Είναι ένας από τους σπουδαίους σκηνοθέτες όχι μόνο για τις σημαντικές δουλειές του αλλά γιατί σέβεται τους συγγραφείς που ανεβάζει δεν τους αποδομεί, αγαπά τους ηθοποιούς του και με τις εμπεριστατωμένες και εμβριθείς γνώσεις του, πάντα πασχίζει για το καλό θέατρο! Ο άξιος και εμπνευσμένος Θέμης Μουμουλίδης, όταν σκηνοθετεί ένα έργο, το αναλύει ενδελεχώς από όλες τις πλευρές του, κάνει σπουδές επάνω σε αυτό, επιλέγει με προσοχή τους ηθοποιούς που θα ερμηνεύσουν τους ήρωές του και το επεξεργάζεται μήνες ολόκληρους. Για αυτό και όλες οι παραστάσεις του λάμπουν σαν διαμάντια και είναι υψηλής αισθητικής! Τη φετινή καλοκαιρινή σεζόν καταπιάνεται με ένα συγγραφέα, έργο και κείμενο της αιωνιότητας, σημερινό δε στην εποχή μας, όσο κανένα. Τον μέγιστο των μεγίστων Σαίξπηρ και το εμβληματικό του έργο με τα πολλαπλά και ουσιώδη μηνύματα τον ” Άμλετ”, όπως ”αμλετικά” κύλησε όλη η συζήτηση που είχα μαζί του. Μια συζήτηση φιλοσοφημένη, με άρωμα δοκιμίου και παραδειγματική. Ο Θέμης Μουμουλίδης και ο ”Άμλετ” του στο Cosmopoliti σε μια συζήτηση εκ βαθέων με ευρυμάθεια και καλλιέπεια.
– Η απόφασή σου να ανεβάσεις για δεύτερη φορά τον ”Άμλετ” ήταν μια περαιτέρω σπουδή, εξέταση και εντρύφηση σε αυτό το έργο ή γιατί είναι τόσο επίκαιρο όσο ποτέ σήμερα;
Ο Άμλετ του Ουίλιαμ Σαίξπηρ είναι ένα αιώνιο κείμενο. Ανήκει σε κάθε εποχή. Η ιστορία έδειξε πως ο κόσμος αυτός, δεν αλλάζει, αλλά είναι πλέον εθισμένος στο να επαναλαμβάνει τα «θανάσιμα αμαρτήματά του». Αναζητώντας ένα κείμενο βαθιά πολιτικό, αλλά με την αιρετική ματιά ενός διανοούμενου [Άμλετ] αποφάσισα να αναμετρηθώ για δεύτερη φορά με το κορυφαίο -κατά τη γνώμη μου- θεατρικό κείμενο όλων των εποχών
– Γιατί ο Σαίξπηρ είναι ο μέγιστος των μεγίστων από τους συγγραφείς;
Ο Σαίξπηρ, με μια οραματική ποιητική διάθεση, βάζει «βαθιά το μαχαίρι στο κόκκαλο». Ως κορυφαίος ποιητής, δεν «ξοδεύεται» σε ευφυολογήματα και κατασκευές, δεν ωραιοποιεί, δεν χαϊδεύει. Μελετώντας εις βάθος την ανθρώπινη ανεπάρκεια, δημιουργεί αριστουργήματα, με τα οποία καλείται να αναμετρηθεί κάθε εποχή. Ο άνθρωπος βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε σκέψης και πρότασης του Σαίξπηρ. Κάτι που εσχάτως ανακάλυψε το πολιτικό προσωπικό μας. Ο Άμλετ είναι ένα κείμενο που θα έπρεπε ως πράξη βαθιά πολιτική να διδάσκεται και να συνδέεται με την εφηβεία κάθε ανθρώπου.
– Τελικά, ο Άμλετ επιζητούσε την αυτογνωσία, ήταν επαναστάτης με αιτία ή δεν μπορούσε να συμβιβαστεί ηθικά, κοινωνικά και προσωπικά με την εποχή του και τους ανθρώπους;
Ο Άμλετ δηλώνει εξαρχής ότι «καμιά χρήση του κόσμου δεν είναι καλή.» Και προτείνει: «Να βουλιάξει!» Σε όλο το έργο ο Άμλετ, -ένας ήρωας που λειτουργεί περισσότερο με τη σκέψη παρά με τη δράση, μέχρι τη στιγμή που του αποκαλύπτεται η δολοφονία του πατέρα του- επιχειρεί να ξεσκεπάσει ένα κόσμο σάπιο, ένα κόσμο χωρίς καμιά ηθική, που αδίστακτα αρπάζει με κάθε τρόπο την εξουσία, πατάει επί πτωμάτων για να ανελιχθεί. Μια εξουσία διαχρονικά ετοιμόρροπη, που έχει ανάγκη την αυλή της, για να διαιωνίζει το είδος της. Μέσα από τον Άμλετ, ο Σαίξπηρ, ομολογεί την ήττα των εξουσιών, και τον τρόπο που επιβιώνουν ανά τους αιώνες. Ο Σαίξπηρ προτείνει τη δημιουργία ενός καινούργιου καλύτερου κόσμου, αλλά μέσα από την καταστροφή του παλιού.
