Τον συναντήσα ένα ηλιόλουστο απόγευμα του Σεπτέμβρη στην Αθήνα, στο Κέντρο Ζωής, έναν μη κυβερνητικό οργανισμό με αποστολή την υποστήριξη των ατόμων που ζουν με τον ιό HIV/AIDS στην Ελλάδα, με αφορμή την ομιλία του στο ελληνικό κοινό με θέμα την οροθετικότητα και το δικαίωμα στη διαφορετικότητα. Ο Ολυμπιονίκης και υπέρμαχος των ατομικών ελευθεριών Greg Louganis, αυτός ο ανυπέρβλητος αθλητής και σπουδαίος άνθρωπος, μου μίλησε σχεδόν για τα πάντα. Από τα παιδικά του όνειρα, μέχρι τα πλάνα του για το μέλλον. Ο Γρηγόρης-Ευθύμιος, όπως είναι το ελληνικό του όνομα, γεννήθηκε στις 29 Ιανουαρίου του 1960 και δεν σταμάτησε ούτε μια στιγμή να ονειρεύεται. Μια διαφορετική συζήτηση, μέσα από μια βιωματική αφήγηση, που με μεγάλη χαρά και τιμή φιλοξενούμε σήμερα στο Cosmopoliti.
Με καταγωγή ελληνική
Η καταγωγή του πατέρα μου είναι ελληνική. Η μητέρα μου έχει διπλή υπηκοότητα: Σκωτσέζικη και Ιρλανδική. Ο πατέρας μου – πάνε ήδη 25 χρόνια από τότε που τον χάσαμε – μιλούσε συχνά και με νοσταλγία για την Ελλάδα. Ειδικά προς στο τέλος της ζωής του, ανακαλούσε συχνά μνήμες από την οικογένειά του και αναζητούσε το «πάτημα» που θα τον έστελνε πάλι εδώ, για ένα ταξίδι. Τον ενθάρρυνα συνεχώς να πραγματοποιήσει αυτή την επιθυμία του, ώστε να ανακαλύψω κι εγώ εκείνα τα άγνωστα κομμάτια της ελληνικής «κληρονομιάς» μου, όμως η κατάστασή του επιδεινώθηκε ξαφνικά και το ταξίδι μας δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Χορός και ακροβασία στην παιδική ηλικία
Η ενασχόλησή μου με την κολύμβηση ήταν τυχαία. Από τη στιγμή που πάτησα στα πόδια μου σαν παιδί, άρχισα να χορεύω και αγάπησα την ακροβασία. Έφτασα μάλιστα στο σημείο να εμφανίζομαι σε δημόσιες εκδηλώσεις, μαζί με μία κοπέλα – ένα χρόνο μεγαλύτερή μου. Ήμασταν ομάδα, αλλά η πρώτη μας «κανονική» εμφάνιση, συνέβη στην ηλικία των 6. Και όταν λέω κανονική εμφάνιση, εννοώ πως τότε μπήκε στη ζωή μας ο ανταγωνισμός, διαγωνίστηκα πρώτη φορά σε κάτι. Αυτό δεν κράτησε πολύ. Αμέσως μετά το κορίτσι στράφηκε προς την ενόργανη γυμναστική κι εγώ την ακολούθησα. Ήταν μάλιστα παιδικό μου όνειρο, το να αποτελέσω μέρος της Ολυμπιακής ομάδας των Ηνωμένων Πολιτειών στην ενόργανη!
