ΤΩΡΑ |
Αν και δεν έπαιξε πρωταγωνιστικούς ρόλους γιατί της πήγαιναν πιο πολύ οι ρόλοι της καρατερίστας, σημάδεψε και κόσμησε το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος από την ίδρυσή του έως και το 1993 με την έντονη, χαρακτηριστική και δυναμική παρουσία της στο σανίδι- η σκηνή την ήθελε και την επιζητούσε- χάρις στα ευρέα εκφραστικά μέσα της, τη φωνή και τη σκηνική της παρουσία, αφήνοντας εποχή! Με μια απουσία λίγων ετών όταν βρέθηκε στο Λονδίνο-, παίζοντας πλήθος ρόλων σε παραστάσεις που έδρεψαν δάφνες.
Η φωτεινή, ταλαντούχος, με ήθος και αξίες ηθοποιός, Μαρία Μωραϊτοπούλου, συνεργάστηκε με ιερά τέρατα και κορυφαία ονόματα συναδέλφων της, από μετακλήσεις του ιδιωτικού θεάτρου, και σκηνοθετών της χρυσής εποχής του ΚΘΒΕ. Έπαιξε ρόλους της παγκόσμιας δραματουργίας , αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμα της, με τις ερμηνείες της, όπου κατέθετε την ψυχή της, λάμποντας σαν διαμάντι αμύθητης αξίας! Ιδιαίτερα αγαπητή στους συναδέλφους της και στο κοινό με λόγο χειμαρρώδη, αιχμηρό, τεκμηριωμένο, γεμάτη από ζωντάνια και δυναμισμό, ισχυρή προσωπικότητα αλλά και υπερβολικά σεμνή- ‘’δεν είμαι εγώ για συνεντεύξεις βρε Βασίλη μου , μην με περάσουν για ψώνιο!’’ -μου έλεγε πριν ξεκινήσουμε τη συζήτηση. Η Μαίρη Μωραϊτοπούλου μετά την αποχώρησή της από το Κρατικό , σε συνεργασία με την Κατερίνα Σαγιά, τον Αλέξανδρο Τσακίρη και την Εύη Δημητροπούλου δημιούργησαν το Μικρό Θέατρο στην Αντωνίου Καμάρα, όπου παρουσιάστηκαν πρωτοποριακά θεατρικά έργα.
Πέρα από την καλλιτεχνική και την έντονα συνδικαλιστική της δράση απέκτησε και μια ωραία οικογένεια με τον σύζυγό της Οδυσσέα Γωνιάδη , καλλιτεχνικό διευθυντή για αρκετά χρόνια της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών και του ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας και απέκτησαν δύο παιδιά τον Ορφέα Γωνιάδη και την Ηλέκτρα Γωνιάδου, αξιόλογη ηθοποιό της νέας γενιάς που ανήκει στο δυναμικό του ΚΘΒΕ. Τέτοιες καλλιτέχνιδες παλαιάς κοπής, κύρους , μόρφωσης και παιδείας- εργάτριες της Δραματικής Τέχνης- είναι αθάνατες… Δεν ξεχνιούνται ούτε από το φιλοθεάμον κοινό ούτε από το θέατρο…
-Η κλίση σας για το θέατρο και το τραγούδι εκδηλώθηκε από τα παιδικά σας χρόνια; Υπήρχαν καλλιτεχνικές καταβολές στην οικογένειά σας;
Οι προγονοί μου κατάγονταν από τη Μικρά Ασία και την Κωνσταντινούπολη και η οικογένεια του πατέρα μου εγκαταστάθηκε μετά την καταστροφή στις Σαράντα Εκκλησιές Θεσσαλονίκης. Εκεί γεννήθηκα λίγο μετά τον εμφύλιο . Χρόνια δύσκολα μα με πολύ ζεστασιά και αγάπη . Μέντορα είχα την θεία μου Σούλα Δημητρίου, ηθοποιό, όπως και τον θείο μου Νέλσονα Μωραϊτόπουλο. Τότε ήταν ηθοποιός στα μπουλούκια και μετέπειτα στο Κρατικό Θέατρο . Ναι, είχα δείξει από νωρίς – αν και δεν ήμουν ιδιαίτερα εκδηλωτικό παιδί – την αγάπη μου για το θέατρο και το τραγούδι . Έτσι, στην εφηβεία μου ξεκίνησα μαθήματα μονωδίας, κλασσικού τραγουδιού στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης που στεγαζόταν τότε σε εκείνο το όμορφο κτίριο μπροστά στην παραλία (εκεί που είναι τώρα οι ομπρέλες του Ζογγολόπουλου) με δασκάλα μου την γνωστή mezzo soprano Κίτσα Δαμασιώτη, σύζυγο του κωμικού ηθοποιού Γιώργου Δαμασιώτη. Σε αυτήν χρωστώ την σωστή τεχνική και τοποθέτηση της φωνής μου, μετά όλα πήραν το δρόμο τους…
-Υπήρξατε από τα πρώτα στελέχη του ΚΘΒΕ με την ίδρυσή του το 1961. Τι θυμάστε από τα πρόσωπα και την ατμόσφαιρα εκείνης της πρώτης ένδοξης εποχής του Κρατικού. Με ποιους σημαντικούς σκηνοθέτες συνεργαστήκατε;
Με το ξεκίνημα του το ΚΘΒΕ αναζήτησε νέα παιδιά με σωστή φωνή και γνώσεις μουσικής για να στελεχώσουν το χορό των παραστάσεων αρχαίων τραγωδιών . Βρέθηκα, λοιπόν, εκεί ως μαθήτρια μονωδίας του Κρατικού Ωδείου. Θεωρώ ότι υπήρξα τυχερή γιατί κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο Κρατικό, συνάντησα και συνεργάστηκα με μερικούς από του σημαντικότερους σκηνοθέτες του Ελληνικού Θεάτρου. Ενδεικτικά θα αναφέρω στα πρώτα χρόνια τον Σωκράτη Καραντινό και μετέπειτα τον σπουδαίο Μίνωα Βολανάκη , έναν σκηνοθέτη που ήξερε με έναν μαγικό τρόπο να βγάλει από τον ηθοποιό αυτό που ήθελε, τον Ανδρέα Βουτσινά και τόσους άλλους.
