Αgainst Happycracy, Φίλιππος Τσιτσόπουλος
Η έκθεση αποτελείται από σχέδια, μια installation, μια performance και μια video installation σε τρεις οθόνες όπου προβάλλονται τα βίντεο που γύρισε ο καλλιτέχνης κατά τη διάρκεια της καραντίνας στον κήπο του στο Λονδίνο, με φύλλα και σαλιγκάρια, όπου τρείς διαφορετικοί Άμλετ, του Σαίξπηρ, του Μάρκ Τουέιν και του Χάινερ Μίλερ, αλληλοδιαπλέκονται, και βρίσκουν τη σύνδεση τους με τον Μάκμπεθ και το Brexit, αλληγορία που ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί για να τονιστεί η δυστοπική εποχή των ερειπίων που διανύουμε. Το έργο ολοκληρώθηκε με τα γυρίσματα πρόσφατα στην Tate Britain του Λονδίνου με τον Damien Rayne και την Rachel Lloyd και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τη βοήθεια της Άννας Καφέτση. Στην performance τη μέρα των εγκαινίων, ο καλλιτέχνης θα συνομιλήσει live με τα βίντεο σαν να πρόκειται για ένα μονόλογο διάλεξη πάνω στο θέατρο, τη φιλοσοφία και τη θνησιμότητα φορώντας και αλλάζοντας στο πρόσωπό του μάσκες από ζωντανά υλικά που θα οδηγήσουν σε σκηνικό παραλήρημα . «Να ζει κανείς ή να μην ζει; αυτό είναι το δίκοπο μαχαίρι / Αυτό κάνει την καταστροφή να διαρκεί τόσο πολύ./ Γιατί, για ποιο λόγο θα αντέχαμε να καρτερούμε το δάσος του Birnam να περπατήσει μέχρι το στο Dunsinane/ Ενώ ο φόβος του αν θα ζούμε μετά θάνατον να δολοφονεί την αθωότητα του ύπνου μας, αυτή τη δεύτερη πορεία της μεγάλης μας φύσης». Το κείμενο του Μάρκ Τουέιν (η μετάφραση του Φ. Τσιτσόπουλου) από τα αγγλικά, όπως και όλη η performance που επιλέγει σαν γλώσσα τα Ελληνικά, τα Αγγλικά και τα Ισπανικά κείμενα, βρίσκει τη κομβική φράση από τον μονόλογο του Άμλετ στο έργο ‘Η μηχανή Άμλετ’ του Χάινερ Μίλερ λέγοντας: «Το δράμα μου έχει ματαιωθεί». Η «Μηχανή Άμλετ» παράγει ερωτήματα και αδιέξοδα. Η ψευδαίσθηση της κανονικότητας και οι αυταπάτες της μοίρας του Άμλετ με φόντο την ηθική και ανθρωπιστική κατάρρευση της Ευρώπης. Απέναντι στον ζόφο, η Τέχνη —φιλοσοφώντας με τον ιδιαίτερο τρόπο της, άλλοτε λυρικό και άλλοτε σπασμωδικά ατίθασο, ακατάτακτο— παρέχει την παρηγορία της «άλλης φωνής», στήνοντας (έστω νοερά) έναν άλλο χώρο, συγκροτώντας (έστω φαντασιακά) έναν άλλο χρόνο, που μας προτρέπουν να αναστοχαστούμε την καθημερινή πραγματικότητα. Ανατροπή σε κείμενα και ήρωες.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ανάμεσα στα σχέδια και τις φωτογραφίες της έκθεσης, τα βίντεο και την performance θα μπορέσουμε να δούμε το απομεινάρι του Μεγάλου Δάσους του Μπίρναμ να στέκεται ακόμη όρθιο στις βίντεο προβολές, ένας μοναχικός βετεράνος ενός δάσους που κάποτε ήταν το καμάρι των βασιλιάδων της Σκωτίας, ένα δέντρο από τα τέλη του 1500, που φημολογείται ότι ο Σαίξπηρ επισκέφθηκε τη Σκωτία κατόπιν αιτήματος του Ιακώβου ΣΤ’.
Ο Σαίξπηρ περπάτησε στο δάσος του Birnam και βρήκε έμπνευση για ένα νέο έργο.
Γνωρίζουμε την ιστορία του “Μάκβεθ” του Σαίξπηρ, σκοτεινή και συναρπαστική τραγωδία που εκτυλίσσεται τον 11ο αιώνα, στην οποία ένας τρελός για την εξουσία Σκωτσέζος στρατηγός έχει μια θυελλώδη συνάντηση με τρεις μάγισσες και στη συνέχεια διαπράττει τον έναν φόνο μετά τον άλλο σε μια φανατική αναζήτηση του σκωτσέζικου θρόνου.
Προς το τέλος, καθηλωμένος στο φρούριο του στο Ντανσινάιν, ο Μάκβεθ παρηγορείται με την ιδέα ότι είναι ανίκητος. Μάγισσες και αμφισημίες για δέντρα που σηκώνονται και περπατούν μόνα τους. Αν αυτό ήταν σημάδι του επικείμενου θανάτου του, τότε δεν επρόκειτο ποτέ να συμβεί κάτι τέτοιο.
Αγγελιοφόρος:
“Καθώς στέκομαι στη σκοπιά μου πάνω στο λόφο,
κοίταζα προς το Μπίρναμ, σκέφτηκα..,
Το δάσος άρχισε να κινείται.”
Μάκβεθ:
“Αν λες ψέματα,
Στο επόμενο δέντρο θα κρεμαστείς ζωντανός,
Μέχρι να σε πιάσει η πείνα. Αν ο λόγος σου είναι ψεύτικος..,
δεν με νοιάζει αν θα το κάνεις για μένα.
Παίρνω απόφαση και αρχίζω…
να αμφιβάλλω για την αμφισημία του δαιμόνων.
Πράξη V, Σκηνή V
Ώρες λειτουργίας: Τρ., Πε., Πα.: 12.00 – 20.00 / Τε., Σα.: 12.00 -15.00
ΓΚΑΛΕΡΙ ΛΟΛΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ | Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
07.09 – 28.09.2023
Σχόλια για αυτό το άρθρο