Αν και πηγαίνω χρόνια στη Μακρινίτσα– πάνω από πέντε φορές κάθε χρόνο -πρώτη φορά μου δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφτώ το αρχοντικό Τοπάλη, που είναι και το μοναδικό Μουσείο Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης του Πηλίου. Μια αποκάλυψη με περίμενε στην επίσκεψή μου εκεί. Το μουσείο διαθέτει μια ενδιαφέρουσα συλλογή εκθεμάτων με είδη οικιακής καθημερινής χρήσης, παραδοσιακές φορεσιές, εργαλεία, παραδοσιακά εργόχειρα, παλιά όπλα, λάβαρα και κειμήλια.
Στην είσοδο σας υποδέχεται ο Γιάννης, οποίος είναι ο καλύτερος ξεναγός που μπορεί να φανταστεί ένας τουρίστας με “αναζητήσεις”. Θα σας εξηγήσει-εάν είστε τυχεροί και τον πετύχετε μόνο του- αγόγγυστα και με μεγάλη προθυμία, όλη την ιστορία του αρχοντικού, των αντικειμένων που υπάρχουν μέσα σε αυτό, καθώς και την ιστορία της περιοχής. Όλα αυτά μόνο με 2 €!
Ήταν από τις πιο ευχάριστες επισκέψεις σε μουσείο που έχω κάνει τα τελευταία χρόνια, θες γιατί είχε ένα υπέροχο δροσερό αεράκι, θες γιατί η διάθεσή μου ήταν καλή, θες γιατί ο Γιάννης είχε τρομερή αγωνία και όρεξη να μου εξηγήσει τα πάντα, πέρασα υπέροχα. Είναι πολύ εύκολο να το βρείτε. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από την κεντρική πλατεία του χωριού.
Δείγμα της κλασικής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, σύμφωνα με το λιθανάγλυφο υπέρθυρο της εισόδου, χτίστηκε το 1844. Όπως πολλά σπίτια εκείνης της περιόδου, έχει φρουριακή διαμόρφωση με σιδερόφρακτα παράθυρα στο ισόγειο, πολεμίστρες, εξώπορτα ενισχυμένη με μεταλλικές επενδύσεις κι ένα τεράστιο κλειδί (που λειτουργεί ακόμη παρακαλώ), αμπάρες, ζεματίστρα(το παράθυρο από όπου πετούσαν το καυτό λάδι στους εισβολείς) και αμυντικό πυργίσκο .
Το 1932 η οικογένεια Τοπάλη δώρισε το αρχοντικό στην κοινότητα Μακρινίτσας προκειμένου να στεγάσει το τοπικό μουσείο.
Το αρχοντικό διατηρεί τον αρχικό ζεστό χαρακτήρα του σπιτιού. Χώροι όπως ο “μουσαφίρ οντάς”, το σαλόνι των ξένων όπως λέγεται στα τουρκικά, η κουζίνα και το χειμωνιάτικο δωμάτιο διαμορφώθηκαν πολύ κοντά στην αρχική τους μορφή
Στο ισόγειο θα δείτε τους χώρους υποδοχής, τους αποθηκευτικούς ψυχρούς χώρους για τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού, μια και δεν υπήρχαν ψυγεία, καθώς και το υπερυψωμένο υπέροχο “ζυμωτήριο” που υπήρχε σε όλα τα αρχοντικά της περιοχής και ήταν πάντα δεξιά της εισόδου για να φτιάχνουν οι υπηρέτριες του σπιτιού τα ψωμιά και τα τσουρέκια της ημέρας.
Με την ίδια περίπου διάταξη το μεσοπάτωμα που προοριζόταν για τη χειμερινή διαμονή της οικογένειας και ο δεύτερος και τελευταίος όροφος που προοριζόταν για την καλοκαιρινή τους διαμονή και έχει την πιο ωραία θέα που μπορεί να δει άνθρωπος επί γης.
Ξεχωρίζει το χειμωνιάτικο δωμάτιο με τα μάλλινα Μακρινιτσιώτικα κιλίμια. Στην κουζίνα παρουσιάζονται όλα τα χάλκινα, ξύλινα και κεραμικά σκεύη, άριστα συντηρημένα, καθώς και η ευρωπαϊκής κατασκευής κεραμική χτιστή κουζίνα κάρβουνου που αξίζει να δει κανείς την καταπληκτική κατασκευή της.
Επίσης θα δείτε το δωμάτιο του αργαλιού με το σχετικό εξοπλισμό σε πλήρη αναπαράσταση και άριστα συντηρημένο.
Τέλος, το καλό σαλόνι του αρχοντικού είναι το πιο εντυπωσιακό δωμάτιο με την ωραιότερη θέα, που απολάμβαναν οι μουσαφιραίοι του αρχοντικού και το άριστα συντηρημένο γραμμόφωνο όπου ο Γιάννης, μου έπαιξε το δίσκο που υπήρχε επάνω και ήταν μια παμπάλαια ηχογράφηση από “μπουλούκια”της περιοχής, ένα ταξίδι στο χρόνο σε μια εποχή χαμένη δίχως γυρισμό. Σκέφτηκα πως αυτή η ποιότητα ζωής και η φινέτσα κάποιων προγόνων μας, έχει μείνει εκεί σαν επτασφράγιστο μυστικό δίχως κληρονόμους δυστυχώς…
Ισχυρή οικονομικά και πολιτικά οικογένεια της Μακρινίτσας οι Τοπαλαίοι. Ο Δημήτρης Τοπάλης,(1830-1874) γιος του γαιοκτήμονα Κωσταντίνου Τοπάλη πλούτισε ασχολούμενος με το εμπόριο.Η οικονομική του επιφάνεια ενισχύθηκε με το γάμο του με την Αριστέα Κοκωσλή. Το ζεύγος Τοπάλη έκανε εφτά παιδιά (τότε οι οικογένειες ήταν πολυμελείς). Δύο από αυτά, ο Αλέξανδρος και ο Κωνσταντίνος έχοντας την ισχυρή υποστήριξη του θείου τους, ασχολήθηκαν με την πολιτική. Δύο τα αντίπαλα κόμματα, δύο και οι αντίπαλες οικογένειες, οι Τοπάληδες και οι Καρτάληδες.
Η ειρωνεία της ζωής -ή των συντηρητών του μουσείου για την ακρίβεια- έφερε τους δύο ορκισμένους αντιπάλους να στέκουν δίπλα-δίπλα, σε δυο υπέροχα πορτρέτα στον κεντρικό οντά μαζί με την κυρά του αρχοντικού την περιώνυμη Αριστέα Τοπάλη. Επισκεφτείτε το και θα κάνετε ένα ανεπανάληπτο ταξίδι στο χρόνο.
Το μουσείο είναι ανοιχτό κάθε Σάββατο και Κυριακή 11 με 14.30 ενώ για οργανωμένες επισκέψεις σχολείων και άλλων ομάδων είναι ανοιχτό καθημερινά (εκτός Δευτέρας) κατόπιν συνεννόησης.
Σχόλια για αυτό το άρθρο