ΤΩΡΑ |
Σε μια εποχή δύσκολη, ανατρεπτική, σχεδόν εχθρική προς το ρίσκο και τον οραματισμό- ο Χρήστος Τριπόδης δεν δίστασε. Eπειδή, δεν γνωρίζει από δισταγμούς. Γνωρίζει μόνο από αλήθεια, από πάθος, από το τίμημα και την ομορφιά τού να υπηρετείς το θέατρο ολοκληρωτικά. Ηθοποιός, σκηνοθέτης, παραγωγός- και πλέον ιδιοκτήτης του νεόδμητου Θεάτρου Φιλίπ, στην καρδιά της Αθήνας, στην ιστορική και ζωντανή Κυψέλη. Μια δημιουργία που δεν είναι απλώς ένας χώρος. Είναι η υλοποίηση ενός προσωπικού οράματος που για χρόνια τον έκαιγε. Το μεγάλο του ”θέλω”: το δικό του σπίτι. Η δική του σκηνή. Το σημείο όπου επιτέλους θα περνάει η αισθητική του, η σκέψη του, η αγωνία του. Ο Χρήστος Τριπόδης ήθελε ένα θέατρο για να στεγάσει το όνειρό του- αλλά και να το μοιραστεί. Να συνεργάζεται με ανθρώπους που έχουν την ίδια αντίληψη, την ίδια γλώσσα, την ίδια αισθητική ταυτότητα. Να φτιάχνει παραστάσεις που δεν αποτελούν ”κατανάλωση βραδιάς”, αλλά αποτύπωμα να επικοινωνεί με το κοινό ζωντανά ,αληθινά, ουσιαστικά. Και κυρίως- το κοινό να φεύγει στο τέλος της παράστασης ευχαριστημένο, γεμάτο, πλήρες. Με την ευκαιρία της ίδρυσης του Φιλίπ, μάς μίλησε ενδελεχώς για το τι σημαίνει θέατρο εν έτει 2025. Πώς μπορεί να σταθεί. Τι το κρατά όρθιο. Τι το προχωρά. Και τι το σώζει. Κι εκεί, μέσα στο βλέμμα και το λόγο του αντιλαμβάνεσαι, γιατί αξίζει αυτή η επαινετική κριτική. Γιατί τιμάμε την πράξη του. Γιατί ο κόσμος χρειάζεται τέτοιους ανθρώπους! Γιατί, ο Χρήστος Τριπόδης δεν άνοιξε ένα θέατρο απλώς για να υπάρξει. Άνοιξε ένα θέατρο για να υπάρξει, όπως ο ίδιος πιστεύει, το θέατρο πρέπει να υπάρχει. Με τόλμη. Με πίστη. Με συνέπεια. Με όραμα. Και αυτό, σήμερα, είναι πραγματικά αξιοσέβαστο, αν όχι ηρωικό… Και πέρα από όλα αυτά- δεν μπορεί κανείς να μην σταθεί στον ίδιο τον άθλο. Γιατί το να δημιουργείς θέατρο από το μηδέν, στους δύσκολους καιρούς του σήμερα, δεν είναι απλώς επαγγελματική κίνηση. Είναι πράξη ταυτότητας. Είναι πολιτιστική στάση. Είναι επένδυση στην ψυχή του τόπου. Είναι το ”δίνω χώρο στο φως”- εκεί που κυριαρχεί η αβεβαιότητα, η γρήγορη εικόνα, η ευκολία και ο αποπροσανατολισμός. Ο Χρήστος Τριπόδης δεν μίλησε για το θέατρο θεωρητικά μόνο. Το έπραξε. Και αυτό είναι μέγιστο. Αυτό είναι σπάνιο. Γιατί ο καλλιτέχνης που φτιάχνει τη δική του στέγη, δεν ζητά θέση στο υπάρχον. Δημιουργεί το δικό του περιβάλλον, τη δική του γλώσσα, το δικό του οικό-system, όπου η τέχνη μπορεί να ανασαίνει. Και το Φιλίπ -δεν είναι μια ”επιχείρηση”. Θα γίνει ανθρωποθάλασσα. Θα γίνει κυψέλη δημιουργίας στην Κυψέλη. Θα γίνει σημείο συνάντησης ιδεών. Θα γίνει καταφύγιο συνεργασιών. Θα δώσει φωνή σε ανθρώπους που θέλουν να υπηρετήσουν την αλήθεια της σκηνής, δίχως εκπτώσεις. Θα γίνει το θέατρο που θα μπει στη μνήμη του θεατή -όχι μόνο στη διαδρομή του GPS. Το Φιλίπ δεν ιδρύθηκε για να ικανοποιήσει μια φιλοδοξία προσωπική. Ιδρύθηκε για να ανοίξει δρόμους. Για να υπηρετήσει το καλό θέατρο! Σπάνια συναντάμε ανθρώπους που δεν μιλούν, απλώς, για το όραμα τους, αλλά το χτίζουν με τα ίδια τους τα χέρια. Και αφήνουν πίσω τους κάτι που μένει… Είναι μια πράξη γενναιότητας! Και ο Χρήστος Τριπόδης- είναι από αυτούς που την πράττουν.
