Ηθοποιοί με φουστανέλα

Αρκετές ήταν οι φορές που ο ελληνικός κινηματογράφος, η τηλεόραση αλλά και το θέατρο, ασχολήθηκαν με τη φουστανέλα, την παραδοσιακή φορεσιά, μέσα από βουκολικά δράματα και ιστορικές περιπέτειες. Από τα πρώτα χρόνια που το ελληνικό σινεμά μπήκε δυναμικά στη μεγάλη οθόνη, εμφανίστηκαν και οι ταινίες που φορούσαν φουστανέλα, όπως η “Γκόλφω”, “Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας” και η “Αστέρω”. Και οι τρεις αυτές ταινίες ξαναγυρίστηκαν όταν άρχισε το σταρ σίστεμ του ελληνικού κινηματογράφου. Ας δούμε κάποιες χαρακτηριστικές ταινίες αλλά και σίριαλ και παραστάσεις, όπου το βασικό θέμα ήταν το 1821, η φουστανέλα και άλλες παραδοσιακές στολές.

Ο Ορέστης Λάσκος για λογαριασμό της Φίνος Φιλμ, γυρίζει το 1955 την “Γκόλφω” σαράντα χρόνια μετά την ομώνυμη βωβή ταινία του 1914, την πρώτη γνωστή μεγάλου μήκους ελληνική ταινία. Με την “Γκόλφω” του, ο Ορέστης Λάσκος ξεκινάει τη… “μόδα” με τις ταινίες φουστανέλας που θα κρατήσει 20 χρόνια. Αυτό θα συμβεί λόγω της εμπορικής επιτυχίας της ταινίας και όλοι θα το ρίξουν στα βουκολικά δράματα. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1954-1955, έκοψε 115.285 εισιτήρια και ήρθε στην 3η θέση σε 14 ταινίες. Πρωταγωνιστούν η Αντιγόνη Βαλάκου ως Γκόλφω, ο Νίκος Καζής ως Τάσος και οι:  Γιώργος Γληνός, Κυβέλη Θεοχάρη, Θόδωρος Μορίδης , Ρίτα Μουσούρη, Βύρων Πάλλης , Μίμης Φωτόπουλος,  Κώστας Χατζηχρήστος, Λιάνα Ορφανού , Άννα Μπράτσου κ.α.

Μίμης Φωτόπουλος, Νίκος Καζής

Βύρων Πάλλης

Το 1955 είναι η χρονιά του …αγαπητικού της βοσκοπούλας. Τρεις ταινίες γυρίζονται με το ίδιο θέμα που η κάθε μία έχει την αξία της. Ο πιο πετυχημένος εμπορικά “Αγαπητικός της βοσκοπούλας” είναι του Ντίμη Δαδήρα με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Έκοψε 57.514 εισιτήρια και ήρθε στην 7η θέση σε 24 ταινίες.

Δίπλα στην Αλίκη Βουγιουκλάκη πρωταγωνιστούν η Ελένη Χατζηαργύρη, ο Θάνος Κωτσόπουλος, ο Χρήστος Ευθυμίου, ο Ανδρέας Ζησιμάτος, ο Κώστας Χατζηχρήστος, η Αθανασία Μουστάκα και ο Σπύρος Καλογήρου. Πριν από τις τρεις ταινίες του 1955, “Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας” πρώτη φορά γυρίστηκε για το σινεμά το 1932 και ήταν η πρώτη ομιλούσα ελληνική ταινία που γυρίστηκε στην Ελλάδα.

Ο δεύτερος “Αγαπητικός της βοσκοπούλας” του 1955, είναι της Φίνος Φιλμ, σε σκηνοθεσία του Ντίνου Δημόπουλου και σενάριο του Γιώργου Τζαβέλλα. Πρωταγωνιστούν ο Γιώργος Φούντας, η Αλέκα Κατσέλη, η Χριστίνα Σύλβα, η Χριστίνα Καλογερίκου, ο Παντελής Ζερβός, ο Γιώργος Δαμασιώτης, ο Κώστας Κακκαβάς,   η Γεωργία Βασιλειάδου, ο Χρήστος Αποστόλου, ο Θόδωρος Κατσαδράμης κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1955-1956, έκοψε 48.086 εισιτήρια και ήρθε στην 8η θέση σε 24 ταινίες. “Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας” αν και είναι παραγωγής Φίνος Φιλμ, έχει να μεταδοθεί από την ελληνική τηλεόραση σχεδόν 40 χρόνια!

