Οι άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός, που γιορτάζουν σήμερα, ήταν αδέρφια και κατάγονταν από την Ασία. Υπάρχουν άλλα δύο ζεύγη αγίων Αναργύρων με τα ίδια ονόματα. Οι πρώτοι μαρτύρησαν στη Ρώμη -δολοφονήθηκαν από το δάσκαλό τους στην Ιατρική- και γιορτάζουν την 1η Ιουλίου και οι δεύτεροι κατάγονταν από την Αραβία και γιορτάζουν την 17η Οκτωβρίου. Ήταν όλοι τους γιατροί, δεν είναι όμως οι μοναδικοί άγιοι που ονομάζονται Ανάργυροι. Είναι και αρκετοί άλλοι, όπως οι Κύρος και Ιωάννης, Σαμψών και Διομήδης, Μώκιος και Ανίκητος, Θαλλελαίος και Τρύφων κ.λ.π.
Ανάργυροι ονομάζονται επειδή δεν αγαπούσαν τα αργύρια, δεν ήταν φιλάργυροι, δεν ήταν προσκολλημένοι στα υλικά αγαθά και προσέφεραν τις ιατρικές τους υπηρεσίες αφιλοκερδώς.
Οι άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός είχαν γονείς ευσεβείς. Ο πατέρας τους όμως πέθανε όταν οι άγιοι ήταν σε μικρή ηλικία, και τη φροντίδα τους ανέλαβε εξ ολοκλήρου η μητέρα τους, η αγία Θεοδότη, η οποία τους γαλούχησε με τα νάματα της Εκκλησίας και τους δίδαξε την αγάπη προς το Θεό και τον άνθρωπο. Η αγία Θεοδότη πρέπει να αποτελεί το πρότυπο κάθε μητέρας που θέλει τα παιδιά της να προκόψουν. Αλλά προκοπή δεν νοείται χωρίς την αγάπη, την ανιδιοτελή αγάπη προς όλους τους ανθρώπους αδιακρίτως.
Οι άγιοι Ανάργυροι θεράπευαν όλους ανιδιοτελώς και αδιακρίτως με την επιστημονική τους γνώση. Εκεί όμως που οι ανθρώπινες δυνάμεις αδυνατούσαν να προχωρήσουν, επειδή κάποιες ασθένειες είναι ανίατες, θεράπευαν τους ασθενείς με την προσευχή τους. Αλλά για να κρύβουν το χάρισμα των ιαμάτων που είχαν λάβει από το Θεό, λόγω της μεγάλης τους αγάπης, προσποιούνταν ότι θεράπευαν με τα φάρμακα. Και το έκαναν αυτό από ταπείνωση, για να μη θαυμάζονται και επαινούνται από τους ανθρώπους. Όλη τους η ζωή ήταν διακονία, προσφορά και θυσία στον βωμό της ανιδιοτελούς αγάπης.Έτσι ταπεινά αφού διακόνησαν σε όλη τους τη ζωή τον πλησίον, πέθαναν ειρηνικά και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμά. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη τα λείψανά τους και τα τοποθέτησε σε μεγαλοπρεπή ναό που έχτισε, ενώ λίγο αργότερα μεταφέρθηκαν στη Ρώμη σε ναό που χτίστηκε προς τιμή τους. Ο ναός αυτός σχετίζεται με το θαύμα της μεταμόσχευσης ποδιού, που είναι γνωστό ως «θαύμα του μαύρου ποδιού». Δημοσιεύματα σε επιστημονικά ιατρικά περιοδικά, ξένα και ελληνικά αποδίδουν στους άγιους Κοσμά και Δαμιανό την πρώτη μεταμόσχευση ποδιού, όταν «ακρωτηρίασαν ενός ανδρός το κάτω άκρον, το οποίον έπασχεν από γάγγραιναν και το αντικατέστησαν με ενός άλλου υγιούς Άραβος, ο όποιος μόλις είχε πεθάνει»
Υπάρχουν τρεις συζυγίες Αγίων Αναργύρων που φέρουν το ίδιο όνομα, δηλ. Κοσμάς και Δαμιανός, τους οποίους τιμά η Ορθόδοξος Εκκλησία σε διαφορετικές ημέρες του έτους.
Σχόλια για αυτό το άρθρο