“Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από την ταμπέλα που σου βάζουνε. Στο τέλος, ζεις μόνο για να πληρώνεις την ταμπέλα”. Τα λόγια αυτά από την Κακούργα Πεθερά, που έγραψε η υπερταλαντούχα Νεφέλη Μαϊστράλη κρύβουν, αποκαλύπτουν και ανατρέπουν όλο το νόημα για το περιβόητο έγκλημα που συντάραξε την Ελλάδα το 1931, το Έγκλημα της Χαροκόπου ή το Έγκλημα του αιώνα, όπως το χαρακτήρισαν οι δημοσιογράφοι της εποχής. Ανήμερα των Θεοφανίων, στις όχθες του ποταμού Κηφισού, ξεβράζονται σακιά που περιέχουν ένα διαμελισμένο πτώμα. Η έρευνα της αστυνομίας θα υποδείξει ως ενόχους την πεθερά, τη σύζυγο, τον ξάδερφο της και την υπηρέτρια του σπιτιού. Η κοινή γνώμη συνταράσσεται, όχι μόνο από την αγριότητα του εγκλήματος, αλλά ειδικότερα από το γεγονός ότι οι βασικοί δράστες είναι γυναίκες. Η σκληρή πατριαρχική κοινωνία αδυνατεί να πιστέψει ότι μια γυναίκα –ακόμη κι αν είναι θύμα χρόνιας κακοποίησης όπως αποδείχθηκε στη δίκη– είναι ικανή για μια τόσο φρικιαστική πράξη. Η ιστορία αυτή, έγινε τραγούδι, το διάσημο «Καημένε Αθανασόπουλε» σε σύνθεση του Ιάκωβου Μοντανάρη και με την ερμηνεία του Αντώνη Νταλγκά. Το τραγούδι γίνεται τόσο δημοφιλές που το 1931 ηχογραφείται ξανά με ερμηνευτές τους Κώστα Ντούρο, Ρόζα Εσκενάζυ, Μαρίκα Πολίτισσα και Ζαχαρία Κασιμάτη. Η ιστορία του Αθανασόπουλου γίνεται οπερέτα, θεατρικό και έργο στον Καραγκιόζη. Το έγκλημα έλαβε πανευρωπαϊκές διαστάσεις και ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας. Την υπόθεση κάλυψαν όλα τα ΜΜΕ του εξωτερικού. Ακόμα και σήμερα η ιστορία είναι γνωστή μέσα από τις πολλές ερμηνείες του τραγουδιού του Μοντανάρη.
Η Νεφέλη Μαϊστράλη με το κείμενό της, δικαιώνει την πεθερά και την κόρη για το έγκλημα τους και οριοθετεί τη συμπεριφορά όλων των προσώπων. Χωρίς να κάνει εγκληματολογική ανάλυση ή βιογραφική προσαρμογή, παραθέτει όλα τα στοιχεία για να κατανοήσουμε την εποχή, τις συνθήκες και το πλαίσιο δράσης των χαρακτήρων. Προχωράει την ιστορία και μετά την καταδίκη των ενόχων κι ανατρέπει την εικόνα που έχουμε οι περισσότεροι για το φρικιαστικό έγκλημα. Με μουσικές ανάσες όπου είναι απαραίτητες -φυσικά ακούγεται και το πασίγνωστο τραγούδι- η “Κακούργα Πεθερά” ως παράσταση αποκτά μυθικές σχεδόν διαστάσεις, όπως και το τραγούδι που τη συνοδεύει. Τα sold out από την πρώτη εβδομάδα είναι η απόδειξη.
Ο Θανάσης Ζερίτης με την εμπνευσμένη και ευρηματική σκηνοθετική προσέγγιση κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον από την αρχή ως το τέλος. Ατμοσφαιρικός αλλά και ρεαλιστικός ο σκηνικός χώρος, νευρική, καταιγιστική και προσεγμένη παράσταση, με ρυθμούς σε αρκετά σημεία κινηματογραφικού θρίλερ, χωρίς αυτό να είναι εις βάρος των συναισθηματικών αποχρώσεων των ρόλων. Επενδύει στη δυναμικότητα του θεατρικού λόγου και στις ερμηνευτικές δυνατότητες των ηθοποιών.
Οι ηθοποιοί ντύθηκαν απόλυτα τους ρόλους, οι οποίοι έγιναν κατανοητοί εξαιτίας της ύπαρξης του αριστουργηματικού κειμένου και κατά συνέπεια των ολοκληρωμένων χαρακτήρων. Τους ανέδειξαν με ακρίβεια, ειλικρίνεια και μέτρο, ιδιαίτερα στους μονολόγους τους. Ένα άρτια οργανωμένο σύνολο με κοινούς κώδικες και τεχνικές.