Αλέκα Κατσέλη, Χριστίνα Καλογερίκου

Κώστας Κακκαβάς, Χριστίνα Σύλβα

Παντελής Ζερβός, Γιώργος Φούντας

Γεωργία Βασιλειάδου, Χριστίνα Σύλβα

Παντελής Ζερβός, Αλέκα Κατσέλη

Κώστας Κακκαβάς

Ο τρίτος “Αγαπητικός της βοσκοπούλας” έχει χρώμα, αφού αποτελεί την πρώτη έγχρωμη ελληνική ταινία! Η σκηνοθεσία είναι του Ηλία Παρασκευά και πρωταγωνιστούν ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ στο ρόλο του Λιάκου και η Καίτη Λαμπροπούλου στο ρόλο της Κρουστάλλως. Δίπλα τους οι: Στέλλα Γεωργιάδη, ο Χριστόφορος Νέζερ, ο Ανδρέας Φιλιππίδης, ο Μιχάλης Μπούχλης , ο Μιχάλης Καλογιάννης κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1955-1956, έκοψε 38.984 εισιτήρια και ήρθε στην 11η θέση σε 24 ταινίες.

Ανδρέας Φιλιππίδης, Δημήτρης Παπαμιχαήλ

Στην τέταρτη ταινία της, η Αλίκη Βουγιουκλάκη φοράει πάλι τις παραδοσιακές στολές και γίνεται “Μαρία Πενταγιώτισσα” στο ομώνυμο φιλμ που σκηνοθετεί ο Κώστας Ανδρίτσος σε δικό του σενάριο το 1957 (έχει προηγηθεί η βωβή “Μαρία Πενταγιώτισσα” του Αχιλλέα Μαδρά το 1928). Δίπλα της παίζουν ο Στέφανος Στρατηγός, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Ανδρέας Μπάρκουλης, ο Θανάσης Βέγγος, η Μαρία Μοσχολιού, ο Θόδωρος Μορίδης κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1957-1958, έκοψε 31.254 εισιτήρια και ήρθε στην 12η θέση σε 31 ταινίες.

Ο Ορέστης Λάσκος μετά την “Γκόλφω” επιστρέφει στο βουκολικό δράμα το 1958 με την “Γερακίνα” σε δικό του σενάριο. Πρωταγωνιστούν οι: Μπεάτα Ασημακοπούλου, Γιώργος Φούντας , Κώστας Χατζηχρήστος , Νίκος Σταυρίδης,  Μαρία Μοσχολιού , Φοίβος Ταξιάρχης , Αθηνά Μιχαηλίδου , Γιώργος Φόρας , Θόδωρος Μορίδης κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1958-1959, έκοψε 43.036 εισιτήρια και ήρθε στην 8η θέση σε 51 ταινίες.

Νίκος Σταυρίδης, Κώστας Χατζηχρήστος

Το 1959, η Φίνος Φιλμ ενώνει για πρώτη φορά την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ στη μεγάλη οθόνη και δημιουργεί το δημοφιλέστερο ζευγάρι όλων των εποχών στον ελληνικό κινηματογράφο. Η “Αστέρω” είναι συμπαραγωγή της Φίνος Φιλμ και του Κλέαρχου Κονιτσιώτη και αποτελεί ριμέικ της ομώνυμης βωβής ταινίας του 1929. Η σκηνοθεσία είναι του Ντίνου Δημόπουλου και το σενάριο του Αλέκου Σακελλάριου. Πρωταγωνιστούν επίσης οι: Τίτος Βανδής, Γεωργία Βασιλειάδου, Στέφανος Στρατηγός, Γιώργος Δαμασιώτης,  Αθανασία Μουστάκα, Νίκη Λινάρδου, Σούλα Αθανασιάδου, Μαίρη Μεταξά, Εύα Ευαγγελίδου,  Αθηνά Μιχαηλίδου κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1958-1959, έκοψε 139.501 εισιτήρια και ήρθε στην πρώτη θέση ανάμεσα σε 51 ταινίες.

Γεωργία Βασιλειάδου

Γεωργία Βασιλειάδου, Δημήτρης Παπαμιχαήλ

Τίτος Βανδής, Δημήτρης Παπαμιχαήλ

Το 1959 η Ειρήνη Παππά υποδύεται την Μπουμπουλίνα στην ομώνυμη ταινία του Κώστα Ανδρίτσου για τη ζωή της ηρωίδας της ελληνικής επανάστασης. Δίπλα στην Ειρήνη Παππά, πρωταγωνιστούν οι: Ανδρέας Μπάρκουλης, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Μιράντα Μυράτ, Γεωργία Βασιλειάδου, Χριστόφορος Νέζερ, Νίκος Κούρκουλος (στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση), Κούλης Στολίγκας, Βασίλης Κανάκης, Γκίκας Μπινιάρης, Αρτέμης Μάτσας, Κούλα Αγαγιώτου, Γιώργος Φόρας, Γρηγόρης Βαφιάς, Γιώργος Ολύμπιος, Γιώργος Βελέντζας, Στράτος Ζαμίδης, Λευτέρης Βουρνάς κ.α.

