Εδώ και δέκα χρόνια μια ευρεία συζήτηση αναπτύσσεται στην περιοχή του όρους Πάρνωνα, μέχρι την απόληξή του στο Ακρωτήριο Μαλέα (τον κάβο Μαλιά, όπως τον ξέρουμε οι περισσότεροι, ιδίως οι ναυτικοί). Έχει έκταση 516 χιλ. Ha, εκ των οποίων το 7% αποτελεί την «καρδιά» της και κατοικείται από περίπου 90.000 ανθρώπους. Οριοθετείται στα βόρεια από την Τεγέα και την περιοχή του Άστρους, στα δυτικά από την κοιλάδα του ποταμού Ευρώτα, στα νότια από τον Λακωνικό κόλπο και το Κρητικό πέλαγος και στα ανατολικά από τον Αργολικό κόλπο και το Μυρτώο πέλαγος. Οι τοπικοί πολιτιστικοί, φυσιολατρικοί και οικονομικοί φορείς, πολίτες και φυσικά η Περιφέρεια Πελοποννήσου και οι επτά (7) Δήμοι της περιοχής, που πρωταγωνιστούν στην προσπάθεια αυτή, μαζί με την αναπτυξιακή τους εταιρεία «Πάρνων» που έχουν συστήσει από το 1995.
Οι άνθρωποι που ζουν και δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην περιοχή αυτή, διαπίστωσαν ορισμένες ιδιαιτερότητες, τις αναγνωρίζουν, βγαίνουν πάνω από την καθημερινότητά τους, διαπιστώνουν την αξία της ως αναπτυξιακή δυνατότητα, εφόσον προστατευθεί η αειφορική αξιοποίηση των φυσικών της πόρων.
Οι ιδιαιτερότητες σχετίζονται με το φυσικό περιβάλλον, με σπάνια και «ενδημικά» είδη, δηλαδή τη βλάστηση (όπως ο δενδρόκεδρος στην περιοχή της Μαλεβής και τα καστανοδάση), πτηνά (όπως ερωδιοί, μαυροπετρίτες κλπ), που τα συναντάμε μόνο σε αυτήν την περιοχή. Αυτό που ονομάζουμε βιοποικιλότητα. Μεγάλα τμήματα της περιοχής αυτής είναι ενταγμένα στο γνωστό ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000, με μοναδικής οικολογικής αξίας οικοσυστήματα όπως τη λιμνοθάλασσα του Μουστού στο Άστρος, τις εκβολές του ποταμού Ευρώτα κλπ). Επίσης κηρυγμένα Μνημεία της Φύσης, καταφύγια άγριας ζωής, γεωλογικούς σχηματισμούς (γεωπάρκο Αγ. Νικολάου, σπήλαιο Βελανιδιάς) και τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλους.
Μέσα σε αυτήν τη βιοποικιλότητα υπάρχουν και οι δημιουργικοί άνθρωποι, που τουλάχιστον από τους ιστορικούς χρόνους έχουν δημιουργήσει μνημεία μοναδικής αξίας. Βλέπε τον Μυστρά, τη Μονεμβασιά και το Γεράκι, τους δεκάδες παραδοσιακούς οικισμούς (Καστάνιτσα, Κοσμάς, Λεωνίδιο, Κυπαρίσσι κλπ). Η περιοχή δεν χαρακτηρίζεται μόνο από αυτό που λέμε «πλούσια ιστορία» και «παράδοση». Εξελίσσονται παράλληλα σύγχρονες πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως το φεστιβάλ Melitzaz στο Λεωνίδιο, το πρόγραμμα Vamvakou Revival για την αναβίωση του μικρού ορεινού οικισμού κα.
Η Πελοπόννησος είναι μια από τις φτωχότερες περιφέρειες της Ελλάδας. Παρ’ όλα αυτά οι δυνατότητές της είναι μεγάλες. Η περιοχή που μας ενδιαφέρει διαθέτει μοναδικά τοπικά επώνυμα αγροτικά προϊόντα. Ποια είναι αυτά; Μα οι οίνοι Τεγεάτικος και Μαβαζίας, τα μήλα Τριπόλεως-Πιλαφά, η τσακώνικη μελιτζάνα στο Λεωνίδιο, τα βατικιώτικα κρεμύδια, η σφέλα, το εξαιρετικό λάδι και οι βρώσιμες ελιές, τα μοναδικά εσπεριδοειδή και άλλα πολλά.
Τα μοναδικής αξίας ορεινά και θαλάσσια τοπία αποτελούν σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς και μάλιστα διαφοροποιημέμους από το κλασσικό μοντέλο «ήλιος και θάλασσα». Εκτεταμένο δίκτυο ήπιων ορεινών μονοπατιών, αναρριχητικά πεδία παγκόσμιας εμβέλειας, μοναδικής αξίας και σύγχρονης αντίληψης μουσεία, όπως το αρχαιολογικό της Τεγέας, το Μουσείο φυσικής ιστορίας στο Λεωνίδιο, το Μουσείο ελιάς και ελαιόλαδου στη Σπάρτη κλπ.
Η ένταξη της περιοχής στο δίκτυο «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» (MaB) της UNESCO δεν φέρνει περιορισμούς στην περιοχή. Αντίθετα η περιοχή με την ένταξή της σε ένα ευρύτατο παγκόσμιο δίκτυο αναγνωρισμένων περιοχών, προσδίδει αξία και ελκυστικότητα, ενισχύει την οικονομική βάση και την αναγνωσιμότητα των τοπικών προϊόντων της διεθνώς.
Με την αναγνώριση της περιοχής αρχίζει μια επόμενη φάση, που περιλαμβάνει την οργάνωση μιας νέου τύπου διακυβέρνησης από τους φορείς-υποστηρικτές της προσπάθειας, με βάσει συγκεκριμένο αναπτυξιακό πρόγραμμα, που βασίζεται στη μελέτη του φυσικού πλούτου, την εκπαίδευση των κατοίκων και επισκεπτών, την ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων, ιδίως του εναλλακτικού τουρισμού και της διασύνδεσής του με την τοπική παραγωγή.
Μια νέα ευκαιρία είναι μπροστά μας!
Κοσμάς Σιδηρόπουλος
Σύμβουλος Τοπικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης
Συντονιστής της Επιτροπής Υποψηφιότητας
Σχόλια για αυτό το άρθρο