Theatrale: O TAZ πάει να δει κλασικό θέατρο κατηγορία δράμα. Είναι τόσο κλασικό που βαριέται αφόρητα μέχρι τη στιγμή που ένας νεροχύτης τον χτυπάει στο κεφάλι.
Yπάρχει μια κβαντική τουρμπίνα νεροχύτης στο μυαλό του Γρηγόρη Χατζάκη και την ονομάζω κβαντική επειδή αφ’ ενός μου κάνει κάτι διαστημικό που ενώ με εντυπωσιάζει βαριέμαι να το καταλάβω . Πάνω κάτω για να είμαστε και ειλικρινείς, όλοι αυτοί οι κλασσικοί τύπου Στρίνμπεργκ όσον αφορά το ψυχογράφημα των χαρακτήρων τους, στο ψιλοκοκουρούκου το πηγαίνανε κβαντοφυσικά. Μια πρέζα απωθημένα, μια πρέζα φροϋδικής κουτσουλιάς σε νεροχύτη, λίγη βασανιστική άγνοια άντε μετά και το “να γράψουμε το έργο να βγει το μεροκάματο να γίνουμε διάσημοι όταν πεθάνουμε”… δεν το λες λίγο όλο αυτό.
Απλά η καταστροφή ξεκίνησε όταν μια ντουζίνα από ατάλαντους ζηλωτές, κριτικούς, σκηνοθέτες, ηθοποιούς, ανακάλυψαν το Άγιο Δισκοπότηρο και γεμάτοι δίψα ήθελαν να πιουν κρασί της γνώσης αλλά το Δισκοπότηρο ήταν άδειο όσο δεν φαντάζεσαι και έτρεχαν όλοι στο νεροχύτη. Και προκειμένου να το δείξουν το ποτήρι στους πιστούς γεμάτο, άρχισαν να το γεμίζουν με το περίσσευμα της ζωής που απεχθάνονταν γιατί μόνο έτσι κάτι καθιερώνεται ως κλασικό. Μόνο αν αποτελεί πτυελοδοχείο αναπηρίας. Όταν ο Χατζάκης ανακάλυψε αυτό το μυστικό έκανε πάρτι μέσα του και πανηγύρι έκτρωσης έξω του. Δημιουργώντας με φρενίτιδα μια σειρά παραστάσεων από το αμνιακό υγρό του αποτελέσματος της έκτρωσης.
Πρέπει να καταλάβεις φίλε αναγνώστη ότι αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα ξενέρωτο σουηδικό σύμπαν που η έκτρωση είναι πολύ πιο γόνιμη από τη γέννηση (αν δεις τη φάτσα του Στρίνμπεργκ θα τον μπερδέψεις με τον δρ Μένγκελε), εσύ είσαι μάρτυρας στην έκτρωση και το χειρότερο από όλα όσον αφορά τη μικροαστική ηθική σου είναι πως στο τέλος δεν θα αντέξεις και θα αρχίσεις ενοχικά να γελάς. Εμπνευστής καλλιτεχνών όπως ο Τένεσι Ουίλιαμς, ο Γκόρκι και ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν που μάλλον όχι τυχαία, πριν πεθάνει ζήτησε συγγνώμη για το ζόφο των έργων του. Αυτός είναι ο Στρίμπεργκ. Πρωτοπόρος στο συμβολισμό, τον εξσπρεσιονισμό και άλλων ισμών που ναι, στην εποχή τους έκαναν επανάσταση εσωτερικής καύσης αλλά μετά χρησιμοποιήθηκαν ως σιγουράκια αντιγραφής από πλήθος μεταμοντέρνων αγράμματων, σε σημείο να καταλήξουν “φυλακή” σαν έννοιες.
