Ο ηθοποιός που ανατρέπει το κοινό, δημιουργεί καταστάσεις ντελίριουμ και τρέλας, κάνει τον κόσμο να ξεκαρδίζεται στα γέλια, είναι καταιγιστικός, χωρίς να παίρνει ανάσα, και κάνει το κοινό να αναρωτιέται: τώρα γιατί γελάμε; Τι έκανε; Αυτή ακριβώς είναι η σφραγίδα της καριέρας του. Ο Στάθης Ψάλτης ήξερε πώς να σε κάνει να γελάς με το τίποτα και να σου ξεριζώνει το γέλιο από μέσα σου.
O Στάθης Ψάλτης κατάφερε να γίνει ένας από τους πιο εμπορικούς και δημοφιλείς ηθοποιούς, ένας καταπέλτης στον καλλιτεχνικό χώρο. Τον πίστεψαν και τον βοήθησαν πολλοί σημαντικοί σκηνοθέτες και συγγραφείς -Λυμπερόπουλος, Λαζαρίδης, Σακελλάριος, Ψαθάς, Δαλιανίδης, Μιχαηλίδης κ.α.- και ο θεατρικός επιχειρηματίας Βαγγέλης Λειβαδάς, στον οποίο χρωστά μεγάλο μέρος της καριέρας του και πάντα τον ευχαριστούσε δημόσια. Από εκεί κι ύστερα, ο Στάθης Ψάλτης αγαπήθηκε πολύ από τον κόσμο που τον έβαλε στην κορυφή και δεν τον κατέβασε πότε χαμηλά.
Οι ταινίες του βλέπονται και ξαναβλέπονται, τα νούμερα που έπαιξε στις επιθεωρήσεις έμειναν κλασικά -η Γριά και το Αλητάκι ήταν πρώτες επιλογές σε κάθε έργο-, ενώ με συμμετοχές όπως Ο συμβολαιογράφος, η Θεοδώρα, ο Ρωμαίος και Ιουλιέτα, κέρδιζε κι ένα δύσκολο κι απαιτητικό μέρος του κοινού που τον αμφισβητούσε. Επειδή όμως στο τέλος μιλάει το σανίδι, το χειροκρότημα ήταν κάθε φορά και πιο δυνατό…
Γεννημένος στο Βέλο της Κορινθίας, ήθελε από μικρός να γίνει ηθοποιός. Πήγαινε στον κινηματογράφο κι έδινε το χαρτζιλίκι του ή μάζευε καρέκλες για να μπαίνει τζάμπα. Όταν είδε την “Άγνωστο” με την Κυβέλη και την “Κάλπικη λίρα” με τους Λαμπέτη-Χορν, μαγεύτηκε τόσο πολύ που νόμιζε ότι ήταν ο Αλεξανδράκης ή ο Χορν, μέσα στο παιδικό μυαλό του. Στην τετάρτη δημοτικού, έπαιξε ένα κωμικό ρόλο σε παράσταση για την 25η Μαρτίου και τότε είδε πόσο γέλιο χάρισε στον κόσμο. Και το αποφάσισε να γίνει ηθοποιός που θα κάνει τον κόσμο να γελάει. Οικογενειακώς έφυγαν από το Βέλο και ήρθαν στην Αθήνα, στο Αιγάλεω. Ο Στάθης πήγε 5η και 6η τάξη του δημοτικού και νυχτερινό γυμνάσιο γιατί τα πρωινά δούλευε. Πήγαινε συχνά σε παραστάσεις του Παιδικού Θεάτρου κι εκεί γνώρισε την Καίτη Πατητή που τον έβαλε να παίξει ένα φτωχόπαιδο που έγινε βασιλόπουλο. 14 χρονών αναγκάστηκε να βγάλει Ναυτικό Φυλλάδιο και να μπαρκάρει στο Εμπορικό Ναυτικό ως καμαροτάκι. Ταξίδεψε ενάμιση χρόνο, γύρισε όλη την Ευρώπη και γυρίζει πίσω στο Αιγάλεω, όπου συνεχίζει στο νυχτερινό γυμνάσιο, ενώ παράλληλα δουλεύει και στα μπετά. Μετά από παρότρυνση του φίλου του ηθοποιού Κώστα Αθανασόπουλου, δίνει εξετάσεις στη Δραματική Σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη, ερμηνεύοντας Τσανς Γουέιν από το “Γλυκό πουλί της νιότης”. Στην επιτροπή ήταν η Λαμπέτη, ο Κατράκης κι ο Γκιωνάκης. “Άκου Στάθη Ψάλτη, εσύ αν προσέξεις θα γίνεις πολύ μεγάλος ηθοποιός”, ήταν τα λόγια του Κατράκη… και δεν είχε άδικο.
