Υπήρξαν κάποιες εποχές, που δεν ήξερες ποια ταινία να πας να δεις στο σινεμά και ποια να αφήσεις. Και δεν λέω για τις χρυσές εποχές του Χόλιγουντ, που η παραγωγή ταινιών ήταν ασταμάτητη. Αναφέρομαι στα ΄80ς, τότε που άλλαξαν σχεδόν τα πάντα και μπήκαν νέες βάσεις στις Τέχνες γενικότερα. Ας πάρουμε για παράδειγμα, το 1984 κι ας δούμε ποιες ταινίες βγήκαν τότε, τι θέμα είχαν, τι μουσική και -κυρίως- τι άφησαν στα χρόνια που ήρθαν. Ένα ταξίδι πίσω στον κινηματογραφικό χρόνο…
Το 1984 βγήκε στις αίθουσες η ομώνυμη ταινία από τη μεταφορά του βιβλίου του Τζορτζ Όργουελ. Ο συγγραφέας, ζώντας τον πόλεμο με τη ναζιστική Γερμανία, έχοντας όμως και την εμπειρία της Σοβιετικής Ρωσίας οραματίστηκε το απολυταρχικό κράτος που ελέγχει τα πάντα, την παραγωγή, την ενημέρωση σε σχέση με ένα μακρινό πόλεμο, τον ελεύθερο χρόνο, τον τρόπο που σκεφτόμαστε (όταν 1 και 1 δεν κάνουν απαραίτητα 2), τη γλώσσα και φυσικά (για τέτοια καθεστώτα και νοοτροπίες) τον ερωτισμό.
Το κορίτσι που έμοιαζε με αγόρι, η Annie Lennox τραγουδούσε Sex Crime. Στην ταινία έπαιζε ο Τζον Χερτ αλλά και ο Ρίτσαρντ Μπάρτον.
Την ίδια χρονιά προβλήθηκε και το Electric Dreams, που αφορούσε ένα ερωτικό τρίγωνο μεταξύ ενός άντρα, μίας γυναίκας και ενός …υπολογιστή, ο οποίος μετά από ένα ατύχημα αρχίζει να συνειδητοποιεί τον εαυτό του. Στην ηχητική της επένδυση περιλαμβάνεται και το υπέροχο The Dream, το οποίο τραγουδούσε το αγόρι που έμοιαζε με κορίτσι, ο Boy George.
“Like Alice in Wonderland, the dream takes you by the hand.”. Η σκηνή με τη «μονομαχία» της (ακουστικής) τσελίστριας Βιρτζίνια Μάντσεν με τον ηλεκτρονικό ήχο της τεχνητής νοημοσύνης είναι μια καταπληκτική μουσική μίξη του Τζόρτζιο Μοροντέρ, στην οποία η ηθοποιός κερδίζει μόνο και μόνο επειδή ζαρώνει την όμορφη μύτη της στην προσπάθεια.
H Βιρτζίνια Μάντσεν έπαιξε και την πριγκίπισσα Ιρουλάν στο θρυλικό Dune του Ντέιβιντ Λιντς, δίπλα στον Κάιλ ΜακΛάχλαν αλλά και στον Χοσέ Φερέρ και την Σιλβάνα Μαγκάνο και τον – μετέπειτα κυβερνήτη του Έντερπράιζ και καθηγητή Χ, Πάτρικ Στίουαρτ. To φιλμ διαδραματίζεται σε ένα ερημικό πλανήτη, όπου παράγεται το ψυχότροπο “μπαχάρι” που διεκδικούν διαστημικές αυτοκρατορίες και τάγματα ψυχοκινητικών μαγισσών. Οι ντόπιοι κατατρεγμένοι επαναστάτες περιμένουν τον μεσσιανικό σωτήρα που θα υποτάξει τα γιγάντια σκουλήκια που κολυμπούν στην άμμο της απέραντης ερήμου και εκκρίνουν το ναρκωτικό. Στο φιλμ εμφανίζεται και ο – υπέροχα διαβολικός – Στινγκ (τότε αρχηγός των Police). Ένα οπτικό αριστούργημα του σκηνοθέτη, που κάνει και ένα πέρασμα από την ταινία και αργότερα θα μας δώσει τον Ύποπτο Κόσμο του Τουίν Πικς, το Μπλε Βελούδο κ.α. Tην ατμοσφαιρική μουσική έγραψε το ροκ συγκρότημα Τότο και ένα κομμάτι ο Μπράιαν Ίνο.
