Έλσα Καστέλα-Kreihsl: Σίγησε για πάντα η διάσημη σοπράνο…

ΣχετικάΆρθρα

Η σοπράνο Έλσα Καστέλα-Kreihsl, η Ελληνίδα καλλιτέχνις, με τη λαμπρή σταδιοδρομία στα πλέον φημισμένα λυρικά θέατρα και στις αίθουσες συναυλιών της Ευρώπης και με πλούσιο παιδαγωγικό έργο, “έφυγε” από τη ζωή στις 18 Νοεμβρίου 2020. Η είδηση του θανάτου της δυστυχώς στη χώρα μας πέρασε απαρατήρητη, όμως η διεθνής σοπράνο ήταν πολύ αγαπητή στην ελληνική παροικία της Βιέννης, με πλούσια καριέρα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης, ότι η Λήδα Πρωτοψάλτη, η σπουδαία μας ηθοποιός, είναι η μικρότερη ετεροθαλής αδελφή της, κάτι που το γνωρίζουμε ελάχιστοι στην Ελλάδα.

Το σημερινό άρθρο αφιερώνεται στη μνήμη της…

Η Έλσα Καστέλα Λαπάκη-Κράισλ γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 1933, στον Κόλπο της Καστέλας στον Πειραιά (απ΄όπου και το καλλιτεχνικό της ψευδώνυμο) ως κόρη μιας μουσικής οικογένειας. Ο πατέρας την είχε καταγωγή από τα Επτάνησα, η μητέρα της ήταν καθηγήτρια μουσικής στην Αθήνα και της έδωσε επίσης τα πρώτα μαθήματα, ενώ ήταν και οι δύο σε χορωδία.

Αργότερα η μητέρα της παντρεύτηκε τον Πρωτοψάλτη και ήρθε στον κόσμο η αδελφή της Λήδα.

Από το 1948 ως το 1957 η Έλσα Καστέλα σπούδασε πιάνο και τραγούδι στο Εθνικό Ωδείο της Αθήνας και αποφοίτησε με διακρίσεις στις εξετάσεις μονωδίας για σόλο τραγούδι, όπερα και μελόδραμα, καθώς και στις εξετάσεις της συναυλίας πιάνου. τελείωσε το Εθνικό Ωδείο Αθηνών με διπλώματα- αριστεία εξαιρετικής επίδοσης στο πιάνο, στη μονωδία και στο μελόδραμα.

Συνέχισε την εκπαίδευση από το 1958 ως το 1962 στην Ακαδημία Μουσικής και Παραστατικών Τεχνών της Βιέννης με καθηγητές τους Elisabeth Radó (σόλο φωνή), Alexander Kolo (υποκριτική όπερας), Erik Werba (τραγούδι και ορατόριο) και Ludwig Czaczkes (πιάνο). Στο τέλος μιας εξαμηνιαίας μελέτης στις ΗΠΑ το 1961, έλαβε πιστοποίηση από τη Μουσική Σχολή Julliard στη Νέα Υόρκη.

Το Μάιο του 1961 κέρδισε το τρίτο βραβείο που έδωσε ο Mario del Monaco στο Konzerthaus στο διεθνή διαγωνισμό τραγουδιστών όπερας που διοργάνωσε η εφημερίδα «Express» στη Βιέννη με το οικογενειακό της όνομα Έλσα Λαπάκη. Την ίδια χρονιά υπέγραψε συμβόλαιο ως πρώτη σοπράνο με το Theatre der Stadt Bonn και έκανε το ντεμπούτο της ως Cleopatra στο “Julius Caesar” του Handel υπό την μπαγκέτα του Peter Ronnefeld. Μετά τη μεγάλη επιτυχία του ντεμπούτου της, έλαβε το δίπλωμά της για τραγούδι και όπερα από την Ακαδημία Μουσικής και Παραστατικών Τεχνών στη Βιέννη τον Ιανουάριο του 1962 μετά από προαγωγή και άνοιξε ο δρόμος των κατοπινών, για πολλά χρόνια, θριαμβευτικών της εμφανίσεων.

