ΤΩΡΑ |
Με την όρεξη και το όραμα για το καινούργιο που αποπνέει ένας νέος καλλιτέχνης, ο Παναγιώτης Λιαρόπουλος μιλά αποκλειστικά για το «δεύτερο παιδί του», όπως αποκαλεί την παράσταση, «Ο Γιάννης το βούδι», η οποία ανεβαίνει από τις 17 Ιανουαρίου στον ειδικά διαμορφωμένο υπόγειο χώρο στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
-«Ο Γιάννης το βούδι» ξεκινά από 17 Ιανουαρίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ποια ανάγκη σας ώθησε να μιλήσετε και πάλι γι’ αυτή την αληθινή ιστορία;
«Ο Γιάννης το βούδι» ξεκίνησε το ταξίδι του τον περασμένο Νοέμβριο από την Πάτρα. Εξαρχής ήταν στόχος μας να ταξιδέψει όσο περισσότερο γίνεται σε επαρχίες και πόλεις της Ελλάδας, γιατί είναι μια ιστορία πραγματική, γεννημένη και εμπνευσμένη από τη ζωή σε έναν πολύ μικρό τόπο. Όντας κι εγώ ένα παιδί γεννημένο και μεγαλωμένο σε επαρχία και μάλιστα σε ένα πολύ μικρό μέρος, από την πρώτη στιγμή «είδα» μέσα στο κείμενο πρόσωπα και καταστάσεις γνώριμες – και με την καλή και με την κακή έννοια- και ο τρόπος που ήταν αποδοσμένα, με έκανε να θέλω και σκηνοθετικά να μπω στο μονοπάτι της εικονοποίησης αυτής της ιστορίας. Αυτή τη στιγμή, αρχές του 2025, έχουμε τη χαρά και την τιμή να κάνουμε μια «στάση» στην Αθήνα, για να ακούσουν / γνωρίσουν / αφουγκραστούν αυτήν την ιστορία και άνθρωποι στο μεγάλο μας άστυ . Στόχος δικός μου, αλλά και της ομάδας είναι μόνο αυτός, να ακουστεί και να ξαναακουστεί η ιστορία του Γιάννη σε όσες περισσότερες περιοχές και σε όσους πιο πολλούς ανθρώπους γίνεται .
-Θα μου δώσεις περισσότερα στοιχεία για την ιστορία και τη διαδικασία να προκύψει το συγκεκριμένο θεατρικό.
Το συγκεκριμένο θεατρικό έργο γράφτηκε από την Ευαγγελία Γατσωτή στο πλαίσιο του 3ουOutreachProject υπό την καθοδήγηση του συγγραφέα Βασίλη Κατσικονούρη. Είναι μια αληθινή ιστορία που διαδραματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 σε μια νησιωτική επαρχία, και που η Ευαγγελία (συγγραφέας) την άκουγε από την γιαγιά της από πολύ μικρή ηλικία σαν ένα παραμύθι . Όταν γνώρισα την Ευαγγελία σε ένα πάρτι και αρχίσαμε να μιλάμε για έργα και ιδέες, μου έφερε ως παράδειγμα αυτή την ιστορία / παραμύθι και το πόσο πολύ θα ήθελε κάποια στιγμή να το κάνει θεατρικό έργο . Το θέμα με άγγιξε πολύ, και και χωρίς να το σκεφτώ, επί τόπου της ζήτησα αν κάποια στιγμή ξεκινήσει την έρευνα και τη συγγραφή να βοηθήσω και να το αναλάβω σκηνοθετικά. Έτσι και έγινε . Μετά από σχεδόν δύο χρόνια έρευνας και συνεντεύξεων, και με την καθοδήγηση του Βασίλη Κατσικονούρη, η Ευαγγελία έγραψε το θεατρικό έργο «Ο Γιάννης το βούδι» . Όπως έχω αναφέρει ξανά : «Ο Γιάννης το βούδι» είναι το δεύτερο θεατρικό μου παιδί και ευχαριστώ πολύ την Ευαγγελία Γατσωτή για την εμπιστοσύνη της .
-Γιατί πιστεύεις χρόνια μετά, τέτοιου είδους συμπεριφορές είναι τόσο αναγνωρίσιμες και επικίνδυνα οικείες θα τολμούσα να πω.
