Πόσο επίκαιρος είναι ο Ξενόπουλος με «Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» στην εποχή μας, που όλα ξεπουλιούνται “για λεφτά” όπως λέει σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές του έργου η Κοντέσσα. Ο αξιοθαύμαστος αυτός εργάτης των ελληνικών Γραμμάτων, του οποίου το έργο έχει συνδεθεί με το θέατρο και τη γνήσια ελληνική θεατρική τέχνη, που θα βρίσκει πάντα βαθύτατη απήχηση στο κοινό. Όπως συμβαίνει και με το τωρινό ανέβασμα του έργου «Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού που σκηνοθέτησε ο Πέτρος Ζούλιας.
«Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» είναι ένα έργο σταθμός, ίσως ανώτερο και αρτιότερο από όλα του Γρηγορίου Ξενόπουλου. Το συνέλαβε νέος, το έγραψε άντρας, το ξανάγραψε μεσόκοπος και το τέλειωσε σχεδόν γέρος. Ήταν το έργο όλης της ζωής του. Βαθιά Ζακυνθινό και συγχρόνως βαθιά ελληνικό. Χωρίς περιττά θεατρικά κόλπα και στολίδια «Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» στο «Θέατρον» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» προκαλεί κόμπους αγωνίας και ελέους στους θεατές.
Το έργο διαδραματίζεται στη Ζάκυνθο και αποτελεί τη θεατρική διασκευή ενός μικρού θεατρικού διηγήματος, με τον ομώνυμο τίτλο. Στην άλλοτε αρχοντική οικογένεια των Βαλέρηδων, μόνο η γριά Βαλέραινα γνωρίζει τη συνταγή που γιατρεύει μια αρρώστια των ματιών. Έχει ορκιστεί ότι θα την κρατήσει μυστική και θα παρέχει το φάρμακο αφιλοκερδώς σε όποιον το έχει ανάγκη. Μόνο από Βαλέραινα σε Βαλέραινα μπορεί να κληρονομηθεί το γιατρικό, η παράδοση του οποίου κρατάει πάνω από διακόσια πενήντα χρόνια και για να τεθεί σε ισχύ θα πρέπει να δοθεί πριν πεθάνει η Βαλέραινα. Η φτώχεια όμως έρχεται να κλονίσει την οικογένεια και να δοκιμάσει τη στάση των ηρώων απέναντι στο χρήμα και τις ηθικές αξίες. Η Βαλέραινα δέχεται σωρεία δελεαστικών προτάσεων για την πώληση του μυστικού. Μία εσωτερική πάλη μεταξύ ανάγκης και ηθικού χρέους ξεκινάει, με το γιατρικό να αποτελεί την αιτία σύγκρουσης των ηρώων και τον Ξενόπουλο να δίνει μία μεγαλοφυή λύση.
Ο Πέτρος Ζούλιας είναι από τους μετρημένους στα δάχτυλα σκηνοθέτες με τόσο ολοκληρωμένη πρόταση σε κάθε δουλειά που υπογράφει. Κρατάει τις υποσχέσεις του, γι’ αυτό και σε όλες τις δουλειές του, πρωταγωνιστής είναι πάντα το θεατρικό ήθος. Με την προσθήκη του ρόλου του Φαντάσματος, ο Πέτρος Ζούλιας “ξαναγράφει” το έργο και το ανανεώνει, το ολοκληρώνει, ώστε να μπορεί να ανεβαίνει από εδώ και πέρα έτσι. Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Πέτρος Ζούλιας δημιουργεί Θέατρο με όλα τα γράμματα κεφαλαία!
Το βαρύ πυροβολικό της παράστασης είναι η Νένα Μεντή, που δείχνει πόσο σπουδαία θεατρίνα είναι. Είναι θαυμαστό πώς μπορεί να υποδυθεί αριστουργηματικά και να μεταμορφωθεί, από μια σύγχρονη γυναίκα σε ένα υπαρκτό πρόσωπο ή σε μια Κοντέσσα στη Ζάκυνθο, όπως συμβαίνει στο έργο του Ξενόπουλου. Για μια ακόμα φορά αναδεικνύει την ποιότητα της υποκριτικής της. Όσοι την ακολουθούν πιστά στα θεατρικά της βήματα, θα δουν ξανά το μεγαλείο του ταλέντου της και ένα ρεσιτάλ ερμηνείας στο ρόλο της Κοντέσσας Βαλέραινας. Όσοι θα την δουν για πρώτη φορά, θα τους μαγέψει με την υποκριτική της.
«Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» ευτύχησε στη διανομή των ηθοποιών. Εξαιρετικές ερμηνείες από όλο το επιτελείο των ηθοποιών οι οποίοι κινούνται απόλυτα συντονισμένοι, αποδίδοντας τους ρόλους τους με αφοπλιστική ειλικρίνεια και ερμηνευτική πληρότητα. Η Βασιλική Τρουφάκου υποδύεται με μαεστρία, συνέπεια και ευελιξία την νύφη που εκπροσωπεί το σύγχρονο και το καινούργιο, το παρόν, που θέλει να πάρει τη θέση του παλιού και να φέρει στην επιφάνεια νέες αξίες και ιδανικά των ανθρώπων. Ο Νίκος Νίκας ως γιος της Κοντέσσας, κάνει σαφή, με ευαισθησία και πυγμή, τη λεπτή ισορροπία μεταξύ της αγάπης προς την μάνα και τη ευθύνη της διαβίωσης για την οικογένεια. Ο Δημήτρης Καπετανάκος στο σύντομο ρόλο του, προλαβαίνει να μας δείξει το εύρος της υποκριτικής του δεινότητας. Η Μαρία Κανελλοπούλου δεν χρειάζεται συστάσεις, άψογη όπως πάντα, αφήνει για άλλη μια φορά την υποκριτική της σφραγίδα και κερδίζει το χειροκρότημα του κοινού. Ο Γιώργος Λόξας που τραγουδάει ζωντανά το «Μυστικό σου» ξεχωρίζει στο πέρασμά του. Ξεχωριστά αναφέρω την Μαριάννα Τουντασάκη στο ρόλο της πεθεράς-φάντασμα, ρόλος που δημιουργήθηκε από τον Πέτρο Ζούλια ειδικά για το συγκεκριμένο ανέβασμα του έργου. Η πεθερά-φάντασμα σκηνικά, έρχεται σε αντίθεση με τη φιγούρα της Βαλέραινας, αυτό όμως κατά τη γνώμη μου, είναι που δίνει τη δωρική διάσταση στο ρόλο. Δίπλα τους ο Δημήτρης Αριανούτσος στο ρόλο του εγγονού, δείχνει ότι έχει μέλλον στο σανίδι, η Φαίη Φραγκαλιώτη και η Άννα-Μαρία Κατσουλάκη. Αξίζουν όλοι συγχαρητήρια.
Η μουσική που συνέθεσε ο Μίνως Μάτσας και το τραγούδι «Μυστικό σου» σε στίχους της Σοφίας Καψούρου, είναι μεγάλο συν για την παράσταση. Η Μαρία Φιλίππου έφτιαξε ένα υπέροχο σκηνικό-αρχοντικό-κουκλόσπιτο, που ανοίγει για να μας αποκαλύψει το εσωτερικό του σπιτιού, ενώ το σκηνοθετικό εύρημα στο τέλος με τους τοίχους που διαλύονται είναι λυτρωτικό. Ο Νίκος Χαρλαύτης δημιούργησε κοστούμια που υπέβαλλαν την εποχή με το ύφος και το στιλ τους, όπως και τον τόπο, με σαφήνεια. Οι πινελιές με αξεσουάρ, τονίζουν την προσωπικότητα των ρόλων.
Το θέατρο είναι κάθε μέρα γεμάτο, αν θέλετε να απολαύσετε «Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» φροντίστε έγκαιρα για εισιτήρια. Η παράσταση θα μπορούσε να παίζεται χωρίς διάλειμμα, χωρίς αυτό να αποτελεί μειονέκτημα βέβαια.
«Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» είναι μια παράσταση-υπόδειγμα που ξεχωρίζει για την αισθητική της, το ήθος της, το σεβασμό της στο κείμενο του συγγραφέα και την εξαιρετική ποιότητα της σκηνοθεσίας της. Παρακολουθώντας την, μπορείς να διακρίνεις τις συναισθηματικές και ηθικές μεταπτώσεις και τις συγκρούσεις των χαρακτήρων μέχρι το φινάλε. Σίγουρα δεν μπορείς να απαντήσεις με ευκολία στο ερώτημα: Τι θα έκανες εσύ αν ήσουν στη θέση της Κοντέσσας Βαλέραινας;
Νένα Μεντή, Μαριάννα Τουντασάκη
Νίκος Νίκας, Βασιλική Τρουφάκου
Μαρία Κανελλοπούλου, Νένα Μεντή
Νένα Μεντή, Δημήτρης Καπετανάκος
Νένα Μεντή, Γιώργος Λόξας και “Μυστικό μου”
Νίκος Νίκας, Δημήτρης Αριανούτσος, Βασιλική Τρουφάκου
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας
Σκηνικά: Μαρία Φιλίππου
Κοστούμια: Νίκος Χαρλαύτης
Μουσική: Μίνως Μάτσας
Στίχοι: Σοφία Καψούρου
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριάννα Τουντασάκη
Φωτογραφίες: Γιώργος Καβαλιεράκης
Γραφιστική Επιμέλεια: Πέτρος Παράσχης
Επιμέλεια Προγράμματος: Ιάσων Τριανταφυλλίδης
Για το τραγούδι «Μυστικό σου» της παράστασης, τη μουσική έγραψε ο Μίνως Μάτσας, τους στίχους η Σοφία Καψούρου και το ερμηνεύει ο Γιώργος Λόξας.
Ερμηνεύουν:
Νένα Μεντή Κοντέσσα Βαλέραινα
Νίκος Νίκας Μανώλης Κόντε Βαλέρης, γιος της Κοντέσσας Βαλέραινας
Βασιλική Τρουφάκου Τασία, γυναίκα Μανώλη Κόντε Βαλέρη
Δημήτρης Καπετανάκος Τζώρτζης Πάπουζας, Έμπορος
Δημήτρης Αριανούτσος Γιος του Μανώλη και της Τασίας, Εγγονός της Βαλέραινας
Μαριάννα Τουντασάκη Φάντασμα
Γιώργος Λόξας Γείτονας
Φαίη Φραγκαλιώτη Κοπέλα Α
Άννα-Μαρία Κατσουλάκη Κοπέλα Β
Στον ρόλο της Όρσολας, η Μαρία Κανελλοπούλου
«ΘΕΑΤΡΟΝ»
Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»,
Πειραιώς 254, Ταύρος, 177 78
Τ. 212 254 0300,
www.theatron254.gr
Διατίθεται δωρεάν χώρος στάθμευσης
Follow us on Facebook and Instagram:
https://m.facebook.com/cosmos.gr?_rdr
https://www.instagram.com/hellenic_cosmos/
Σχόλια για αυτό το άρθρο