Δημοπρασία: Απο τις λέξεις δήμος και πράσις = πώληση τουτέστιν δημόσια πώληση.
Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, από τη Ρωσία ώς την Πορτογαλλία και από τη Νορβηγία ώς την Ιταλία λειτουργεί, σε διαφορετικό βαθμό σε κάθε μία, ο θεσμός των δημοπρασιών.
Στη Γαλλία, Γερμανία και Αγγλία, κάθε πόλη, μερικές φορές και χωριά έχουν το δημοπρατήριό τους.
Μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις που διενεργούν κάθε τόσο, δημοπρασίες.
Εκεί, μπορεί κανείς να βρεί ότι βάζει ο νούς σας. Από έργα τέχνης και έπιπλα μέχρι ρούχα και κοσμήματα.
Εκεί συνωστίζονται όλων των ειδών οι άνθρωποι. Θα βρεί κανείς εμπόρους τέχνης και αντικών,
αλλά και νέα ζευγάρια που στήνουν το σπιτικό τους. Συλλέκτες διαφόρων πραγμάτων και περίεργους που σκοτώνουν το χρόνο τους.
Συνήθως έχει προηγηθεί μία δημόσια ανακοίνωση για το περιεχόμενο της δημοπρασίας, τον τόπο και τον χρόνο που θα πραγματοποιηθεί. Ανακοινώνονται επίσης οι ημέρες και ώρες πριν τη δημοπρασία που μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να επισκεφθεί το χώρο που εκτείθενται όλα τα αντικείμενα για να τα εξετάσει, να ρωτήσει για την προέλευσή τους, την κατάστασή τους
και οπωσδήποτε τις τιμές εκτίμησης. Αυτές συνήθως έχουν μπεί σε συμφωνία του πωλητή και του δημοπράτη και προσδιορίζουν ένα εύρος κατωτάτης και ανωτάτης τιμής εκτίμησης. Η μικρότερη τιμή είναι συνήθως και η τιμή ασφαλείας δηλαδή το αντικείμενο δεν μπορεί να πωληθεί κάτω απο αυτή τη τιμή αλλά υπάρχουν και πολλά που δημοπρατούνται χωρίς τιμή ασφαλείας δηλαδή στον εκάστοτε πλειοδότη.
Το κάθε αντικείμενο έχει έναν αριθμό καταλόγου (lot number) και οταν αρχίσει η δημοπρασία, ένα-ένα,
βγαίνουν μπροστά στο κοινό και ο δημοπράτης το κατακυρώνει στον πλειοδότη.
Ο δημοπράτης ή η εταιρεία του χρεώνουν επί του hammer price, δηλαδή στη τιμή κατακύρωσης, +/-10% στον πωλητή και +/-20% στον αγοραστή, με τα ποσοστά αυτά να «παίζουν».
Έτσι, ανάλογα με τη μέρα, τον καιρό και γενικά την προσέλευση ενδιαφερομένων, διαμορφώνονται και τα αποτελέσματα της δημοπρασίας. Μου έχει τύχει να βρεθώ σε χωριό της Γαλλίας που υπήρχε μία σημαντική δημοπρασία έργων τέχνης και λόγω της ξαφνικής χιονοθύελας, λίγες ώρες πριν τη δημοπρασία, να υπάρχει μηδαμινή προσέλευση και να πουληθούν όλα σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές.
Αλλά και το αντίθετο.
Γενικά, αν κάποιος ασχοληθεί και ενημερωθεί γι αυτές, μπορεί να αγοράσει πολύ ενδιαφέροντα και σημαντικά αντικείμενα σε τιμές υποπολλαπλάσιες των τιμών της αγοράς.