Ο Στάθης Ψάλτης σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη από το 1967 ως το 1970. Ξεκίνησε με αρχαία τραγωδία. Μαθητής ακόμα, έπαιξε στο χορό του Φιλοκτήτη και παράλληλα και τον Οδυσσέα σε αντικατάσταση του Τρύφωνα Καρατζά. Μετά, σειρά είχε ο Καλιγούλας στο θέατρο Βεργή σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντωνίου και το Ημέρωμα της στρίγκλας δίπλα στον Κώστα Καρρά και την Νίκη Τριανταφυλλίδη. Το 1972 συμμετέχει με ένα μικρό ρόλο στην ταινία του Όμηρου Ευστρατιάδη Διαμάντια στο γυμνό κορμί της, που θα αποτελέσει τον προάγγελο για το ρόλο του Γελωτοποιού την επόμενη χρονιά στο σίριαλ Οι έμποροι των εθνών. Θεατρικά, θα του δοθεί η ευκαιρία δίπλα στην Σμαρούλα Γιούλη, στην παράσταση Η χαμογελαστή αντάρτισσα και οι Αμερικάνοι. Ήταν 48 κιλά και μόλις τον είδε ο θεατρικός επιχειρηματίας Βαγγέλης Λειβαδάς είπε: δεν μπορεί να κάνει τίποτα αυτός. Όταν όμως τον είδε να ερμηνεύει, άλλαξε γνώμη. Μετά την “Γελαστή αντάρτισσα”, που δεν είχε επιτυχία, ανεβαίνει η επιθεώρηση “Του άντρα του πολλά βαρύ”. Και το άστρο του αρχίζει να ξεχωρίζει…
Η μία επιθεώρηση διαδέχεται την άλλη και ο Στάθης Ψάλτης καθιερώνεται σιγά σιγά με το ταλέντο του. Τη σεζόν 1976-77, υποδύεται έναν υπηρέτη στο θρίλερ Μαίρη Ροζ και μπαίνει το δίλημμα: πρόζα ή επιθεώρηση; Το καλοκαίρι του ’77 ξαναβρίσκεται στο Παρκ του Λειβαδά, με την επιθεώρηση Πιάσαμε το τρίτο και τον κερδίζει οριστικά η επιθεώρηση.
Δεν διστάζει να κάνει τολμηρά βήματα με τις επιλογές του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όταν μετά από τέσσερα χρόνια που ήταν ο “βασιλιάς του Δελφινάριου” φεύγει για να πάει στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας για να είναι μαζί με την “αφρόκρεμα” της ελληνικής κωμωδίας που είχε μαζευτεί εκεί. Όταν δεν έκανε παραχωρήσεις σε εμπορικά σχήματα, έδειχνε πόσο σπουδαίος ηθοποιός ήταν. Κάτι που συνέβη με Το ημερολόγιο ενός τρελού με μουσική Γιάννη Πάριου και σκηνοθεσία Γιώργου Κιμούλη.
Καθιερώνει τον αφοπλιστικό κυνισμό και τη βωμολοχία στην επιθεώρηση, με τρόπο που κάνει το κοινό να ξεκαρδίζεται. Πολλοί συνάδελφοί του, τον φωνάζουν Μπουλντόζα, γιατί βγαίνει στη σκηνή και σαρώνει τα πάντα. Λένε χαρακτηριστικά ότι όποιος βγει μετά τον Ψάλτη, πάει άπατος, δεν τον βλέπει κανείς. Δεν ζήλεψε ποτέ κανένα και χαιρόταν με την επιτυχία των άλλων. Έπαιξε σε πολλές ταινίες (Καμικάζι αγάπη μου, Τροχονόμος Βαρβάρα, Τα καμάκια, Βασικά καλησπέρα σας, Και ο πρώτος ματάκιας, Τρελός είμαι ό,τι θέλω κάνω, Έλα να αγαπηθούμε ντάρλινγκ, Μάντεψε τι κάνω τα βράδια κ.α.) και στη συνείδηση του κοινού, έμεινε ως δημοφιλέστατο πρωταγωνιστικό ζευγάρι με την Καίτη Φίνου.
