Οι Φωνές Πολιτισμού μίλησαν στην καρδιά μας. Ο κόσμος αγκάλιασε την πρόσκληση του Δήμου Λαμιέων και τους φιλοξενούμενους στην πόλη. Ο Παναγιώτης Αγγελόπουλος , μέλος του Δ.Σ του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ παρουσίασε και συντόνισε την όλη προσπάθεια. Κατά σύμπτωση η εκδήλωση έγινε την ημέρα που γιορτάζαμε την επέτειο της Εθνικής Αντίστασης με την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου. Στην πηγαία ομιλία του με αφορμή το γεγονός είπε « και σήμερα κηρύσσουμε μια αντίσταση, ειρηνική όμως. Ήρθαμε εδώ για το μαζί , για το εμείς. Το εγώ είναι απομονωτικό και δημιουργεί αποστάσεις μεταξύ μας. Η πρόθεσή μας είναι να γίνουν θεσμός οι «Φωνές Πολιτισμού» και τέτοιου είδους εκδηλώσεις να συμβούν όχι μόνο εδώ αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Να μαλακώσει η ψυχή μας μέσα στις βαρβαρότητες των καιρών. Ο Γιάννης Σμαραγδής καταπιάνεται με θετικά πρότυπα. Απ’ την ταινία του για τον Βαρβάκη διδάχθηκα ότι με αυτά χρειάζεται να ασχοληθούμε. Τα αρνητικά ας τα αφήσουμε σε άλλους.»
Ο συνθέτης Πλάτων Ανδριτσάκης με τον αυτοσαρκασμό, την ευφυϊα, τη μουσικότητα και τις συμπαντικές συνθέσεις που δημιουργεί μας συνάρπασε! Χειμαρρώδης, δεν τον προλάβαινα. Παρουσίασε την έκπληξη της βραδιάς Μαριάνθη Σοντάκη με το εύστοχο χιούμορ του : «Ξέρετε πως είναι η λαϊκή της Σοπράνο; Λαρίγγω!» Δεν σας κρύβω ότι «τα’ μπηξα» απ’ τη συγκίνηση με την ερμηνεία της . Γιατί να το κρύψω άλλωστε; Ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής παρά την απουσία της συζύγου του, (εξαιτίας σοβαρού ατυχήματος) φύλακα άγγελο όπως συνηθίζει να την αποκαλεί, μας εμψύχωσε και μας εξύψωσε. «Είμαι εδώ γιατί το είχα υποσχεθεί.» Μάθαμε πως το σενάριο της ταινίας για τον Καζαντζάκη γράφτηκε στις Λιβανάτες. Ενδιαφέρον είχε όλη η ιστορία που διηγήθηκε για την σύνδεση που αισθάνεται με τον Καζαντζάκη καθώς και στοιχεία απ’ τη ζωή του συγγραφέα. «Ο Καζαντζάκης δεν είχε τσακωθεί ποτέ με άνθρωπο. Οι άλλοι είχαν προβλήματα.» Μοιράστηκε μαζί μας και πράγματα που δεν θα είναι στην ταινία. Στις αγριότητες σε βιβλία που γράφτηκαν για τον συγγραφέα, ο ίδιος απαντούσε βρίσκοντας θετικά στοιχεία κι εντόπιζε εκείνα που του άρεσαν παρ’ ότι τον έβριζαν. Η γυναίκα του αναρωτιόταν γιατί το κάνει αυτό , να μιλά με καλά λόγια ενώ εκείνοι τον βρίζουν. Η απάντηση ήταν : «γιατί πρέπει να προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Αυτό το κράτησα», είπε ο Σμαραγδής. Και συνέχισε επισημαίνοντας ότι ο Καζαντζάκης έζησε και πέθανε υπηρετώντας αυτό, να γίνει καλύτερος άνθρωπος.