Ειδικά για πράγματα που δεν φθείρονται με το χρόνο ή και αν φθείρονται αποκτούν μία πιό ενδιαφέρουσα υφή όπως, ασημένια σκεύη και σερβίτσια, έπιπλα διαφόρων εποχών, κοσμήματα, γούνες, αντίκες, σπάνια κρασιά και πολλά άλλα, η αγορά τους από εκεί είναι συνήθως μια μεγάλη ευκαιρία. Ο λόγος είναι οτι ενώ για να παραχθεί σήμερα μία τραπεζαρία για παράδειγμα, αυτή θα επιβαρυνθεί με το κόστος πολλών συντελεστών, από την πρώτη ύλη, τα εργατικά, τις αποσβέσεις, τις φορολογίες, μέχρι τα κέρδη και μύρια άλλα, σε αντίθεση, η παλαιά τραπεζαρία έχει αποσβέσει τα κόστη αυτά πολλές φορές, λόγω της μακρόχρονης χρήσης και τώρα πιά προσφέρει μόνο κέρδος στον ιδιοκτήτη της που σίγουρα δεν είναι και ο αρχικός αγοραστής της. Πέρα από αυτά όμως είναι πάντα πολύ ενδιαφέρουσα η παρακολούθηση μιας δημοπρασίας. Βλέπει κανείς πώς μάχονται διάφοροι τύποι για την απόκτηση του προσφιλούς αντικειμένου που για άλλους θα προστεθεί στη συλλογή τους και για άλλους θα δημιουργήσει κέρδος από τη μεταπώλησή του. Αν δε, συμμετέχετε κι εσείς για να αποκτήσετε κάτι, τότε η αδρεναλίνη φουντώνει μέσα σας καθώς πλησιάζει ή στιγμή της δημοπράτησης και εκτοξεύεται στα ύψη για τα λίγα δευτερόλεπτα που διαρκεί η πλειοδοσία και να ακολουθήσει η ευτυχισμένη στιγμή της νίκης ή η απογοήτευση της απόσυρσης και της ζηλοφθονίας για το νικητή. Πολλά έντονα συναισθήματα.
Η αλήθεια είναι οτι εύκολα μπορεί κάποιος, να «εθισθεί» στη παρακολούθηση δημοπρασιών και να περνάει αρκετές ώρες της ζωής του σ’ αυτές. Τα κέρδη είναι πολλαπλά. Πρώτα απ’ όλα μαθαίνεις τις αξίες πολλών διαφορετικών αντικειμένων και αρχίζεις να μπορείς να εκτιμάς κι εσύ παρόμοια όταν βρεθούν μπροστά σου.
Μετά, γνωρίζεις όλων των λογιών το κόσμο. Από κοκκέτες κυρίες που κυνηγούν μία ονειρεμένη τσάντα Kelly
ή ένα πολύτιμο παλτό chinchilla σε τιμή πραγματικής ευκαιρίας μέχρι sui generis κυρίους που είναι συλλέκτες σπανίων βιβλίων ή μπαστουνιών περιπάτου.
Στη συνέχεια βλέπεις τους δημοπράτες, άλλοι είναι σβέλτοι και σκανάρουν με μιά ματιά όλο το ακροατήριο, άλλοι είναι πιό αργοί και τυπικοί. Όταν θέλουν να δώσουν σε χαμηλή τιμή ένα lot σε κάποιο «δικό» τους, «τρέχει» η γλώσσα τους έτσι που ούτε καταλαβαίνεις τι λένε, αλλά λένε αυτά που πρέπει με το τρόπο τους και μπάμ! το κατακυρώνουν εκεί που θέλουν στα γρήγορα πριν προλάβει να αντιδράσει κάποιος. Ειδικά στα πρώτα lots, πριν ζεσταθεί το κλίμα.
Ένας ολόκληρος κόσμος και μία τεράστια αγορά κινείται γύρω από τις δημοπρασίες και έτσι ανακυκλώνονται αντικείμενα που για διαφόρους λόγους έπαψαν να χρησιμεύουν σε κάτι στους ιδιοκτήτες τους και περνούν σε άλλα χέρια.
Επειδή συνήθως πρόκειται για αντικείμενα που φτιάχτηκαν πριν από λίγους έως αρκετούς αιώνες και επειδή πολλά απ’ αυτά έγιναν από εξαιρετικούς τεχνίτες που έπαψαν να υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό, προσφέρουν στον ιδιοκτήτη τους σημαντική χαρά. Η συνεχώς αυξανόμενη αξία τους σε αντίθεση με τα καινούργια αντικείμενα που από τη στιγμή της αγοράς τους, έχουν χάσει πάνω από τη μισή τους τιμή, δικαιολογεί τη μεγάλη δημοφιλία τους.
Δυστυχώς καί εδώ η χώρα μας υστερεί τρομακτικά.