Η Ελένη Ουζουνίδου υποδύεται την πεθερά με στοιχεία συμπάθειας και αντιπάθειας ταυτόχρονα. Ικανή και άξια ηθοποιός η Ελένη Ουζουνίδου, γράφει άλλη μια επιτυχία στη θεατρική της διαδρομή ως κακούργα πεθερά. –Είμαι γυναίκα εγώ, δεν είμαι φτιαγμένη να κάμω, είμαι φτιαγμένη για να δέχομαι. Έτσι είναι φτιαγμένο το όργανο εκεί κάτω, να δέχεται, να υποδέχεται. Της υποδοχής είμαστε-
Ο Γιώργος Παπανδρέου υποδύεται τεχνηέντως και με ένταση το ρόλο του κακοποιητικού γαμπρού και του ρόλου του πανέξυπνου εισαγγελέα. Δύο ρόλοι που θεωρείς ότι διαφέρουν, όμως στη βάση τους έχουν κοινό παρονομαστή, τη χειριστική ανδρική συμπεριφορά. -Όσα θέλγητρα κι αν διαθέτει μια γυναίκα, εμείς τώρα ξέρουμε τι είναι ικανή να κάνει, αν νιώσει ότι ο σύζυγός της είναι ευάλωτος-
Η Νεφέλη Μαϊστράλη αναδεικνύει με άμεσο εκφραστικό τρόπο, το ρόλο της υπηρέτριας. Ο μονόλογος της -από τους δυσκολότερους της παράστασης- σε στοιχειώνει ερμηνευτικά. –Αλλόκοτα ταξίδια κάνει η κούτρα, όταν παλεύει να κρατηθεί-
Η Εριέττα Μανούρη είναι εκφραστική και “ντύνει” με πάθος το ρόλο της νύφης, δυναμιτίζοντας με έντονες σωματικές κινήσεις την ερμηνεία της. –Σώστε με από αυτό το μαρτύριο, δεν ακούτε; Θα με φάει, θα με σκοτώσει!-
Ο Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης στο ρόλου του ανιψιού δίνει το υποκριτικό του στίγμα ως ο δολοφόνος του γαμπρού με την κλιμάκωση του χαρακτήρα του. -Γιατί χτυπάς την Βούλα μας; Την χαλάς! Δεν βλέπεις τις θάλασσες;-
Στα συν της παράστασης σκηνικό και κοστούμια από την Γεωργία Μπούρδα, η σύνθεση και η μουσική επιμέλεια από την Ερατώ Α. Κρεμμύδα και οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη. Στο πρόγραμμα της παράστασης θα βρείτε το κείμενο του έργου που κυκλοφορεί και ανεξάρτητα ως βιβλίο από τις εκδόσεις Κάπα Εκδοτική. Μεγάλο μείον που η “Κακούργα Πεθερά” δεν πήρε παράταση ώστε να τη δει περισσότερο κοινό. Ελπίζω ότι κάποια στιγμή θα επαναληφθεί είτε στο θέατρο Πόρτα, είτε σε άλλη θεατρική σκηνή για θα μάθει κι άλλος κόσμος πόσο κακούργα ήταν τελικά η πεθερά.
Μπορεί να μην συνδεθείς με την “Κακούργα Πεθερά” επειδή ίσως, ποτέ σου δεν κατάλαβες πως η αγάπη είναι μια συμβιωτική συνενοχή δολοφονίας, στην οποία όμως, πριν γίνεις καλός κι αγαπημένος, πρέπει να υπάρξεις σαν θύτης, αποδεχόμενος πως αυτό ακολουθεί με σένα στο ρόλο του θύματος. –Η νέα εποχή που μας ζυγώνει, θα κάνει έναν ντόρο τρομερό, η Ελλάδα με τη Δύση στο τιμόνι, θα κάνει ένα βήμα σοβαρό. Δεν είν΄καημένος ο γαμπρός, δεν είν΄πουτάνα η νύφη, δεν είν΄κακούργα η πεθερά, ούτε ο ανιψιός η λύση-
Αν δεν είδες την “Κακούργα Πεθερά” έχασες. Αν την είδες, πλέον ξέρεις!
Έγχρωμες φωτογραφίες παράστασης: Papadakis Press
Σχόλια για αυτό το άρθρο