Η Ειρήνη Παππά ως Μπουμπουλίνα

Ειρήνη Παππά και Ανδρέας Μπάρκουλης

Με φόντο την Τουρκοκρατία στην Ελλάδα και την επανάσταση που ετοιμάζει η Φιλική Εταιρία, ο Παναγιώτης Κωνσταντίνου γυρίζει την ταινία “Σταυραετοί” (ο αρχικός τίτλος ήταν “Οι σταυραετοί που δεν λύγισαν ποτέ”). Το σενάριο είναι του Νίκου Φώσκολου και παίζουν οι: Μάρθα Βούρτση , Ανδρέας Ζησιμάτος , Γιώργος Καμπανέλλης , Γιάννης Βόγλης , Θόδωρος Μορίδης , Τζαβαλάς Καρούσος , Σπύρος Μουσούρης , Χριστόφορος Ζήκας , Βαγγέλης Ιωαννίδης κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1963-1964, έκοψε 50.761 εισιτήρια και ήρθε στην 63η θέση σε 92 ταινίες.

Η Κατερίνα Βασιλάκου  και ο Γιώργος Καμπανέλλης πρωταγωνιστούν στο φουστανελάτο δράμα “Αργυρώ, η προδομένη τσελιγκοπούλα” που γυρίζει η Κλακ Φιλμς το 1968 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Παναγιώτη Κωνσταντίνου. Παίζουν επίσης οι:  Ανέστης Βλάχος , Βαγγέλης Καζάν , Ελένη Ζαφειρίου , Τζόλυ Γαρμπή , Θόδωρος Μορίδης , Γιώργος Βελέντζας , Γιώργος Λουκάκης , Νάσος Κεδράκας , Σούλα Αθανασιάδου , Ρένα Γαλάνη κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1968-1969, έκοψε 102.267 εισιτήρια και ήρθε στην 54η θέση σε 108 ταινίες.

Τι έχω προσφέρει στον αγώνα εγώ… εγώ η Μαντώ Μαυρογένους; Τίποτα! Αυτή είναι η τελευταία φράση της ταινίας Μαντώ Μαυρογένους, που γυρίστηκε το 1971 με σκηνοθέτη τον Κώστα Καραγιάννη, σε παραγωγή Καραγιάννης – Καρατζόπουλος. Η Τζένη Καρέζη υποδύεται την αγωνίστρια της επανάστασης του 1821 που αρκετά χρόνια μετά, ζητά τη σύνταξη του αγωνιστή για την ενεργό της δράση και θυμάται τη ζωή της, τις δολοπλοκίες των εχθρών της και τον έρωτά της με τον πρίγκηπα Υψηλάντη. Η γνωριμία της με τον Δημήτρη Υψηλάντη στα δύσκολα χρόνια της επανάστασης, ο δεσμός που αναπτύχθηκε μεταξύ τους και οι συγκρούσεις που τους έφεραν κοντά, σε μια ταινία που τα ιστορικά στοιχεία εναλλάσσονται με την αισθηματική περιπέτεια. Τον Δημήτρη Υψηλάντη υποδύεται ο Πέτρος Φυσσούν.

Τζένη Καρέζη, Πέτρος Φυσσούν στην ταινία “Μαντώ Μαυρογένους”

Το 1971 η Φίνος Φιλμ, ο Τζέιμς Πάρις και η Γενική Κινηματογραφικών Επιχειρήσεων Α.Ε συνεργάζονται για μια φιλόδοξη υπερπαραγωγή του ελληνικού σινεμά. Ο “Παπαφλέσσας” με υπότιτλο “Η μεγάλη στιγμή του ΄21” κάνει πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Σκηνοθέτης ο Ερρίκος Ανδρέου ενώ το σενάριο έγραψε ο Πάνος Κοντέλης. Ο ρόλος του Παπαφλέσσα, δίνεται στον Δημήτρη Παπαμιχαήλ και δίπλα του πρωταγωνιστούν η Κάτια Δανδουλάκη, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο  Άγγελος Αντωνόπουλος, ο Λαυρέντης Διανέλλος, ο Γιάννης Κατράνης, ο Ηλίας Λογοθέτης, ο Θόδωρος Μορίδης, ο Σταύρος Ξενίδης, η  Έλενα Τσαλδάρη, ο Στέφανος Στρατηγός, ο Δημήτρης Μπισλάνης, ο Δημήτρης Ιωακειμίδης, ο Γιώργος Μοσχίδης, ο Γρηγόρης Βαφιάς, ο Βασίλης Μητσάκης, ο  Χρήστος Καλαβρούζος, ο Μάκης Ρευματάς, ο Fernando Sancho, ο Χρήστος Πολίτης, Χρήστος Νάτσιος κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1971-1972, έκοψε 297.817 εισιτήρια και ήρθε στην 10η θέση ανάμεσα σε 90 ταινίες.