Είναι μια ωραία ερώτηση και συζήτηση που νιώθω ότι μπορεί να αναλυθεί μέρες . Θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος . Δεν έχουμε ξεφύγει από αυτές τις συμπεριφορές ακόμα . Δεν μπορούμε και δεν έχουμε την δύναμη ακόμα να το κάνουμε. Πολλές φορές ακούω συμβάντα και ιστορίες και προσπαθώ να αφουγκραστώ τη συνθήκη – δεν θέλω να μπω στη διαδικασία να κρίνω, γιατί λίγο ή πολύ και εγώ στο παρελθόν μπορεί να έχω κάνει π.χ. σχόλια που να είναι πολύ κοντά σε αυτές τις αντιλήψεις . Το λάθος σε εισαγωγικά που κάνουμε – αν και το λάθος είναι πολύ μεγαλύτερο και βαρύγδουπη για μένα λέξη – είναι ότι δεν προσπαθούμε να κατανοήσουμε για ποιο λόγο εξακολουθούν να υφίστανται τέτοιες αντιλήψεις και συμπεριφορές . Η ρίζα του προβλήματος είναι πολύ βαθειά και ενώ σε πολλά πράγματα εξελισσόμαστε, στο κομμάτι της αποδοχής, της αγάπης και της κριτικής μένουμε αγκυροβολημένοι πίσω. Και το πίσω δεν σημαίνει μόνο παρελθοντικό, σημαίνει για μένα και σκοτεινό, κάτι που συνοδεύεται από λέξεις όπως μίσος, καταπίεση, αδιαφορία, βία. Σήμερα εν έτη 2025 δεν σταματάμε λοιπόν να κρίνουμε και να σχολιάζουμε και να κακοχαρακτηρίζουμε και να κατηγοριοποιούμε ανθρώπους όλοι μας. Μας «σώζει» πλέον το και καλά political correct των όσων εκτοξεύουμε. Σέβομαι δηλαδή κάθε άνθρωπο, και το σώμα του άλλου και την ελευθερία του, και αν πω ή σκεφτώ με έναν τέτοιο τρόπο είναι οκ από μένα . Γιατί σέβομαι, και το θέτω πολιτικώς ορθά . Που για μένα, είναι η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση που δημιουργώ για να νιώθω οκ με όλα τα σκατά που έχω κληρονομήσει από τις αντιλήψεις αυτής της κοινωνίας. Και φυσικά υπάρχει και η χυδαία όψη της πλήρους ενσυναίσθησης που στην πραγματικότητα δεν είναι παρά η χαρά για τη μειονεξία του διπλανού. Να νιώθω εγώ καλά με τη θλίψη και τον πόνο του άλλου γιατί έχω ως αυτοσκοπό να νιώσω ότι είμαι ένα ανώτερο ον από τους υπόλοιπους, από τη «μάζα», ενώ είμαι ένα μικρό λιθαράκι αυτής .
-Εσένα πού νιώθεις να σε αγγίζει περισσότερο το έργο;
Δύσκολη ερώτηση . Το έργο το μελετώ σχεδόν 1,5 χρόνο . Έχω φανταστεί την κάθε εικόνα του. Τους χαρακτήρες και πως αυτοί μιλούν μεταξύ τους , πώς μιλούν μόνοι τους . Έχω πολύ αγαπημένες στιγμές μέσα στο έργο σαν θεατής . Πλέον δεν μπορώ να δώσω καθαρή απάντηση σε αυτήν την ερώτηση. Είμαι τόσο μέσα στο έργο που αισθάνομαι ότι κάθε στιγμή, σε κάθε εικόνα, σ’ ένα βλέμμα βρίσκω δικές μου αναφορές που με συγκινούν . Όταν σκηνοθετείς κάτι είναι δύσκολο να πάρεις από το έργο απόσταση. Όταν όμως έχω καταφέρει και έχω αφεθεί σαν απλός θεατής που αγνοεί την ιστορία, με έχουν συγκινήσει διαφορετικά κάθε φορά σημεία. Παραδείγματος χάρη όταν μπήκα σε αυτή τη διαδικασία σε μια από τις τελευταίες πρόβες, έπιασα τον εαυτό μου να κλαίει σε μια στιγμή που η αγαπημένη μου φίλη και ηθοποιός Σταύρια Νικολάου απαγγέλλει ένα ποίημα μέσα στο έργο – και αυτό της Ευαγγελίας Γατσωτή- που είναι ανεξάρτητο από τον κεντρικό κορμό του έργου. Σε συνδυασμό με τη μουσική που συνοδεύει τη σκηνή που την έχει γράψει ο μουσικός μας Ηydrama, ένιωσα ότι ακούω για πρώτη φορά τη φωνή και τα λόγια του Γιάννη, είχε ξυπνήσει μπροστά μου η εικόνα του από το παρελθόν χωρίς να τη γνωρίζω καν.