Έκανε θυελλώδης δεσμούς, παντρεύτηκε τρεις φορές και από τον πρώτο του γάμο απέκτησε μία κόρη, την Μαρία. Με την τρίτη του σύζυγο, την Χριστίνα (επίσης ηθοποιός), παντρεύτηκαν το 2006 και στάθηκε δίπλα του με αγάπη και κουράγιο… Ο Στάθης Ψάλτης πέρασε στην αιωνιότητα την Τρίτη 21 Απριλίου 2017, στις 14:25 στην ΜΕΘ του Νοσοκομείου “Άγιος Σάββας” όπου νοσηλευόταν. Οι ταινίες του θα μείνουν πολιτιστική κληρονομιά στις επόμενες γενιές, κι όσοι τον είδαμε να μεγαλουργεί ερμηνευτικά στη σκηνή, θα θυμόμαστε πάντα τη σαρωτική του εμφάνιση….
Στάθης Ψάλτης -Καίτη Φίνου: το κινηματογραφικό και θεατρικό ζευγάρι των ΄80ς που άφησε εποχή
Ο Στάθης Ψάλτης με την Καίτη Φίνου, έπαιξαν μαζί σε 15 ταινίες από το 1980 ως το 1989. Στις 11 από αυτές ήταν το πρωταγωνιστικό ζευγάρι. Από την πρώτη τους προβολή στους κινηματογράφους μέχρι σήμερα που παίζονται και ξαναπαίζονται από την τηλεόραση, ο Στάθης Ψάλτης και η Καίτη Φίνου, αποτελούν σήμα κατατεθέν για το σινεφίλ κοινό, που ανακαλύπτει εκ νέου, την… Κούλα και τον ραδιοπειρατή της!
Τη σεζόν 1981-82, ο κόσμος τους βλέπει μαζί στις ταινίες Και ο πρώτος ματάκιας και Τα καμάκια, αλλά το μεγάλο μπαμ, θα γίνει την επόμενη σεζόν 1082-83, με το φιλμ Βασικά καλησπέρα σας που θα κόψει 253.240 εισιτήρια και θα μπει στην 3η θέση ανάμεσα σε 48 ταινίες στον τελικό πίνακα εισπράξεων της πρώτης προβολής. Η ταινία Καμικάζι αγάπη μου τη σεζόν 1983-1984 θα κόψει λιγότερα εισιτήρια ( 222.610) αλλά θα κατακτήσει την πρώτη θέση σε 33 ταινίες. Το Έλα να γυμνωθούμε ντάρλινγκ τη σαιζόν 1984-1985 θα κάνει 203.654 εισιτήρια και θα κατακτήσει την 3η θέση σε 38 ταινίες. Οι επόμενες ταινίες θα έχουν επιτυχία, θα μπουν στην πρώτη δεκάδα στον τελικό πίνακα, αλλά δεν θα έχουν τα εισιτήρια των ταινιών του Γιάννη Δαλιανίδη.
Στο βιβλίο του Ο κινηματογράφος, τα πρόσωπα κι εγώ, ο Γιάννης Δαλιανίδης περιγράφει τη συνεργασία του με τον Στάθη Ψάλτη:
Tρεις ταινίες γύρισα μαζί του και σε κάθε γύρισμα, διαπίστωνα τις τεράστιες δυνατότητες που έχει αυτός ο ηθοποιός. Δεν γράφω κωμικός γιατί δεν είναι μόνο κωμικός, είναι ένας ολοκληρωμένος δραματικός ηθοποιός. Το ξέρει; Και βέβαια το ξέρει. Πρόκειται για μεγάλο ταλέντο. Πώς το χρησιμοποίησε; Οι κωμικοί κάνουν λάθη. Και τα λάθη τα κάνουν από το άγχος τους. Τρέχουν να πάρουν λεφτά από παντού, χωρίς να νοιάζονται για την ποιότητα. Ίσως γιατί έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους καθώς το γέλιο άμα τη εμφανίσει. Ποιο είναι το άγχος τους; Να τα πάρουμε τώρα που μας τα δίνουν, γιατί δεν ξέρει κανείς τι γίνεται αύριο. Κρίμα όμως γιατί με αυτό τον τρόπο οδηγούνται στη φθορά και το “αύριο” που φοβούνται, έρχεται πολύ πιο γρήγορα. Ο Ψάλτης όμως αντέχει γιατί έχει τη μεγάλη προίκα του ταλέντου του.
