίνει αυτό το καλοκαίρι στη σκηνή για να ενσαρκώσει μια από τις πιο εμβληματικές ηρωίδες της παγκόσμιας δραματουργίας: την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Ένας ρόλος – σύμβολο, ύμνος στη γυναίκα, στην ηθική ανυπακοή και στην αξιοπρέπεια, βρίσκει στο πρόσωπό της την ιδανική εκπρόσωπο. Η Παπαληγούρα δεν ερμηνεύει απλώς ρόλους – τους κατοικεί. Με σπάνια εσωτερικότητα, απόλυτη θεατρική πειθαρχία και ερμηνευτική αλήθεια, αποτυπώνει επάνω στη σκηνή την ψυχή των ηρωίδων που υποδύεται. Έχει ήδη ενσαρκώσει κορυφαίους ρόλους του διεθνούς και ελληνικού ρεπερτορίου, ενώ σκηνοθέτες και παραγωγοί της εμπιστεύονται με κλειστά μάτια ρόλους υψηλών απαιτήσεων, αναγνωρίζοντας το σπάνιο εκτόπισμα και τη θεατρική της δύναμη. Η ίδια ανήκει στις νεότερες ηλικιακά αλλά πιο ώριμες σε καλλιτεχνική συγκρότηση ηθοποιούς που φέρουν επάνω τους τη στόφα των σπουδαίων! Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως αποτελεί ήδη μια grande dame της νέας γενιάς –είναι μια ηθοποιός που δεν φοβάται να εκτεθεί, να αναμετρηθεί με την κλασσική και αρχαία δραματουργία, να αγγίξει τα όρια της ανθρώπινης εμπειρίας μέσα από την τέχνη της. Η φετινή ‘’Αντιγόνη’’ σε σκηνοθεσία του έμπειρου και αξιόπιστου Θέμη Μουμουλίδη, δεν είναι απλώς μία ακόμη παράσταση. Είναι μια βαθιά θεατρική πρόταση, μια συνάντηση λόγου, ψυχής και υπαρξιακής στάσης. Η Παπαληγούρα, με τη δύναμη και την ευθραυστότητα της, με την αλήθεια και την πνευματικότητα της, αγγίζει την τραγικότητα της Αντιγόνης σε μία σπάνια στιγμή θεατρικής πληρότητας. Μια παράσταση που δεν πρέπει να χαθεί. Ένα ραντεβού με την τραγωδία, με την παράδοση, με την ψυχή του θεάτρου. Και εκεί στο κέντρο αυτής της σκηνικής πράξης η Λένα Παπαληγούρα – παρούσα, γενναία, συγκλονιστική !

ΣχετικάΆρθρα

-Αν και δεν μπορούμε να μιλάμε για φεμινισμό την εποχή του Σοφοκλή, η Αντιγόνη θεωρείς ότι ήταν η πρώτη φεμινίστρια;

Όπως την θέτεις την ερώτηση, δεν μπορώ να σου μιλήσω για φεμινισμό. Αλλά αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά, ότι είναι πολύ ενδιαφέρον πόσες φορές θίγονται έμφυλα ζητήματα στο έργο και πόσες φορές ο Σοφοκλής, θέλοντας να τονίσει την αλαζονεία του Κρέοντα, τον βάζει να μιλά υποτιμητικά για τη γυναίκα. Επίσης, είναι πολύ ενδιαφέρον το ότι ο θετικός χαρακτήρας στο έργο συνδέεται με τη φύση και τους αιώνιους νόμους και είναι η γυναίκα!

– Η Αντιγόνη εκφράζει την αντίσταση στο παράλογο της εξουσίας. Εσύ πώς την δούλεψες ερμηνευτικά;

Ακριβώς όπως το περιγράφεις. Για εμένα την κινεί η πίστη στον άνθρωπο, στους αιώνιους νόμους και στους θεούς. Την χαρακτηρίζει η αφροσύνη της καλοσύνης και η γενναιότητα. Η αντίσταση στο παράλογο της εξουσίας είναι για αυτή πυρηνικό θέμα. Αυτό που με συγκινεί περισσότερο όμως, είναι οι ρωγμές και τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά της που εμφανίζονται στο υπέροχο κείμενο του κομμού.