Οι καταδύσεις στη ζωή μου
Στην ηλικία των δώδεκα, το σώμα μου είχε καταπονηθεί ως ένα βαθμό από τις πολλές αθλητικές δραστηριότητες. Ο γιατρός που με εξέτασε τότε, μου απαγόρευσε ρητά τη γυμναστική, αλλά μου έδωσε το πράσινο φως για να ασχοληθώ με τις καταδύσεις. Ήδη είχα ξεκινήσει προπονήσεις, είχα μία στοιχειώδη επαφή και ήμουν σε καλό επίπεδο. Μερικές φορές είναι καλό να εστιάζουμε σε ένα μόνο πράγμα. Μετά από ένα χρόνο ήμουν παγκόσμιος πρωταθλητής στην κατηγορία της ηλικίας μου, ενώ έπειτα από τρία χρόνια, είχα ήδη γίνει μέλος της αποστολής των ΗΠΑ, για την Ολυμπιάδα της Σεούλ.
Το πρώτο μετάλλιο και το ατομικό άθλημα
Στην Ολυμπιάδα του Μόντρεαλ, το 1976, πήρα το πρώτο σας μετάλλιο… και το συναίσθημα ήταν υπέροχο! Για τα δεδομένα της εποχής ήταν μία υπέρβαση (σ.σ. “It was too much”, μας ανέφερε) ένας δεκαεξάχρονος να κατακτά το αργυρό μετάλλιο στις καταδύσεις. Αλλά το ατομικό άθλημα νομίζω πως ήταν αυτοσκοπός. Από μικρός ήμουν πολύ συνεσταλμένος και δεν υπήρχε άλλος δρόμος για μένα. Επίσης, πιστεύω πως στο ατομικό άθλημα, ο ανταγωνισμός βρίσκεται συνεχώς “in your face”, γεγονός που ακόμα και σήμερα με εξιτάρει. Είναι μεγάλο σχολείο τα ατομικά αθλήματα. Αποκτάς πίστη στον εαυτό σου και στις δυνατότητές του. Από κάποιο σημείο και μετά, υπάρχεις μόνο εσύ και ο φωτεινός πίνακας, ή η πλατφόρμα των καταδύσεων.
Τα επόμενα μετάλλια
Με εξαίρεση την αμέσως επόμενη Ολυμπιάδα, του 1980, λόγω των γνωστών γεγονότων (σ.σ. Οι Ολυμπιακοί αγώνες του 1980 διεξήχθησαν στη Μόσχα και στιγματίστηκαν από την αποχή 51 χωρών από αυτούς. Η Σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν τον ∆εκέμβριο του ’79 ήταν η αφορμή αυτού του μποϊκοτάζ). Πήρα δύο χρυσά στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες το 1984 και άλλα δύο στους αντίστοιχους της Σεούλ, το ’88.
Σεούλ 1988
Στους Ολυμπιακούς της Σεούλ, συνέβη το ατύχημα. Ο σωματικός πόνος ήταν λιγότερος από την αμηχανία που ένιωσα. Ήταν καθαρά προσωπικό μου λάθος. Ο τρόπος που έκανα το άλμα δεν ήταν ο ενδεδειγμένος. Αποτέλεσμα αυτού του ατυχήματος ήταν και η γέννηση μίας ατελείωτης συνομοσιωλογίας, όπως και απόκρυψης ενός τρομακτικού δεδομένου: Ήμουν οροθετικός και αυτό έγινε γνωστό σε ένα μικρό κύκλο ανθρώπων από την ανάλυση που έγινε στο αίμα μου την ημέρα του ατυχήματος. Οι άμεσα εμπλεκόμενοι κράτησαν το στόμα τους κλειστό, όμως συνέπεια της αποκάλυψης ήταν η απώλεια των χορηγών μου, εκτός από έναν με τον οποίο η συνεργασία μας κράτησε για πολλά ακόμα χρόνια.