Εκείνη τη χρονιά, αν είχες προβλήματα με λαίμαργα φαντάσματα, καλούσες μόνο τους Ghostbusters Μπιλ Μάρρεϊ, Νταν Άκροϊντ και Χάρολντ Ράμις (στην ταινία του Άιβαν Ράιτμαν που συμμετείχε και η Σιγκούρνι Γουίβερ). Το ομώνυμο αστείο τραγούδι έχασε το Όσκαρ από το γλυκανάλατο Woman in red. Ήταν μεγάλη εμπορική επιτυχία με εισπράξεις μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Από την άλλη μεριά, η θεϊκή μουσική του ιδιοφυούς Μότσαρτ, έντυσε ακουστικά την ταινία Αμαντέους του Μίλος Φόρμαν που σάρωσε τα βραβεία (ανάμεσα τους και το Όσκαρ καλύτερης ταινίας για τη χρονιά). Η συγκλονιστική ζωή του συνθέτη που – σαν τον Μέγα Αλέξανδρο – ήρθε, σάρωσε τα πάντα στο πέρασμά του και έφυγε νωρίς, παρουσιάζεται σαν αφήγηση του κύριου ανταγωνιστή του, Σαλιέρι, τον οποίο παίζει ο Murray Abraham (Όσκαρ αντρικού ρόλου).
To εικονικό Footloose, μια κλασική ιστορία νεανικής επανάστασης βγήκε στις αίθουσες τo 1984. Ο Κέβιν Μπέικον ήταν ο πρωταγωνιστής και συμμετείχαν η Νταϊάν Γουίστ, ο Τζον Λίθγκοου και η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ. Το φιλμ βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα σε μια μικρή και συντηρητική κοινότητα των ΗΠΑ, όπου ο χορός δημόσια απαγορεύονταν και οι έφηβοι έδωσαν αγώνα για να διοργανώσουν ένα χορό αποφοίτησης, που θα ζήλευε και ο Τζον Τραβόλτα και έχει ωραίες χορευτικές σεκάνς.
Τα Μάπετς Κατακτούν το Μανχάταν του Φρανκ Οζ με τον ίδιο και τον δημιουργό των αξιολάτρευτων Mάπετς, Τζιμ Χένσον, είναι ένα κλασικό μιούζικαλ για όλη την οικογένεια με υπέροχη μουσική και το γάμο της Μις Πίγκυ με τον Κέρμιτ! Το πιο ωραίο τραγούδι είναι το I ‘m gonna always love you.
H Παρέα των Λύκων είναι μια σκοτεινή ταινία του Νιλ Τζόρνταν με συμβολισμούς για την ενηλικίωση και το ζώο που όλοι κρύβουμε μέσα μας. Ένα οπτικό αριστούργημα με ατμοσφαιρική μουσική του Τζορτζ Φέντον, στο οποίο το ρόλο της γιαγιάς παίζει η Άντζελα Λάνσμπουρι. Μια από τις καλύτερες ταινίες για λυκανθρώπους μόνο και μόνο γιατί είναι μια μεταφορά για τη ζωή και την ανθρώπινη κατάσταση, για όλους μας.
Ίσως η καλύτερη μεταφορά στην οθόνη του Ταρζάν, ενός ήρωα που ακόμη βασιλεύει στη φαντασία των παιδιών, είναι το Γκρέιστοουκ, ο θρύλος του Ταρζάν, Άρχοντα της Ζούγκλας, με τον Κρίστοφερ Λαμπέρ και την Άντι ΜακΝτάουελ στο κινηματογραφικό της ντεμπούτο (ντουμπλαρισμένη όμως από την Γκλεν Κλόουζ, λόγω της ‘Νότιας’ προφοράς της). 90 άτομα ασχολήθηκαν μόνο με την κατασκευή των κοστουμιών των γοριλών, έτσι ώστε να φαίνεται ο διαφορετικός τους χαρακτήρας, ακόμα και ο τρόπος που γερνούσαν. Η μουσική υπόκρουση, πιο ‘αμερικάνικη’, δηλαδή άξια απόγονος μιας λαμπρής παράδοσης που έγραψε ο Τζον Σκοτ, συνθέτης κλασικής και τζαζ μουσικής και διευθυντής ορχήστρας.
O Ένιο Μορικόνε έχει γράψει κλασσική μουσική για το Κάποτε στην Αμερική, με τους Ρόμπερτ ντε Νίρο, Τζέιμς Γουντς, Τζο Πέσι, κ.α. Επικό δράμα Εβραίων γκάνγκστερ, φίλων από παιδιά, που συναντιούνται 35 χρόνια μετά, στην Αμερική της ποτοαπαγόρευσης.
Ένα από τα καλύτερα τζαζ soundtrack όμως είναι αυτό της ταινίας Κόττον Κλαμπ, που επίσης βγήκε αυτή τη χρονιά. Σκηνοθέτης, Φράνσις Φορντ Κόπολα, πρωταγωνιστής ένας πανέμορφος Ρίτσαρντ Γκιρ μαζί με Μπομπ Χόσκινς, Νταϊάν Λέιν, Νίκολας Κέιτζ, Λόρενς Φίσμπουρν. Στο διάσημο κλαμπ του Χάρλεμ, που όμως ήταν αποκλειστικά για λευκούς, είχαν παίξει οι ορχήστρες του Ντιουκ Έλινγκτον, Κάουντ Μπέισι, Λιούις Άρμστρονγκ και είχαν τραγουδήσει η Μπίλι Χόλιντέι, η Λένα Χορν και ο Καμπ Κάλογουεϋ (χάιντι χάιντι χάιντι χο!).