Το 1966 τραγούδησε το ρόλο της νύφης στην παγκόσμια πρεμιέρα της όπερας Wolfgang Fortner «Die Bluthochzeit-Ματωμενος Γαμος» στη Βόννη. Στη Βόννη η Έλσα Καστέλα ήταν τότε η «prima donna» και τραγούδησε τους μεγαλύτερους ρόλους για σοπράνο. Εκείνη την εποχή η Βόννη ήταν η ομοσπονδιακή πρωτεύουσα και μέχρι το 1999 η έδρα της κυβέρνησης του της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Δεν ήταν όμως μόνον η Όπερα της Βόννης, όπου η Έλσα Καστέλα «έγραψε ιστορία» ως πρωταγωνίστρια, αλλά και τα ονομαστά θέατρα και οι γνωστές αίθουσες συναυλιών Γερμανίας, Αυστρίας, Ελβετίας, Γαλλίας, Λουξεμβούργου αλλά και Ηνωμένων Πολιτειών. Ως πρωταγωνίστρια η Έλσα Καστέλα έχει ερμηνεύσει 27 ρόλους σε περίπου 600 παραστάσεις όπερας, ενώ σε μια σειρά συναυλιών και εμφανίσεων παρουσίασε έργα Ελλήνων συνθετών, όπως Καλομοίρη, Βώκου, Παλλαντίου, Σπάθη και Βούρτση.

Δούλεψε στο φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ υπό τον μαέστρο Φον Κάραγιανν και εκεί γνώρισε τον Wilhelm Kreihsl τον φωτιστή του φεστιβάλ, όπου παντρεύτηκε κι υπεραγαπούσε. Αφού ολοκλήρωσε τη σταδιοδρομία της, από το 1981 και για μια δεκαπενταετία, δίδασκε μονωδία και τεχνική τραγουδιού στο φημισμένο Ωδείο Βιέννης και εκπαίδευσε με αφοσίωση πολλούς τραγουδιστές. Ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος της Αυστρίας Dr. Η Klestil της απένειμε τον επαγγελματικό τίτλο του «Καθηγητή».

Μετά το θάνατο του συζύγου της, επιδόθηκε στη συγγραφή του βιβλίου “Το ορατόριο του θανάτου”.

Έγραφε επίσης ποιήματα και ετοίμαζε δύο βιβλία για τους νέους τραγουδιστές. Για να τους βοηθήσει στην Τεχνική. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την τεχνική του τραγουδιού και την ομορφιά του φυσικού ήχου, για αυτό και η διδασκαλία της γινόταν με ασυνήθιστο τρόπο. Τις μελέτες της πάνω στη φωνή και την ψυχή του ανθρώπου, ιδιαίτερα του καλλιτέχνη, έχει αφιερώσει σε γραπτά βγάζοντας στο φως κρυμμένα μυστικά του τραγουδιού και της ανθρώπινης φύσης, που ελπίζουμε να εκδοθούν κάποτε.

Ήταν συμμαθήτρια με την Μαρία Κάλλας (εγώ ήμουν πολύ μικρότερη, έλεγε χαρακτηριστικά…) και τα τελευταία χρόνια μιλούσε καθημερινά στο τηλέφωνο με την αδελφή της Λήδα Πρωτοψάλτη. Δυστυχώς τους τελευταίους μήνες, δεν αναγνώριζε κανέναν, είχε χάσει την επαφή με το περιβάλλον. Εκείνο που δεν έχασε όμως ποτέ, ήταν η φωνή της που την έβγαλε ασπροπρόσωπη μέχρι το φινάλε της ζωής της…

Ακούστε την Έλσα Καστέλα – Kreihsl σε μια σπάνια ηχογράφηση στο τραγούδι “Τα ματάκια σου τα μαύρα”

Με τον Νικόλα Καραγκιαούρη το 2017 στην Άγια Τριάδα της Βιέννης

Η Έλσα Καστέλα υπήρξε καθηγήτρια του Νικόλα Καραγκιαούρη το διάστημα που εκείνος ήταν στη Βιέννη και τον είχε ξεχωρίσει για το ταλέντο του, τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του. Κι εκείνος με τις επιλογές του και την πορεία του, δεν τη διέψευσε…