Ο Δημήτρης Ιωακειμίδης ως Κολοκοτρώνης και ο Γρηγόρης Βαφειάς ως Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης

Το 1972 γυρίζονται οι “Σουλιώτες” σε παραγωγή Τζέιμς Πάρις και σε σκηνοθεσία Δημήτρη Παπακωνσταντή.  Το σενάριο -που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μιχάλη Περάνθη- γράφει ο Πάνος Κοντέλης  Πρωταγωνιστούν ο Χρήστος Πολίτης, η  Κάτια Δανδουλάκη, η Αλέκα Κατσέλη, η Ελένη Ανουσάκη, ο Γιάννης Κατράνης, ο Στέφανος Στρατηγός, ο Λαυρέντης Διανέλλος, ο Fernando Sancho, ο Χρήστος Καλαβρούζος, η Μαλαίνα Ανουσάκη, ο Βασίλης Μητσάκης, ο Βαγγέλης Τραϊφόρος, ο Δημήτρης Τσούτσης κ.α. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1971-1972, έκοψε 117.124 εισιτήρια και ήρθε στην 40η θέση σε 90 ταινίες.

Χρήστος Πολίτης, Κάτια Δανδουλάκη

Γιάννης Κατράνης, Χρήστος Πολίτης

Χρήστος Πολίτης, Κάτια Δανδουλάκη

Χρήστος Πολίτης, Κάτια Δανδουλάκη

Ελένη Ανουσάκη, Χρήστος Καλαβρούζος

Χρήστος Πολίτης, Κάτια Δανδουλάκη

Κάτια Δανδουλάκη, Γιάννης Κατράνης

Τη σεζόν 1971-1972, η Αλίκη Βουγιουκλάκη και ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ εγκαινιάζουν το νέο Θέατρο Αλίκη ανεβάζοντας το ιστορικό έργο του Γεωργίου Ρούσσου “Βασίλισσα Αμαλία“. Έτσι, η “βασίλισσα του σινεμά και του θεάτρου” Αλίκη Βουγιουκλάκη, φοράει το στέμμα και υποδύεται ένα ιστορικό πρόσωπο με τον δικό της απαράμιλλο τρόπο. Η σκηνοθεσία είναι του Δημήτρη Παπαμιχαήλ -που υποδύεται τον συνταγματάρχη Δημήτρη Καλλέργη στη σκηνή- και τα σκηνικά και τα κοστούμια του Σπύρου Βασιλείου. Δίπλα στην Αλίκη και τον Δημήτρη, πρωταγωνιστούν ο Μάνος Κατράκης ως Μακρυγιάννης, ο Νίκος Γαλανός ως Όθωνας, ο Χρήστος Καλαβρούζος ως Κολοκοτρώνης, ο Σπύρος Καλογήρου ως Κανάρης, ο Δημήτρης Μπισλάνης ως Νοταράς, ο Χρήστος Νομικός ο Μαυρομιχάλης, ο Τέλης Ζώτος ως Βαρώνος Έσε, ο Χρήστος Νάτσιος ως Τούρκος Πρέσβης, ο Γιώργος Μιχαλάκης ως γραμματέας του Όθωνα, ο Δημήτρης Παπαγιάννης ως Γάλλος Πρέσβης, η Σόφη Μυρμηγκίδου ως Φωτεινή και οι ανερχόμενες Άννα Βαγενά ως Ρόζα Μπότσαρη και Νόνικα Γαληνέα ως Βαρώνη. Συνολικά ο θίασος αποτελείται από 26 ηθοποιούς. Τέσσερα χρόνια μετά, το 1975 η “Βασίλισσα Αμαλία” θα μεταφερθεί στην τηλεόραση με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ στους ίδιους ρόλους, ενώ τον  Όθωνα υποδύεται ο Χρήστος Πολίτης. Η σκηνοθεσία ήταν του Κώστα Καραγιάννη.