Η στιχουργός Λίνα Νικολακοπούλου μίλησε για τα παιδικά χρόνια της κι αυτό που προοριζόταν να κάνει από παιδί. « Είναι ευτυχισμένος ο άνθρωπος που πρόλαβε να διαβάσει τον εαυτό του από νωρίς.» Ανέφερε έναν κύπριο ποιητή που δεν συγκράτησα το όνομά του που της είπε «Λίνα έχουμε ευθύνη για την κιβωτό που «έχουμε» στα χέρια μας. Είμαστε μαγευτικά μόνοι». Τα συναισθήματα που γεννιόντουσαν απ’ την ευαισθησία του λόγου της εναλλάσσονταν με χιούμορ, συγκίνηση, νοσταλγία, επίγνωση και αφύπνιση. «Το σώμα του τόπου αισθάνομαι σαν να είναι ξαπλωμένο . Η μοιραία κοιμωμένη κι όχι η ωραία κοιμωμένη. Πιστεύω ότι αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι αξιοπρέπεια στο όνειρο, ευθύνη και σοβαρότητα. Είμαι στιχουργός αλλά αισθάνομαι να είμαι μια κεραία που αφουγκράζεται. Στο ερώτημα τι θα’ θελα να γίνω, τώρα λέω άνθρωπος και θα επιμείνω!» Όσοι δεν είχαν την ευκαιρία να έρθουν έχασαν κάτι ανεπανάληπτο και μοναδικό. Ένιωσα ότι βρισκόμουν σε μυσταγωγία κι αυτοί οι άνθρωποι με μύησαν σε ένα περιβάλλον που είναι αδύνατον να χωρέσει σε λέξεις. Αν δεν πήγαινα σίγουρα θα ήμουν πνευματικά φτωχότερη σήμερα. Προσωπικά έζησα αυτή την βραδιά με ένα αίσθημα πληρότητας. Ένιωθα πως δεν μου λείπει τίποτα κι αυτό το θεωρώ μέγα γεγονός σε μια εποχή που συχνά αισθάνομαι να μου λείπουν τα πάντα! Την Ερωφίλη με τη δική της φωνή την περιμέναμε. Όμως οι εκπλήξεις και οι ευχάριστες ανατροπές δεν έλειψαν.
Εκτός απ’ την Μαριάνθη Σοντάκη παρούσα ήταν κι η τραγουδίστρια Αργυρώ Καπαρού. Απ’ την Σπείρα- Σπείρα είχα να την συναντήσω τότε που κάθε τρεις και δύο ήμασταν στην Αθηναϊδα στα πρόθυρα εμμονής. Άμεση, ζεστή και χαρούμενη που βρισκόταν εδώ, μαζί τους και μαζί μας. Αυτές οι τρεις μουσικές φωνές με το χάρισμά της η κάθε μια, έδωσαν διαφορετική νότα στις «Φωνές Πολιτισμού». Η Λίνα σιγοτραγουδώντας μαζί τους, επιτόπου διασκεύασε το στίχο της απ’ τη σωτηρία της ψυχής… σαν ταξιδάκι αναψυχής μ’ ένα ανθισμένο θαύμα! Έτσι ακριβώς θα μπορούσα να πω για αυτό που συνέβη με τις δικές τους «Φωνές Πολιτισμού».
Με την εκπληκτική συνοδεία της Ευαγγελίας Μαυρίδου στο πιάνο , τελικά, τα περάσαμε όμορφα. Όχι όμως με την έννοια της ξενοιασιάς και της εφήμερης διασκέδασης. Συνέβη κάτι μαγικό. Συναντηθήκαμε στη μέση του καιρού και ο φόβος δεν έκανε κι άλλη τρύπα στο νερό. Ταξιδέψαμε ως εκεί που δεν υπάρχει χρόνος και χώρος, στο συλλογικό ασυνείδητο. Όπως είπαμε σε μια ανθρώπινη συνομιλία που είχα με τον Γιάννη Σμαραγδή «Το αόρατο δεν εξηγείται ούτε αποδεικνύεται» . Καθώς συνέβαιναν πολλές διεργασίες ταχύτατα μέσα μου, συνειδητοποίησα πως αυτή είναι η αληθινή πλευρά της πνευματικής μας ζωής. Προβληματίστηκα γιατί αδυνατούμε συχνά να συναντηθούμε εκεί; Τι στην ευχή πάει στραβά και κατρακυλάμε; Δεν θα ξεχάσω την φωνή ενός ανθρώπου που φώναξε στο τέλος της εκδήλωσης : να ξανάρθετε, να μας δώσετε γαλήνη. Έπειτα άκουσα κι άλλες Φωνές Πολιτισμού να ξεπετάγονται, απ’ την πλατεία του θεάτρου αυτή τη φορά και να επαναλαμβάνουν « ευχαριστούμε». Θα κλείσω με αυτό που είπε η Λίνα σε backstage κουβέντα «ζούμε μια ιστορική εποχή. Κάτι καινούργιο που δεν έχει ξανασυμβεί άλλη φορά δρομολογείται. Αλλά δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα είναι αυτό» . Αυτά και πολλά άλλα διαδραματίστηκαν που όσα κι αν γράψω θα’ ναι φτωχότερα απ’ όσα συνέβησαν στ’ αλήθεια. Όποιος βρέθηκε στο φως τους, μέσα του γνωρίζει τι ήταν αυτό.
Σχόλια για αυτό το άρθρο