– Γιατί αποφάσισες να κάνεις δικό σου θέατρο στην καρδιά της Αθήνας.;
Χρόνια ήθελα να κάνω δικό μου θέατρο. Δεν το αποφάσισα εγώ να είναι στην καρδιά της Αθήνας — εκεί με οδήγησε η τύχη. Εκεί βρήκα το χώρο. Ξέρεις, είναι πολύ λίγες οι αίθουσες στην Αθήνα που μπορείς να τις κάνεις δικές σου από την αρχή. Οι περισσότερες, αναγκαστικά, πρέπει να τις νοικιάζεις. Εγώ, όμως, στάθηκα λίγο τυχερός. Ο χώρος που βρήκα είναι στην Κυψέλη — μια περιοχή που αγαπώ πολύ. Ίσως, η πιο παλιά, η πιο αστική γειτονιά της Αθήνας. Με τους κατοίκους της, τα καφενεία, και γύρω γύρω τόσα θέατρα, είναι σαν να ανασαίνεις μέσα στην ίδια την ιστορία της πόλης.
– Προσθέτεις έναν ακόμη χώρο πολιτισμού στα ήδη πολλά θέατρα της Αθήνας. Δεν φοβάσαι τον ανταγωνισμό;
Όχι, γιατί όλα αυτά τα χρόνια έχω ήδη μακροχρόνιες συνεργασίες με θέατρα, όπως ο Ελληνικός Κόσμος και άλλα θέατρα της Αθήνας, τα οποία ουσιαστικά φιλοξενούν τις παραγωγές μας. Ο ανταγωνισμός, βέβαια, είναι μεγάλος — αυτό είναι η αλήθεια. Όμως, σημασία έχει να παρουσιάζεις μια καλή παράσταση· η ίδια η παράσταση είναι που θα φέρει τον κόσμο, όχι ο χώρος. Φυσικά, όταν διαθέτεις ένα δικό σου χώρο, έχεις τη δυνατότητα να κινηθείς πιο άνετα· να μη χρειάζεται να λογοδοτείς σε κανέναν και να μπορείς να πραγματοποιήσεις το όραμά σου ακριβώς όπως το έχεις φανταστεί.
– Ποιοι είναι οι στόχοι και οι φιλοδοξίες σου;
Τους στόχους τους έχω συναντήσει μέσα από πολλές δουλειές. Εγώ, όμως, αποφάσισα να ασχοληθώ με τις παραγωγές και τη σκηνοθεσία, ώστε να έχω το περιθώριο να επιλέγω τα έργα που θέλω να κάνω — ή, τουλάχιστον, να συνεργάζομαι με καλλιτέχνες που βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος με εμένα, που μοιράζονται την ίδια αισθητική, το ίδιο όραμα και τον ίδιο δρόμο. Αυτοί, λοιπόν, είναι οι στόχοι και οι φιλοδοξίες μου: να μπορέσει το θέατρο να χαράξει μια πορεία που θα αποκτήσει το δικό του κοινό· μια πορεία όπου κάθε παράσταση θα διαδέχεται την προηγούμενη και θα είναι ακόμη καλύτερη. Στόχος μας είναι πάντα το κοινό. Στο κοινό απευθυνόμαστε, το κοινό θέλουμε να έχουμε ευχαριστημένο. Το κοινό είναι αυτό που μας κάνει αυτό που είμαστε, που μας δίνει τη δύναμη να συνεχίζουμε… Έχουμε λάβει πάρα πολλά θετικά μηνύματα για αυτή τη νέα αρχή και αυτό μας δίνει τεράστια δύναμη να προχωρήσουμε.