“Μυστικά” κι αποκαλύψεις
To 1993 έπαιξα τον ρόλο του ομοφυλόφιλου χορευτή σε μια κωμωδία που λεγόταν Jeffrey. Ήταν ένας αυτοβιογραφικός ως ένα βαθμό ρόλος και το σκεφτόμουν κάθε βράδυ. Ήμουν εγώ ο ομοφυλόφιλος που υποδυόταν τον ομοφυλόφιλο και ασφυκτιούσα. Ασφυκτιούσα, γιατί ήταν μεγάλο το βάρος, του να αποκρύπτω διαρκώς τον σεξουαλικό μου προσανατολισμό, όπως και το ότι είμαι οροθετικός. Τότε ήταν που γεννήθηκε μέσα μου η ιδέα της συγγραφής της αυτοβιογραφίας μου, στην οποία θα περιέκλεια και τις αποκαλύψεις. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1996, αλλά προηγήθηκε η αποκάλυψη των «μυστικών» μου, στην εκπομπή της Όπρα Γουίνφρεϊ, λίγους μήνες νωρίτερα. Ήταν η περίοδος κατά την οποία το HIV ήταν ένας δαίμονας, μία απαγορευμένη λέξη. Όλοι ένιωθαν τον φόβο του αγνώστου και ελάχιστοι είχαν την διάθεση να προσεγγίσουν αυτή την πραγματικότητα με ανοιχτό πνεύμα. Όμως νιώθω καλά, γιατί όλη αυτή η δημοσιότητα, βοήθησε ως ένα βαθμό στην αποκαθήλωση της επίφοβης εικόνας που είχε για το AIDS, η πλειοψηφία των ανθρώπων. Η ενημέρωση, είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κι εγώ προσωπικά κάνω ό,τι μπορώ, για να πληροφορήσω τον κόσμο, ότι το HIV δεν αποτελεί το τέλος του κόσμου. Η παιδεία αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του ανθρώπου. Η πρόληψη είναι το Α και το Ω. Αλλά και οι φορείς του AIDS οφείλουν να βγουν από το μανδύα της ατομικότητάς τους, να μοιραστούν το βάρος με τον διπλανό τους. Η ενημέρωση διευρύνει τα πνεύματα και μας οδηγεί σε ένα καλύτερο αύριο.
Είμαι ευτυχισμένος
Οι προσωπικοί δαίμονες του καθενός μπορούν να εξαφανιστούν, αρκεί να υπάρχει η κατάλληλη αντιμετώπιση. Σημασία έχει να συνεχίζουμε να ονειρευόμαστε. Κι εγώ αυτή τη στιγμή δηλώνω ευτυχισμένος. Είμαι παντρεμένος και έχω κάνει ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή μου. Γιατί και μένα με άγγιξε η οικονομική κρίση. Ευτυχώς, κατάφερα να σταθώ στα πόδια μου και το μέλλον το φαντάζομαι φωτεινό.
Η νοσταλγία για το αθλητικό παρελθόν
Ξέρω πως μπορεί να ακουστεί περίεργο, αλλά δεν το σκέφτομαι συχνά. Όμως, σαν αστείο, πριν από λίγο καιρό βρισκόμουν στο Μόντρεαλ προσκεκλημένος της Ολυμπιακής Επιτροπής, για μία εκδήλωση σχετική με την Ολυμπιάδα του ’76. Η ατμόσφαιρα ήταν εκπληκτική και ως ένα βαθμό νοσταλγική. Με προσέγγιζαν παιδιά ζητώντας μου αυτόγραφο κι εγώ, σχεδόν ασυναίσθητα, μετά την υπογραφή μου, συμπλήρωνα και τη χρονολογία της συγκεκριμένης Ολυμπιάδας: 1976. Ένα παιδάκι σάστισε, και με ρώτησε αν είχα στ’ αλήθεια συμμετάσχει τότε. Πώς λοιπόν να μη νοσταλγήσεις;
Οι συνεντεύξεις που έδωσε ο Greg Louganis κατά την παραμονή του στην Αθήνα, ήταν σε επιλεγμένα περιοδικά και sites. Toν ευχαριστούμε πολύ που μέσα στις επιλογές αυτές, ήταν και το Cosmopoliti.
Σχόλια για αυτό το άρθρο