– Η Αντιγόνη έχει κριθεί ως το τελειότερο από τα σωζόμενα δράματα και η ωραιότερη τραγωδία του Σοφοκλή τόσο από άποψη πλευράς αρχιτεκτονικής δομής όσο και διαλόγων και συνοδεύεται από σπάνια δραματική τέχνη και ανθρώπινη συγκίνηση. Συμφωνείς με την άποψη αυτή;

Συμφωνώ απόλυτα! Κατά τη γνώμη μου, πρόκειται για ένα αριστούργημα που συνδυάζει την υπέροχη ποίηση του Σοφοκλή αλλά και σύμβολα και μηνύματα απόλυτα διαχρονικά και αναγκαία για κάθε εποχή.

– Την προσέγγισες με το μυαλό ή με την ψυχή;

Νομίζω ότι αυτά τα έργα απαιτούν το σύνολο της προσωπικότητας σου και συνδυάζουν και τα δύο!

– Γιατί είναι η πιο αγαπημένη ηρωίδα του αρχαίου δράματος; Πώς θα ήταν αν ζούσε σήμερα; Υπάρχει ταύτιση της προσωπικότητάς της με σύγχρονες γυναίκες, κοινές αξίες που μοιράζονται τότε και τώρα;

Η Αντιγόνη του Σοφοκλή είναι ίσως η πιο αγαπημένη ηρωίδα του αρχαίου δράματος, γιατί ενσαρκώνει αξίες διαχρονικές, όπως το θάρρος, η ανιδιοτελής αγάπη, η πίστη στο δίκαιο αλλά και η αντίσταση στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Η τραγωδία της δεν είναι απλώς οικογενειακή ή πολιτική – είναι υπαρξιακή γιατί αγγίζει βαθιά ερωτήματα για το σωστό και το λάθος, τη συνείδηση και το νόμο, την ατομική ευθύνη απέναντι σε ένα άδικο σύστημα. Σήμερα θα ήταν ακτιβίστρια ή κάποια που υπερασπίζεται ευάλωτες ομάδες, κάποια που μάχεται για να δικαιωθεί ένας νεκρός συγγενής της ή υπερασπίζεται κάποιον καταδικασμένο άδικα ή απλώς μια ”σιωπηλή” ηρωίδα της καθημερινότητας που αντιστέκεται χωρίς να επιδιώκει δόξα. Η Αντιγόνη ταυτίζεται με πολλές σύγχρονες γυναίκες που παλεύουν για δικαιοσύνη, ισότητα, αλήθεια. Είναι το αρχέτυπο της γυναίκας που δεν λυγίζει μπροστά στην καταπίεση – και αυτό είναι κάτι που συγκινεί, εμπνέει και ενώνει τις εποχές…

– Πού εστίασε η σκηνοθετική ματιά του άξιου Θέμη Μουμουλίδη;

Η σκηνοθεσία εστιάζει αφενός στην ανάδειξη της ποίησης του κειμένου και αφετέρου στην ανάδειξη των δύο διαφορετικών κόσμων και τη σύγκρουση αυτών. Το απόλυτο της εξουσίας και την αλαζονεία που οδηγεί στην ύβρι και απέναντί του το απόλυτο ”όχι” που αρθρώνεται ως αντίσταση, αλλά και ως πίστη σε κάτι ανώτερο.

– Τι θα κάνεις θεατρικά και τηλεοπτικά τη χειμερινή σεζόν;

Την επόμενη σεζόν θα επαναλάβω το ”Prima Facie” και θέλω πολύ να το φέρω και στη Θεσσαλονίκη. Επίσης, θα βρίσκομαι στην παράσταση ”Ο εχθρός του λαού” που θα σκηνοθετήσει ο διακεκριμένος Τόμας Οστερμάγιερ με Έλληνες ηθοποιούς. Τηλεοπτικά συζητάω κάτι αλλά δεν είναι ακόμη ανακοινώσιμο προς το παρόν.