-Τι πιστεύεις ότι θα κρατήσουν οι θεατές φεύγοντας;
Επειδή το έργο έχει ήδη παρουσιαστεί το Νοέμβριο και έχω ακούσει το feedback κάποιων θεατών, πιστεύω ότι θα κρατήσουν πως οι επιλογές πολλών, η στάση της μάζας καθόριζε και καθορίζει τις ζωές κάποιων ανθρώπων. Οι νόρμες που λέμε. Εγκλωβίζουν μέσα τους ανθρώπους που δεν μπορούν , δεν θέλουν ή δεν γίνεται να τις ακολουθήσουν . Πιστεύω θα κρατήσουν και κομμάτια αστείων στιγμών αλλά θα φύγουν με μια γεύση μιας εποχής που το κακό και το απαγορευμένο ήταν συνάμα αποδεκτό και ελαφρύ .
-Το να ασχοληθείς με τη σκηνοθεσία είναι μια βαθύτερη σου ανάγκη πιστεύεις;
Το να ασχοληθώ με τη σκηνοθεσία δεν ήταν κάτι που έγινε με πολύ σκέψη . Απλώς συνέβη. Όταν άρχισα να φοιτώ στη δραματική σχολή δεν πίστευα ποτέ ότι θα ασχοληθώ με τη σκηνοθεσία . Δεν ήξερα καν πώς γίνεται και ποιος είναι ο ρόλος της . Εγώ για ηθοποιός πήγαινα . Για να κάνω αυτό που συμβαίνει πάνω στη σκηνή, όχι τον από κάτω . Αλλά νομίζω αυτό που με οδήγησε όντως στη σκηνοθεσία είναι ο φόβος που ένιωθα όταν τελείωσα τη σχολή για την έκθεση . Μου είχαν περάσει από τη σχολή ότι ήμουν άσχετος και ατάλαντος . Ότι δεν μπορώ να προσεγγίσω κάποιο ρόλο σωστά και να τον φέρω εις πέρας . Και να είμαι δίκαιος, αυτό ας πούμε το κουσούρι, μου το άφησε ένας από τους ανθρώπους που δίδασκε τότε στην σχολή που ήμουν . Όχι όλοι. Οπότε είδα το κομμάτι σκηνοθεσίας σαν ένα κομμάτι φουλ ελευθερίας, που δεν κρίνω τον εαυτό μου με τη φωνή που με έκρινε για τρία χρόνια . Το να σκηνοθετείς για μένα είναι πολύ δουλειά , πολύ διάβασμα . Συνέχεια μελετάω τους χαρακτήρες και τους υποστηρίζω όλους το ίδιο . Δεν είμαι ηθοποιός επί σκηνής που έχω να μελετήσω ένα ρόλο / χαρακτήρα και να βρω ποιότητες και βιογραφικό αυτού αλλά ένας σκηνοθέτης που έχω να τα κάνω αυτά για χαρακτήρες . Για μένα αυτό είναι η καλύτερη εκπαίδευση αν κάποια στιγμή θελήσω να ασχοληθώ ξανά με την υποκριτική , που μου έχει βγει η επιθυμία τον τελευταίο χρόνο αλλά δεν έχει προκύψει ακόμα .