Πέρα όμως από τους σκηνοθέτες χρήζει ξεχωριστής μνείας η διδασκαλία της σπουδαίας χορογράφου Ντόρας Τσάτσου η οποία ήταν η πρώτη που έφερε την μέθοδο της Μάρθας Γκράχαμ – της οποίας ήταν μαθήτρια- και εισήγαγε μια νέα εποχή στην κίνηση του χορού του αρχαίου δράματος συνδέοντάς την με την κατάσταση του ρόλου.
-Ποιοι πρωταγωνιστούσαν την εποχή εκείνη;
Τα πρώτα χρόνια υπήρχαν οι πρωταγωνιστές του ΚΘΒΕ και μετέπειτα ξεκίνησαν οι συνεργασίες του Κρατικού με καταξιωμένους ηθοποιούς όπως η Μελίνα Μερκούρη , ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, η σπουδαία Νίκη Τριανταφυλλίδη που είχα την τύχη να βρεθώ μαζί τους επί σκηνής σε εμβληματικές παραστάσεις που εδραίωσαν τη θέση του Κρατικού ως μία από τις κορυφαίες σκηνές την χώρας.
-Σας στεναχώρησε κάτι;
Δεν θα το έλεγα. Πάντα αγαπούσα τους συναδέλφους μου, για αυτό άλλωστε ασχολήθηκα τόσο πολύ με το συνδικαλισμό… Γενικά , το κλίμα στο Κρατικό ήταν πάντα καλό, υπήρχε μια ωραία , οικογενειακή ατμόσφαιρα , με κάποιες εξαιρέσεις βέβαια! Άλλωστε, μέσα από εκεί απέκτησα τους πιο στενούς μου φίλους με πρώτη και καλύτερη την αδελφική μου φίλη Κατερίνα Σαγιά, εκείνο το ζωντανό πλάσμα που έφυγε από κοντά μας πριν κάποια χρόνια…
-Παράλληλα με τη θεατρική σας πορεία υπήρξατε αγαπητή τραγουδίστρια της Θεσσαλονίκης την εποχή των μπουάτ. Θέλετε να μας μεταφέρετε το άρωμα εκείνης της περιόδου; Πιστεύετε ότι έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί;
Α α α , από τα πιο όμορφα, αν και δύσκολα χρόνια. Μην ξεχνάτε ότι μιλάμε για τα χρόνια της δικτατορίας άρα της λογοκρισίας, του φόβου.. Φανταστείτε ο κόσμος δεν χειροκροτούσε με παλαμάκια αλλά με τα δάχτυλα. Τραγουδούσα στην μπουάτ ‘’Φαιδριάδες’’ κοντά στη Ροτόντα, παραδίπλα τραγουδούσε ο Μανώλης ο Μητσιάς . Το ρεπερτόριο: νέο κύμα , γκόσπελ που τα λάτρευα. Σταθερό κοινό μας ωραίοι άνθρωποι της Τέχνης , των γραμμάτων, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, ο ζωγράφος των τρένων Στέλιος Μαυρομάτης , ο Κώστας Λούστας και τόσοι άλλοι. Η εποχή αυτή έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί γιατί είναι διαφορετικές πλέον οι συνθήκες.