Στα μάτια των περισσότερων, ο “Πατέρας” του Χατζάκη σαν παράσταση πρέπει να είναι μια από τις πιο βέβηλες, χωρίς κέντρο, νόημα, απλά προκλητικές αφοδεύσεις ενός σκηνοθέτη πάνω σε ένα κλασικό κείμενο. Όλοι μας έχουμε τα ευκολάκια μας στις κάθε λογής ανάγνωσεις, όμως ο Χατζάκης που όποτε τον συναντάς έχει ενα χαμόγελο σεβασμού, προσμονής και αμηχανίας, διαλύει κυριολεκτικά εδώ και χρόνια κλασικά κείμενα παίζοντας κρυφτό, κυνηγημένος σχεδόν από τα δυσκολάκια του. Τις αναφορές του, τα βιώματά του, τις κακοποίησεις του. Αυτές τις τελευταίες, τις κακοποιήσεις, τις εκδικείται με έναν ποιητικό τρόπο. Κακοποιώντας τη συντηρητική φόρμα του κειμένου, προκειμένου να ανιχνεύσει πάνω του τις δικές του αλήθειες. Σαν το θλιμμένο κλόουν στα απομεινάρια του σκηνικού ενός φελινικού τσίρκο που θα χρησιμοποιηθεί για σκηνικό του Star Wars: “…πριν πολλά χρόνια σε έναν γαλαξία πολύ μακρινό…”
Εκεί, στο σημείο ακριβώς που ο Χατζάκης συνειδητοποιεί τη ροπή του στο προσωπικό του μελό και τις διαστημικές του πτήσεις, κάνει ακόμα μια ανατροπή και το διαλύει κι αυτό με συνωμότη τoν κατά λάθος αστροσκονισμένο και μουλωχτό Βαγγέλη Στρατηγάκο για να φέρει το Star Wars που λέγαμε, καταλήγοντας σε ένα αποτέλεσμα εκτός κάθε περιγραφής. Προσωπικές ερμηνείες, κλασικό θέατρο, προβληματισμοί και ψυχοσυννέφιασμα, γίνονται λαμπάδα Μπάρμπι σε ένα Πάσχα που είναι Χριστούγεννο. Απίστευτο όλο το cast που με μια μικρή αφορμή αλλάζουν το έργο φορώντας του φθαρμένο γκλίτερ από τότε που η Αγκάθα Κρίστι ανάγκασε τον Πίτερ Παν να πάνε για ψυχανάλυση. Απόλαυση ο ένας θεατής στο καραγεμάτο θέατρο, που βρίζουν γιατί “το έργο είναι απαράδεκτο” άσε που έχει περάσει η ώρα και κλείνουν τα Καπή, ενώ οι υπόλοιποι χαιρόμαστε σαν καρτούν γιατί αυτό κάνει ο Χατζάκης. Βάζει τους ηθοποιούς του να μιμηθούν καρτούν μέχρι να γίνουμε εμείς καρτούν και μετά αυτούς τους επαναφέρει σε δωρική φόρμα.
Ο μοναδικός τρόπος να αντιμετωπίσεις τη δραματική ψυχαναλυτική υπερφόρτωση έργων που γράφτηκαν 100 και 200 χρόνια πριν, είναι το να βουτήξεις με φωσφοριζέ βατραχοπέδιλα μέσα τους, “απελευθερώνοντας” τους συγγραφείς τους και δείχνοντάς πως όλο αυτό είναι τελικά μια κωμωδία. Στον “Πατέρα” η αφορμή είναι η χοντρική μέχρι θανάτου διαφωνία ενός πατέρα και μιας μητέρας για το μέλλον της κόρης. Πραγματικά, διαβάζοντας την προηγούμενη φράση, βλέπω την κωμωδία να μου έρχεται κατάμουτρα. Ο Χατζάκης κάνει μια μεγάλη πουτανιά όσον αφορά στο να σχεδιάσει τα πρώτα, εντελώς συντηρητικά και αφόρητα βαρετά λεπτά του έργου σχολιάζοντας στην ουσία τη σοβαροφάνεια. Μέχρι να σου πετάξει το νεροχύτη για να φτύσεις μέσα.
Ο θίασος του κατορθώνει να φτάσει το μάξιμουμ της υπερβολής όπως το επιτάσσει η “άντε γεια” διασκευή του κειμένου, κρατώντας όμως ατόφια την κλασική σοβαρότητα παιξίματος που έχει στην αρχή. Παράγει κωμίκα χωρίς να την επιδιώκει, απλώς ακολουθώντας τα σημάδια κι έχοντας στο μυαλό την Βουγιουκλάκη και την Λαμπέτη να κλέβουν η μία ακισμούς από την άλλη, σίγουρες για την παραστασάρα τους με τον Μινωτή να τους κάνει παρατηρήσεις φορώντας γόβες. Μέσα σε όλο αυτό το χάος, ο Χατζάκης κάνει διπλή παιδική χαρά. Γιατί από τη μία ξεδιπλώνει με το δικό του κρυπτικό τρόπο, τις προσωπικές του αναφορές πάνω σε ένα κείμενο ορόσημο μόνο και μόνο για να τις ανατινάξει μετά. Τι πιο τίμια απολαυστικό μετά από αυτό; Μόνο το χτυπάς γυμνός τις καμπάνες τις Νοτρ Nταμ φωνάζοντας “πατέρααααα”… Kαι να έχεις την Βαλέρια Χριστοδουλίδου σε μια από τις καλύτερες εμφανίσεις της καριέρας της, να σου απαντάει στα πινκπονκνέζικα;
“Ο Πατέρας ” χωρίς να φοβάται αν καεί, βάζει στα μούτρα σου φλεγόμενο ταμπόν μολότωφ για να σου σπάσει το μπιζού της εμμηνόπαυσης. Αν δεν το δεις, δεν θα το πιστέψεις!
Από 20 Ιανουαρίου 2016
Μέρες και ώρες παράστασης: Τετάρτη & Πέμπτη στις 21.15
Γενική είσοδος : 12 ευρώ / φοιτητικό 8 / άνεργοι – ατέλειες 5
Διάρκεια παράστασης: 100’
Προπώληση: www.viva.gr/tickets/venues/theatro-104/
Θέατρο 104 http://www.104.gr/ – Official Facebook Page
Πληροφορίες Θέατρο 104: Ευμολπιδών 41, Γκάζι, Αθήνα (μετρό Κεραμεικός) – Τηλ. κρατήσεων 210 3455020 – 6940290312
Σχόλια για αυτό το άρθρο