– Με ποια κριτήρια επιλέγεις τους ηθοποιούς με τους οποίους αποφασίζεις να συνεργαστείς στο εκάστοτε έργο που σκηνοθετείς;
Η συγκρότηση ενός θιάσου, είναι πράξη ουσιαστική. Επιλέγω ηθοποιούς τους οποίους έχω παρακολουθήσει σε παραστάσεις που συμμετείχαν, ηθοποιούς που έχουν μια συνεπή θεατρική διαδρομή, αλλά και ηθοποιούς που μπορούν να αντιληφθούν την συλλογική συνύπαρξη στο θέατρο. Με ενδιαφέρει πολύ και η συνύπαρξη γενεών. Η νέα γενιά έχει πολλά να δώσει και η παλαιότερη να καταθέσει. Στο συγκεκριμένο έργο, ένα σημαντικό κριτήριο επιλογής ήταν και η πνευματικότητα, ο τρόπος δηλαδή που λειτουργεί σκηνικά ο ηθοποιός στα μεγάλα ποιητικά κείμενα. Είμαι περήφανος για το θίασο του Άμλετ. Εννιά ηθοποιοί στηρίζουν και υπηρετούν ολόψυχα μια πρόταση. Και αυτό δεν είναι αυτονόητο στο ελληνικό θέατρο
– Η γνώση ή η άγνοια μας βοηθά να ζούμε καλύτερα;
Η εποχή δυστυχώς επιβεβαιώνει ότι προκρίνεται η άγνοια και η μη συμμετοχή για να περνάει κάποιος καλύτερα. Ελάχιστοι πλέον στρέφουν το βλέμμα γύρω τους. Η τεχνολογική εξέλιξη συμβάλλει στην αποξένωση των ανθρώπων. Μακάρι η εποχή να πρόκρινε τη γνώση. Όμως δεν το κάνει. Αντίθετα συνειδητά επιβάλλει την αποσπασματική γνώση. Η γνώση τεμαχίζεται, γιατί το σύστημα θέλει τον άνθρωπο ως κομμάτι ενός αόρατου μηχανισμού, που προορίζεται για την αναμέτρηση μεγάλων συμφερόντων. Δείτε τον τρόπο που λειτουργούν οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες
– Υπάρχουν Άμλετ στην εποχή μας;
Πάντα θα υπάρχουν ονειρικοί επαναστάτες. Το ερώτημα είναι εάν προτίθενται να συγκρουστούν και να συνεχίσουν ανυπότακτοι. Και βέβαια εάν επιβιώσουν της αναμέτρησης…
– Έχεις καταλάβει τι είναι η ζωή, για ποιο λόγο ζούμε; Ο Άμλετ το είχε καταλάβει ή το έψαχνε και αυτό;
Ο Σαίξπηρ, υμνεί μέσω του έργου του, το λόγο για τον οποίο ο άνθρωπος υπάρχει ως πλάσμα μοναδικό και σπάνιο στον κόσμο. Όμως ομολογεί ότι ο άνθρωπος χρησιμοποιεί λάθος υπόδειγμα. Ο Άμλετ αντιλαμβάνεται τον ετοιμόρροπο κόσμο και επιλέγει την καταστροφή του, προκειμένου πάνω στα ερείπια του παλιού να χτιστεί ένας νέος καλύτερος κόσμος.
– Ο ήρωας του Σαίξπηρ έχει ξεπεράσει τα όριά του στο έργο. Αυτό δεν είναι σαν να ανταλλάσσει χειραψία με το θάνατο;
Από την αρχή του έργου ο ΄Αμλετ συνομιλεί με το θάνατο. Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι είναι ήδη ένας νεκρός. Οι καταστάσεις τον οδηγούν στη δράση και στην επιλογή της σύγκρουσης. Και βέβαια ο επαναστάτης Άμλετ ομολογεί, ότι αναίμακτα τίποτε δεν θα αλλάξει…
– Πού κατοικεί η ψυχή μας;
Στα όνειρα και στις επιλογές μας. Με άλλα λόγια είμαστε το άθροισμα των ονείρων και των επιλογών μας.
– Η εμβληματική ατάκα ”Να ζει κανείς ή να μη ζει” πρωταγωνιστεί στην εποχή που βιώνουμε;
Από καταβολής κόσμου το ερώτημα δεν είναι αν θα ζεις, αλλά πως θα ζεις. Ερώτημα βαθιά πολιτικό. Αναπάντητο δυστυχώς γιατί καμιά επανάσταση ως τώρα δεν έκανε την κοινωνία καλύτερη. Αυτή η θανάσιμη επανάληψη της ιστορίας αποτελεί και την πρώτη ύλη της ουσιαστικής δημιουργίας.
Σχόλια για αυτό το άρθρο