Το όνομα του είναι ρωμαϊκής καταγωγής. Είχε οριστεί ως ο μήνας του θεού Μαρς, που αντιστοιχεί με τον Άρη, το θεό του πόλεμου των αρχαίων Ελλήνων. Άλλοι υποστηρίζουν ότι ήταν αφιερωμένος στον Mercurius, δηλαδή τον Ερμή. Οι μεγάλες καιρικές μεταβολές του, έδωσαν αφορμή στη λαϊκή φαντασία να πλάσει μύθους, θρύλους, παροιμίες και παραδόσεις, που αναφέρονται στα βασικά γνωρίσματά του. Αρκετοί μύθοι ζητούν να αιτιολογήσουν, γιατί ο Μάρτης μια γελά και μια κλαίει. Σύμφωνα με κάποια Αθηναϊκή παράδοση ο Μάρτης έχει δυο γυναίκες, μια πολύ όμορφη και φτωχή, και μια πολύ άσχημη και πολύ πλούσια. Ο Μάρτης κοιμάται στη μέση. Όταν γυρίζει προς την άσχημη, κατσουφιάζει, μαυρίζει και σκοτεινιάζει όλος ο κόσμος, όταν γυρίζει από την όμορφη, γελάει, χαίρεται και λάμπει όλος ο κόσμος. Αλλά τις περισσότερες φορές γυρίζει από την άσχημη γιατί αυτή είναι πλούσια και τρέφει και τη φτωχή και όμορφη. Άλλες ονομασίες του Μάρτη: Ανοιξιάτης, Κλαψομάρτης, Πεντάγνωμος, Φυτευτής και Βαγγελιώτης (λόγω Ευαγγελισμού).
Επίσης, ο Μάρτιος είναι από τους μήνες με τις περισσότερες παροιμίες:
«Μάρτης γδάρτης και παλιός παλουκοκαύτης».
«Το Μάρτη ξύλα φύλαγε, μη κάψεις τα παλούκια».
«Από Μάρτη καλοκαίρι και από Αύγουστο χειμώνα».
«Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε».
«Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και 5 μήνες δεν ξεβάφει».
«Οπόχει κόρη ακριβή το Μάρτη ο ήλιος μη τη δει».
«Ο ήλιος του Μαρτιού τρυπά το κέρατο βοδιού».
«Μάρτη χιόνι βούτυρο και σαν παγώσει μάρμαρο».
«Ο Μάρτης μία κλαίει και μια γελά».
«Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές, παρά Μάρτης στις αυλές».
Σχόλια για αυτό το άρθρο