-Επιδιώξατε καριέρα στην Αθήνα; Θεωρείτε ότι μπορεί ένας καλλιτέχνης να εξελιχθεί παραμένοντας στη Θεσσαλονίκη;
Όχι δεν επιδίωξα να κατέβω στην Αθήνα αν και μου είχαν γίνει κάποιες προτάσεις . Αγαπούσα και αγαπώ την πόλη μου και με κάλυπτε η πορεία μου στο Κρατικό Θέατρο. Δεν θεωρώ απαραίτητο για ένα νέο ηθοποιό που βρίσκεται στο δυναμικό του ΚΘΒΕ να κατέβει στην Αθήνα . Το ρεπερτόριο και το επίπεδο των παραστάσεων που ανεβαίνουν στο Κρατικό είναι εφάμιλλο ίσως και ανώτερο κάποιες φορές από του Εθνικού ή αθηναϊκών θιάσων. Τώρα αν κάποιος επιδιώκει την αναγνωρισιμότητα ή την τηλεοπτική φήμη αλλάζει το πράγμα…
-Σας δόθηκε η ευκαιρία να παίξετε στον κινηματογράφο;
Ήμουν καθαρά θεατρική ηθοποιός και δεν μου πολυάρεσε ο κινηματογράφος , αυτό το σταμάτα- ξεκίνα, πώς να αποδώσεις ένα ρόλο; Υπήρξε κάποια στιγμή η σκέψη να χρησιμοποιηθούμε κάποιες ηθοποιοί του Κρατικού στην ‘’Κραυγή Γυναικών’’ του Ζιλ Ντασέν με την Μελίνα Μερκούρη αλλά τελικά δεν έγινε.
-Ασχολείστε με τη διδασκαλία νέων ηθοποιών. Πιστεύετε ότι ηθοποιός γεννιέσαι ή γίνεσαι;
Ωραία ερώτηση! Σίγουρα χρειάζεται μια καλή πρώτη ύλη αλλά υπάρχουν και εκπλήξεις . Έχω δει παιδιά τα οποία αν και δεν έδειχναν ότι θα μπορούσαν να εξελιχθούν ιδιαίτερα , με πείσμα και πολλή δουλειά έφτασαν σε εξαιρετικό επίπεδο. Βέβαια, υπάρχουν και παιδιά που από την αρχή ξεχωρίζουν.
Έχοντας μακρά πορεία στο χώρο του θεάτρου, πώς βλέπετε τις νεότερες γενιές ηθοποιών σε σχέση με τις παλιές , υστερούν σε κάτι; Διαθέτουν ήθος πέραν του ταλέντου που απαιτείται;
Οι νεότερες γενιές ηθοποιών έχουν μια πιο ολοκληρωμένη παιδεία , φοβερή κίνηση , εντυπωσιακή παρουσία. Είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις μέσα σε τόση πληθώρα ηθοποιών όμως . Αλλά δεν νομίζω με τίποτα ότι υστερούν σε κάτι από εμάς τους παλιότερους . Τώρα αν βάζουμε ως μέτρο σύγκρισης ηθοποιούς όπως η Έλλη Λαμπέτη αυτό είναι μάλλον άδικο …. Τέτοιες περιπτώσεις ηθοποιών είναι εξαιρετικά σπάνιες στο χώρο και το χρόνο … Την θυμάμαι στην τελευταία σκηνή με τα δάκρυα να πέφτουν στη παλάμη της στην ‘’Φιλουμένα Μαρτουράνο’’ , ένα ολόκληρο θέατρο συγκλονίζονταν κάθε βράδυ.
-Η προάσπιση των δικαιωμάτων των συναδέλφων σας μέσα από τον συνδικαλισμό υπήρξε μεγάλο κομμάτι της δράσης σας. Ποια είναι η θέση του ηθοποιού σήμερα;
Ευτυχώς πολύ καλύτερη , τουλάχιστον από τα χρόνια που ξεκίνησα. Άξιζαν οι αγώνες μας. Δεν θα ξεχάσω την Μελίνα που τότε ήταν υπουργός Πολιτισμού και παρά τις διαφωνίες της να μας λέει: ‘’εσείς επιμένετε στις θέσεις σας. λοιπόν, μπράβο σας!”. Αυτό πάντως, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και άλλα πολλά που πρέπει να κατακτηθούν …
-Πώς κρίνετε τις ανατρεπτικές σκηνοθεσίες κλασσικών έργων;
Δεν μπορεί κανείς να είναι εκ των προτέρων αρνητικός σε κάτι τέτοιο, αρκεί να οδηγεί κάπου αυτή η αποδόμηση και να μην χάνεται αυτό που ήθελε να περάσει ο συγγραφέας με το έργο του.
– Σας λείπει το θέατρο , θα θέλατε να ξαναβρεθείτε στο σανίδι;
Θα ήταν ψέμα να πω ότι δεν μου λείπει αλλά δεν μπορώ να διανοηθώ να παίξω εγώ ξανά στο θέατρο όταν υπάρχουν τόσοι νέοι άνεργοι ηθοποιοί που αναζητούν απεγνωσμένα δουλειά. Αυτό που θα ήθελα είναι να μπορώ να συνεχίσω να διδάσκω, Μέσα από τους μαθητές μου και την πορεία τους που την καμαρώνω παίρνω ένα κομμάτι από τη μέθεξη της σκηνής!
Σχόλια για αυτό το άρθρο