– Γιατί το ονόμασες ”Φιλίπ”;
Φιλίπ, επειδή όλοι από παλιά ήξεραν το χώρο ως Φιλίπ, είναι κάτι γνώριμο, κάτι που το ξέρει ο άλλος, και γιατί να αλλάξω κάτι το οποίο υπήρχε; Μου αρέσει το Φιλίπ!
– Το θέατρο είναι πολιτιστικός πυρήνας, αλλά απαιτεί και πολλά χρήματα. Δεν σε πτοεί το οικονομικό ρίσκο;
Το οικονομικό ρίσκο με τρομάζει, με αγχώνει πολύ — από τότε που ξεκίνησα τις παραγωγές. Ίσως, γι’ αυτό να έχω «ασπρίσει» τόσο γρήγορα στα μαλλιά. Η θεατρική παραγωγή απαιτεί πολλά χρήματα. Είμαι, θα έλεγα, από τους τυχερούς της δουλειάς· και ως ηθοποιός στάθηκα τυχερός, αλλά και τώρα, μέσα από την παραγωγή και τη σκηνοθεσία, νιώθω ότι έχω σταθεί καλά. Δεν ξέρω αν αυτό οφείλεται στην τύχη, στις σωστές επιλογές ή απλώς στις συγκυρίες — πιθανότατα σε όλα μαζί! Η δουλειά αυτή έχει ρίσκο, πολύ ρίσκο. Οικονομικό, αλλά και καλλιτεχνικό. Προσωπικά, ό,τι χρήματα μου έχει φέρει η δουλειά, στο μεγαλύτερο ποσοστό τα έχω ξαναεπενδύσει σ’ αυτήν. Και, με έναν τρόπο, η δουλειά σού τα επιστρέφει ξανά. Είναι ένας κύκλος που συνεχίζεται. Οπότε όχι, δεν με πτοεί το οικονομικό ρίσκο. Δεν έχω μεγαλομανίες — δεν με νοιάζουν τα ακριβά αυτοκίνητα, τα σπίτια ή τα ρούχα… Αυτό που με ενδιαφέρει είναι οι δουλειές μου να είναι βιώσιμες. Δεν χρειάζεται να αποφέρουν μεγάλο κέρδος, αρκεί να μην μπαίνουν μέσα…
– Ποιο είναι το εναρκτήριο έργο στο θέατρο σου;
Το εναρκτήριο έργο στο θέατρό μου είναι το «Χάσαμε τη Θεία Στοπ» του Γιώργου Διαλεγμένου. Το παρουσιάσαμε φέτος το καλοκαίρι στον Ελληνικό Κόσμο και πήγε εξαιρετικά. Το έργο έχει ανέβει στο παρελθόν τρεις φορές, όμως κάθε φορά μοιάζει καινούργιο, γιατί ο λόγος του Διαλεγμένου είναι ζωντανός και διαχρονικός. Ο Γιώργος Διαλεγμένος είναι για μένα κάτι παραπάνω από συνεργάτης· είναι ένας άνθρωπος με τον οποίο νιώθω βαθιά συναισθηματικά δεμένος, σχεδόν σαν δεύτερος πατέρας μου – καλλιτεχνικός και πνευματικός. Το έργο αυτό το αγαπώ πολύ. Ήταν άλλωστε, η πρώτη μου δουλειά στο θέατρο μαζί του, με το «Σε φιλώ στη μούρη» στο Θέατρο Αναλυτή. Είμαι, λοιπόν, πολύ χαρούμενος που θα ξεκινήσω αυτή τη νέα θεατρική περίοδο με το «Χάσαμε τη Θεία Στοπ», σε ένα χώρο που θεωρώ ότι του ταιριάζει απόλυτα. Είναι μια παράσταση που έχω σκηνοθετήσει με αγάπη, με εξαιρετικούς συντελεστές και φυσικά με σεβασμό και ευγνωμοσύνη προς τον συγγραφέα.