 

Η Αλίκη Βουγιουκλάκη μετά την “Βασίλισσα Αμαλία” ανεβάζει τη σεζόν 1974-1975, του έργο του Γεωργίου Ρούσσου “Μαντώ Μαυρογένους-Προδομένος Λαός” στο Θέατρο Αλίκη.  Με τον Μίκη Θεοδωράκη στη μουσική, σκηνοθεσία του Κωστή Μιχαηλίδη και σκηνικά-κοστούμια του Σπύρου Βασιλείου, η Αλίκη χωρίς τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ αυτή τη φορά, είναι επικεφαλής ενός θιάσου με 30 ηθοποιούς! Ανάμεσά τους ο Μάνος Κατράκης ως Κολοκοτρώνης, ο Βύρων Πάλλης ως Παπαφλέσσας, ο Νικήτας Τσακίρογλου ως Δημήτριος Υψηλάντης, η Άννα Παϊταζή ως Σουλτανίτσα, η Ρίκα Σηφάκη ως Μπουμπουλίνα, η Τέτη Σχοινάκη ως κόρη Μπουμπουλίνας, ο Θεόδωρος Έξαρχος ως Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Πέτρος Λοχαϊτης ως Ζαϊμης, ο Δημήτρης Μπισλάνης ως Γκούρας, η Έφη Κοσμά ως Βαρωνέσσα, η Αθηνά Μιχαηλίδου ως Ζαχαράτη Μαυρογένους και η Σόφη Μυρμηγκίδου ως Ψαροκώσταινα. Η Αλίκη Βουγιουκλάκη στο πρόγραμμα της παράστασης γράφει τα εξής:  “Σε εποχές ακριβές και κρίσιμες σαν τη δική μας -και ποιες δεν ήταν  στον τόπο μας;- η επανάληψη κάποιων φαινομένων δεν ήταν πηγή μελαγχολίας και καταπτόησης, είναι το πολυσήμαντο δίδαγμα ζωής, η υψηλή βιοθεωρία του λαού μας: Τίποτα δεν χάθηκε όσο μπορούμε ενάντια σε όλους τους καιρούς και σε όλες τις προδοσίες να προχωρούμε και να τραγουδούμε. Σε έναν έφηβο λαό, αξίζει ή ο θάνατος του παλικαριού ή η ζωή του ελεύθερου”.

Μάνος Κατράκης

Νικήτας Τσακίρογλου

Μάνος Κατράκης

Δημήτρης Μπισλάνης

Μάνος Κατράκης, Βύρων Πάλλης

Ο Κώστας Καζάκος το 1977, φοράει φουστανέλα και υποδύεται τον Οδυσσέα Ανδρούτσο στη σειρά “Ο μεγάλος ξεσηκωμός” που σκηνοθετεί ο Γιώργος Σκαλενάκης για την ΥΕΝΕΔ. Το σίριαλ βασίζεται στο μυθιστόρημα του Μιχάλη Περάνθη “Ο δαίμονας” (Η ζωή του Οδυσσέα Ανδρούτσου) και ολοκληρώνεται σε 33 επεισόδια. Παίζουν: Βασίλης Κολοβός, Δημήτρης Ιωακειμίδης, Ανέστης Βλάχος, Μαίρη Ιγγλέση, Χρήστος Καλαβρούζος, Νέλλη Αγγελίδου, Αλμπέρτο Εσκενάζυ κ.α.

Νέλλη Αγγελίδου, Μαίρη Ιγγλέση, Κώστας Καζάκος

Το 1999 η Μιμή Ντενίση ανεβάζει στο Θέατρο Ακροπόλ, το ιστορικό έργο “Εγώ η Λασκαρίνα” σε δικό της κείμενο για την ηρωίδα του ΄21, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα. Ο Μίνως Βολανάκης σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί ένας πολυάριθμος θίασος. Ανάμεσά τους ο Γιώργος Φούντας, ο Θανάσης Βέγγος, ο Πασχάλης Τσαρούχας, ο Σπύρος Καλογήρου, ο Μάριος Ιορδάνου, ο Νίκος Γαλανός, η Τζέσυ Παπουτσή, η Όλγα Πολίτου κ.α.

Ας δούμε κάποιες πρωταγωνίστριες που έβαλαν στολές και φουστανέλες για το εξώφυλλο περιοδικού. Η Άννα Φόνσου ντύνεται τσολιάς με φουστανέλα για το εορταστικό τεύχος της 25ης Μαρτίου 1961 του περιοδικού “Φαντασία”

Η Μαίρη Χρονοπούλου το 1971 φοράει την αυθεντική στολή της πρώτης βασίλισσας των Ελλήνων, της Αμαλίας, και φωτογραφίζεται για το περιοδικό Φαντάζιο ως σύγχρονη Αμαλία!