Ο καλπάζων νεοπλουτισμός που διακατέχει την πλειοψηφία των συμπατριωτών μας και οφείλεται κατά κύριο λόγο στη ρηχή και στενή μας μόρφωση και έλλειψη καλλιέργειας, δεν δημιουργεί συνθήκες κατάλληλες για την ανάπτυξη τέτοιας αγοράς. Μπορεί ο κύριος τάδε, διαπρεπής δικηγόρος ή η κυρία δείνα εξαιρετική ιατρός να είναι ικανοί επιστήμονες στον κλάδο τους, αλλά δώστους να ξεχωρίσουν ένα κρύσταλλο από ένα γυάλινο βάζο ή να διαβάσουν τη σφραγίδα μιάς πορσελάνης,
ενός ασημένιου σερβίτσιου, του πιστοποιητικού ενός σμαραγδιού ή διαμαντιού και θα γουρλώσουν τα μάτια τους από άγνοια. Για να μή μιλήσουμε για vintage fine wine.
Στην Ελλάδα, κάποιοι τυχάρπαστοι απατεώνες στήνουν μερικές δημοπρασίες με αντικείμενα/αντίκες που ακόμα και για τον μη ειδικό φωνάζουν από μακριά για την ευτελή, κινεζική και σύγχρονη καταγωγή τους. Ό απλούστερος τρόπος άμεσης αναγνώρισής τους είναι η χαμηλή προτεινόμενη τιμή πώλησης. Μία αυθεντική αντίκα συνήθως δεν χαρίζεται για λίγα ευρώ.
Για να δημιουργηθεί μία τέτοια αγορά στη χώρα μας πρέπει ν’ αλλάξουν πολλά. Κυρίως όμως η νοοτροπία ΙΚΕΑ.
Εκεί που τα αντικείμενα για το σπίτι πωλούνται με κέρδη πολλαπλάσια του κόστους τους. Μόνο με παιδεία και καλλιέργεια θα υπάρξει κοινό που θα προτιμήσει να αγοράσει για λίγες δεκάδες ευρώ μία αυθεντική βιεννέζικη καρέκλα Thonet του 1890-1910 από μία απρόσωπη μοντέρνα καρέκλα που την ίδια έχουν και άλλα πολλά εκατομμύρια σπίτια σε κάθε μέρος της γης.
Υπάρχει βέβαια και μία άλλη διάσταση που αποκτούν οι δημοπρασίες. Είναι αυτή της οικολογίας και της ανακύκλωσης.
Μου έχει τύχει αρκετές φορές να περπατώ σε ακριβές περιοχές της Αθήνας, Ανάκτορα, Κολωνάκι κλπ και να ανακαλύψω πεταμένα δίπλα στους κάδους σκουπιδιών παλιά έπιπλα που κάποιος τα παράτησε εκεί. Σε μία περίπτωση που ήμουν με το αυτοκίνητό μου, τα φόρτωσα, τα πήγα στον ταπετσιέρη και σε λίγο καιρό είχα ένα εκπληκτικό σετ από δύο πολυθρόνες Louis XV με ελάχιστο carbon footprint. Είδατε πώς με τη γνώση κέρδισα κι εγώ και το περιβάλλον;
Άς ελπίσουμε οτι κάποια μέρα θα δούμε κι εδώ την αρχή μιάς τέτοιας αγοράς δημοπρασιών. Θα είναι κέρδος για όλους.
Για να πάρετε μιά γεύση από πολύ πρόσφατες δημοπρασίες και τα αποτελέσματά τους δείτε παρακάτω κάποια κομμάτια για κυρίες. Μπορείτε να δείτε τις τιμές εκτίμησης και με κόκκινο τις τιμές κατακύρωσης, προσέξτε το lot 269 σε ποιά τιμή είχε εκτίμηση και πόσο πουλήθηκε. Κάτι τέτοιο ευτυχώς δεν συμβαίνει πολύ συχνά.
Στις τιμές πώλησης προσθέστε και 25% που είναι η προμήθεια του οίκου + το ΦΠΑ. Χιλιάδες παρόμοια αντικείμενα μόδας, κοσμήματα, γούνες, συλλεκτικά και vintage ρούχα επώνυμων σχεδιαστών δημοπρατούνται κάθε χρόνο.
Όμως στις δημοπρασίες μπορείτε να βρείτε ότι βάζει και οτι δεν βάζει ο νούς σας. Αρκεί να ψάξετε…
Σχόλια για αυτό το άρθρο