– Σε ποιο σημείο πιστεύεις ότι βρίσκεται το θέατρο στην Ελλάδα;
Το θέατρο στην Ελλάδα… Κοιτάξτε, υπάρχει κάτι καλό στο θέατρο, πλέον ασχολείται πάρα πολύς κόσμος, υπάρχουν πάρα πολλές σκηνές. Από την άλλη, θεωρώ ότι πάλι και σε αυτό το κομμάτι είμαστε υπερβολικοί. Δηλαδή, είναι πολύ λίγα τα θέατρα αναλογικά με τις παραστάσεις που ανεβαίνουν. Δηλαδή μπορεί να έχει 200 θέατρα η Αθήνα και να έχει χίλιες πρεμιέρες η σεζόν. Εντάξει αυτό σημαίνει ότι πάρα πολλοί άνθρωποι θέλουν να εκφραστούν μέσα από το θέατρο. Πάρα πολλές δραματικές σχολές, πάρα πολλοί ηθοποιοί. Δεν ξέρω κατά πόσο είναι βιώσιμα όλα αυτά. Δεν ξέρω αν αντέχει η Αθήνα να στηρίξει όλες αυτές τις σκηνές και όλους αυτούς τους ανθρώπους που προσπαθούν. Θεωρώ, ότι έχει κάνει βήματα το θέατρο και θεωρώ ότι είναι σαφέστατα τα βήματα του θεάτρου πολύ μεγαλύτερα απ’ αυτά της τηλεόρασης. Είναι και μια εποχή που θα λέγαμε ότι δεν είναι εποχή πρωταγωνιστών πια. Έχουμε ξεφύγει απ’ τους πρωταγωνιστές. Κάποτε υπήρχε ένας θιασάρχης, ένα μεγάλο όνομα που γέμιζε τα θέατρα. Το καλό πλέον με την Αθήνα και με το κέντρο της Αθήνας είναι ότι πλέον δουλεύουν οι καλές δουλειές συνόλου όλων των συντελεστών: δεν χρειάζεται δηλαδή πάντα να έχεις ένα όνομα πρωταγωνιστή ή ένα μεγάλο όνομα σε έργο για να μπορέσεις να κινηθείς. Το κοινό αγκαλιάζει τις καλές δουλειές,το κοινό ξέρει , οπότε θεωρώ ότι το θέατρο έχει κάνει βήματα καλά. Βέβαια, όσον αφορά το σημείο για τα πολλά θέατρα στην Αθήνα, το μόνο κακό, εγώ, που βρίσκω σε όλο αυτό που συμβαίνει με το θέατρο και αυτό το λέω και ως παραγωγός και ως σκηνοθέτης είναι πλέον ότι όλοι κάνουν έναν προγραμματισμό δύο και τριών ετών και οι παραγωγοί και οι ηθοποιοί. Πας να μιλήσεις με έναν ηθοποιό, ας πούμε, που θεωρείται καλός και έχει κλείσει για τις επόμενες τρεις σεζόν. Ή κάποιος έχει πει, ξέρει τι θα κάνει το θέατρό του μετά από δύο χρόνια. Πώς γίνεται να το ξέρεις αυτό; Τώρα, μπορείς να ξέρεις πώς θα είναι η κατάσταση η κοινωνική, η οικονομική και η πολιτική σε δύο χρόνια για να είσαι μέσα στο πνεύμα της εποχής, για να ανεβάσεις κάτι που θα ανταποκρίνεται στον κόσμο. Όπως και το θεωρώ παρανοϊκό πια- που καταλαβαίνω και τους ηθοποιούς γιατί πρέπει να ζήσουν- αλλά είναι παρανοϊκό να έχεις έναν ηθοποιό να παίζει Δευτέρα απόγευμα στην παράσταση, Δευτέρα βράδυ να φεύγει να πάει σε άλλη παράσταση, Τρίτη μεσημέρι να κάνει γύρισμα, Τετάρτη βράδυ να παίζει πάλι στο θέατρο και την Πέμπτη να πηγαίνει πάλι σε άλλη παράσταση. Υπάρχουν ηθοποιοί που παίζουν σε τρεις παραστάσεις ταυτοχρόνως. Δεν ξέρω πώς το κάνουνε, πώς αντέχουνε. Εγώ αυτό, απλώς, δεν το θεωρώ σωστό. Δεν μπορείς να συγκεντρωθείς και να είσαι καλός σε κάτι το οποίο είναι πάρα πολύ σοβαρό , όταν η προσοχή σου είναι διασπασμένη σε τρία τέσσερα διαφορετικά πράγματα. Αυτό είναι το μόνο πλην που συμβαίνει στο θέατρο αυτή την εποχή…
– Έχεις κάποια άλλα σχέδια προσωπικά αλλά και επαγγελματικά ως σκηνοθέτης και ηθοποιός;
Έχω πάρα πολλά πάρα πολλά και πρέπει να τα βάλω σε τάξη. Και με αγχώνουν και πάρα πολύ, οπότε όταν τα βάλω σε μια τάξη θα μπορέσω να τα ανακοινώσω κιόλας.
Σχόλια για αυτό το άρθρο