Ο Νίκολας Κέιτζ έπαιξε και στο Μπέρντι: ο άνθρωπος πουλί, του Άλαν Πάρκερ, μαζί με τον συγκλονιστικό Μάθιου Μοντίν. Ο ένας παίζει έναν εξωστρεφή τύπο, τον Αλ, κέντρο της παρέας, που παρ’ όλα αυτά γίνεται φίλος με τον ‘παράξενο’ και αντικοινωνικό Μπέρντι, παρατσούκλι που του δίνει λόγω της εμμονής του με τα πουλιά και τη φύση. Και οι δύο υπηρετούν στο Βιετνάμ, επιστρέφοντας ο πρώτος με σοβαρά τραύματα και ο δεύτερος με έντονα ψυχολογικά προβλήματα και κλείνεται σε ψυχιατρείο. Ο Αλ πηγαίνει στο ψυχιατρείο και συγκρούεται με τους γιατρούς, προσπαθώντας να βοηθήσει τον φίλο του. Καταπληκτικό φινάλε. Υπέροχη μουσική και ερμηνεία από τον Πήτερ Γκάμπριελ, που μας έδωσε και το σάουντρακ του Τελευταίου Πειρασμού.
Το Καράτε Κιντ, το πρώτο και καλύτερο από την τριλογία, είναι μια κλασική ιστορία ενηλικίωσης και της σχέσης του δασκάλου (που παίζει ο καταπληκτικός Πατ Μορίτα – wax on, wax off) και του μαθητευόμενου (ίσως ο ρόλος του Ραλφ Μάτσιο που τον χαρακτήρισε πιο πολύ). Η πολεμική τέχνη του καράτε προσφέρει άφθονα ηθικά διδάγματα έτσι κι αλλιώς και οι σκηνές μάχης εναλλάσσονται με κωμικές, με τον πρώτο έρωτα να προσφέρει περισσότερο στο ενδιαφέρον όλων των εφήβων της εποχής εκείνης. Στο σάουντρακ περιλαμβάνεται και το Cruel Summer των Μπαναναράμα.
H Ιστορία χωρίς τέλος είναι μία αγγλόφωνη, γερμανικής παραγωγής, ταινία φαντασίας που βγήκε επίσης εκείνη τη χρονιά. Ένα αγόρι που κατατρύχεται από πιο δυνατά παιδιά στο σχολείο, μπαίνει σε ένα κόσμο φαντασίας, όπου πετάει πάνω σε ένα γλυκύτατο δράκο, τον Φέλκορ και κάνει ηρωικές πράξεις. Ταινία-έμπνευση για πολλά παιδιά, με το ομώνυμο τραγούδι, ερμηνευμένο από τον σταρ της χρονιάς εκείνης Λαϊμάλ.
“-Ο καθηγητής των μαθηματικών σου με πήρε τηλέφωνο και μου είπε ότι ζωγράφιζες άλογα στην ώρα του μαθήματος. -Μονόκεροι ήταν“
Στην ίδια κατηγορία με το Στάρμαν, του Κάρπεντερ με τον Τζεφ Μπρίτζες, όπου ένας αγαθός εξωγήινος παίρνει ανθρώπινη μορφή και βλέπει τα πάντα με παιδικά μάτια.
Το 1984 βγήκαν και άλλες ταινίες που ακόμη βλέπουμε, όπως ο πρώτος Εξολοθρευτής με τον – I’ll be back – Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ (που επίσης πρωταγωνιστούσε και στον Κόναν τον βάρβαρο) και ο πρώτος Εφιάλτης στο δρόμο με τις λεύκες που μας χάρισε απίστευτο τρόμο και αδρεναλίνη. Και τα δύο είχαν πολλές συνέχειες, κάποιες όχι τόσο καλές. Επίσης τα Γκρέμλινς, το Άκρως τρελό και απόρρητο (με τον Βαλ Κίλμερ), η πανέμορφη Γοργόνα (με την Ντάριλ Χάνα στα καλύτερά της και τον Τομ Χανκς στα ξεκινήματα του), το ατμοσφαιρικό Παρίσι, Τέξας του Βιμ Βέντερς με την επίσης κουκλάρα Ναστάζια Κίνσκι, το Πέρασμα στην Ινδία, η τελευταία ταινία του Ντέιβιντ Λιν, που πήρε Όσκαρ για τη μουσική της (Μωρίς Ζαρ) και το Police Academy με τον κούκλο Steve Guttenberg… αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…
Σχόλια για αυτό το άρθρο