-Η τέχνη σου κάνει καλό στη ζωή σου;
Η τέχνη κάνει καλό θεωρώ σε όλους . Το θέμα είναι πώς την προσεγγίζεις και τη διαχειρίζεσαι . Αν η ζωή σου γίνει τέχνη, πάρει τις ποιότητες και την ομορφιά της, τα δώρα που σου δίνει, τότε νομίζω έχεις πετύχει το στόχο σου . Αν ζεις για την τέχνη τότε μπορεί να σε κάνει δυστυχισμένο άνθρωπο . Εμένα μου έχει κάνει κακό και καλό . Για μένα είναι στιγμές μέσα στην τέχνη μου που παρατηρώ τον εαυτό μου να χαίρεται ή να κατανοεί τι κάνει ή τι καταφέρνει και αυτό είναι υπέροχο. Φυσικά στη διαδικασία της δημιουργίας υπάρχει πολλές φορές πολύ άγχος οπότε, ναι, μάλλον στην ψυχική μου υγεία κάποιες φορές μου κάνει και κακό . Στο σώμα μου και στο πνεύμα μου πάντως νομίζω μόνο καλό μου κάνει . Προσπαθώ να βλέπω την τέχνη μου σαν δουλειά και όχι κάτι βαρύγδουπο . Εννοώ, κάνω ακόμα και θα κάνω σπουδή πάνω στην τέχνη μου . Θα ξυπνήσω ένα πρωί και θα βαριέμαι να πάω στην πρόβα μου ή δεν θα έχω έμπνευση όπως σε όλες τις δουλειές . Υπάρχουν κάποιες στιγμές που θέλω να την αποφύγω και κάποιες που ζω μόνο με αυτήν και δεν έχω κάποια άλλη ανάγκη . Είναι μια σχέση με τα όλα της .
-Ποια έργα σε ιντριγκάρουν και θέλεις να «βουτήξεις» και να ασχοληθείς μαζί τους;
Θέλω, αν τα καταφέρω, να κάνω πάρα πολλά έργα ακόμα . Αυτά που με ιντριγκάρουν είναι τα έργα που λέμε ρεαλιστικά . Μου αρέσουν πάρα πολύ . Μπορώ και βρίσκω κατευθείαν αντικρίσματα γιατί είναι πράγματα εντελώς βγαλμένα από τη ρεαλιστική ζωή . Αμέσως βέβαια αυτή η σκέψη με κάνει να θέλω να δοκιμαστώ και σε άλλες κατηγορίες . Θα ήθελα να σκηνοθετήσω ένα μιούζικαλ ή ένα χοροθέατρο . Να έχω μόνο χορευτές και μουσικούς . Είναι διάφορες ιδέες που μου περνούν από το μυαλό και θεωρώ όταν έρθει η στιγμή θα γίνουν .
-Υπάρχουν άνθρωποι που σε «έσπρωξαν» για να ασχοληθείς με τη σκηνοθεσία; Είδαν κάτι ιδιαίτερο σε σένα;
Νομίζω η απάντηση είναι όχι . Προσπαθώ να θυμηθώ αυτή τη στιγμή κάτι αλλά δεν μου έρχεται στο μυαλό . Οι μόνοι που με σπρώχνουν ( σε εισαγωγικά ) να ασχοληθώ με τη σκηνοθεσία είναι οι ηθοποιοί που σκηνοθετώ ή ηθοποιοί που βλέπουν δουλειές μου και μου λένε ότι θα ήθελαν να δουλέψουμε μαζί . Τέλος κάποιοι συγγραφείς . Ένας από αυτούς είναι η Ευαγγελία Γατσωτή που μου εμπιστεύεται τα έργα της και αγκαλιάζει χωρίς δεύτερες σκέψεις ό,τι ιδέα μπορεί να μου έρθει .
-Τι σου δίνει ελπίδα για το παρακάτω σου;
Ελπίδα για το παρακάτω μου, μου δίνουν οι άνθρωποι . Οι άνθρωποι που σκέφτονται , ελπίζουν και διεκδικούν . Που τους απασχολούν πράγματα , δεν μπορούν να καταταχθούν σε κουτάκια και πλαίσια και θέλουν να εξελιχθούν . Η οικογένεια μου , οι μαθητές μου και οι φίλοι μου . Τέλος , οι άνθρωποι που δεν με ξέρουν και με υποστηρίζουν και στηρίζουν, και αυτοί που τους γνωρίζω τυχαία μια φορά και είναι έτοιμοι και πρόθυμοι να βοηθήσουν . Θεωρώ ότι η δύναμη και η ελπίδα έρχεται πρώτα από τον άνθρωπο και μετά από τη συνθήκη και την κατάσταση . Δεν μπορεί να υπάρξει μια συνθήκη ελπίδας όταν οι άνθρωποι και τα μυαλά τους δεν έχουν ελπίδα . Η κουλτούρα του φόβου μας έχει κάνει να χάνουμε την ελπίδα στον άνθρωπο και την ελπίδα για τον εαυτό μας . Όταν έχεις μάθει και βιώσει τη μιζέρια είναι δύσκολο να βγεις από αυτήν .
Σχόλια για αυτό το άρθρο