Αν και η επιτυχία τόσο στο σινεμά, όσο και στο θέατρο, ήταν τεράστια, η τηλεόραση δεν έδειξε το ανάλογο ενδιαφέρον για τον Στάθη Ψάλτη στη δεκαετία του ΄80. Όπως συνέβη με τους περισσότερους ηθοποιούς αυτής της γενιάς που αδικήθηκαν από την τηλεόραση, έτσι έγινε και με τον Στάθη Ψάλτη. Ήταν τόσο έντονη η παρουσία τους όταν το βίντεο σαν τσουνάμι μπήκε στα σπίτια όλων, που τον έβλεπες όποτε ήθελες στη μικρή οθόνη. Κι όμως ο Ψάλτης, έπαιξε μόνο σε τέσσερις βιντεοταινίες (σε καμία δεν είχε συμπρωταγωνίστρια την Καίτη Φίνου) ενώ στην τηλεόραση, εκτός από κάποια γκεστ, θα εμφανιστεί στο Καλημέρα ζωή του Νίκου Φώσκολου στον Αντ1, ως Λαέρτης Ρωμανός και όσοι δεν τον έχουν δει σε δραματικό ρόλο, θα τον ανακαλύψουν εδώ. Πώς όμως έχει περάσει στη συνείδηση του κόσμου, ότι ο Ψάλτης έκανε βιντεοκασέτες;
Η παρανόηση ξεκινά από το μπέρδεμα της κυκλοφορίας των κινηματογραφικών του ταινιών σε βίντεο. Αυτές οι ταινίες είναι γυρισμένες για το σινεμά κι όταν επικράτησε το βίντεο, κυκλοφόρησαν σε βιντεοκασέτες. Ταινίες που γύρισε αποκλειστικά για το βίντεο, είναι τέσσερις: Οι κυβερνήσεις πέφτουνε, αλλά ο Ψάλτης μένει (1987), Και πετάει και πηδάει (1988), Ερωτιάρης από κούνια (1989) και Ο εραστής (1990). Όπως καταλαβαίνουμε κι από τους τίτλους, υποδύθηκε τον εραστή και τον ακαταμάχητο γυναικοκατακτητή, ιδιότητες που είχε και στη ζωή του άλλωστε με πολλά φλερτ και με πολλές κατακτήσεις στο γυναικείο φύλο.
Έγινε σκηνοθέτης για να σκηνοθετήσει και τη ζωή του, κυρίως τη συντροφικότητα του. Δεν ήταν από τους ανθρώπους που γύριζε και το άλλο μάγουλο, δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του, ήταν δυνατός και σκληρός με τους σκληρούς. Υπήρξε από τους ελάχιστους Έλληνες κωμικούς που ανέβαζε καινούργια ελληνικά έργα με συνέπεια και υπηρέτησε πιστά την επιθεώρηση, που την θεωρούσε το πιο δύσκολο θεατρικό είδος. Μέσα από τις ταινίες της δεκαετίας του ΄80, ο Στάθης Ψάλτης παραμένει ζωντανός στις καρδιές μας και φωνάζει πάντα στην Κούλα του: Κούλα μ΄ακούς; Πολύ κωλόπαιδο ο Κυριάκος…
Ακολουθεί φωτογραφικό αφιέρωμα
Θέατρο
Κινηματογράφος
Τηλεόραση
Ο συμβολαιογράφος με την Μιμή Ντενίση
Μια υπέροχη γλωσσού με την Γωγώ Ατζολετάκη και τον Κώστα Καραγιώργη
Η τύχη της Μαρούλας με την Γιούλη Σταμουλάκη
Η κόρη του Στάθη Ψάλτη, Μαρία, στην αγκαλιά της Καίτης Φίνου
Ο άνθρωπος με τα χίλια πρόσωπα
To τελευταίο χειροκρότημα
Σχόλια για αυτό το άρθρο