Πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της πρώτης μεγάλης, διεθνούς έκθεσης που διοργανώνει το Μουσείο του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή στην Αθήνα, με τίτλο Nouveau réalisme, το εκρηκτικό καλλιτεχνικό κίνημα που ανέτρεψε την τέχνη του 20 ου αιώνα
Το αφιέρωμα στο Nouveau Réalisme, ή Νέο Ρεαλισμό, το εκρηκτικό, επαναστατικό κίνημα μεταξύ των Dada και της Pop Art, πραγματοποιείται σε συνεργασία με διεθνείς φορείς μεταξύ των οποίων και το Κέντρο Πομπιντού και θα διαρκέσει έως τις 9 Απριλίου 2023. Στην έκθεση, την οποία επιμελούνται η Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Man Ray Marion Meyer και η Υπεύθυνη της Συλλογής του Ιδρύματος Β & Ε Γουλανδρή Μαρία Κουτσομάλλη- Moreau, παρουσιάζονται πάνω από 50 έργα των Yves Klein, Niki de Saint Phalle, César, Christo και 9 ακόμα Νέων Ρεαλιστών. Η σκηνογραφία της έκθεσης μελετήθηκε από τον Ανδρέα Γεωργιάδη και την Παρασκευή Γερολυμάτου.
Το Nouveau Réalisme, ή Νέος Ρεαλισμός, είναι ένα από τα μείζονα καλλιτεχνικά κινήματα του 20ου αιώνα. Αναπτύχθηκε σε μια εποχή μεταίχμιο της Ιστορίας, όπου η τέχνη έπαψε να χαρακτηρίζεται μοντέρνα για να ονομαστεί σύγχρονη. Κάποια από τα δεκατρία μέλη που συγκρότησαν το κίνημα σήμερα συγκαταλέγονται στα διάσημα πλέον ονόματα, με ισχυρό καλλιτεχνικό στίγμα.
Οκτώ από αυτούς τους καλλιτέχνες ήταν παρόντες στις 27 Οκτωβρίου του 1960, ημέρα της υπογραφής μιας κοινής διακήρυξης που είχε συντάξει ο κριτικός τέχνης Pierre Restany και η οποία όριζε συνοπτικά τον Νέο Ρεαλισμό ως τις «νέες αντιληπτικές προσεγγίσεις του πραγματικού». Οι καλλιτέχνες αυτοί ήταν, με αλφαβητική σειρά, οι Arman, François Dufrêne, Raymond Hains, Yves Klein, Martial Raysse, Daniel Spoerri, Jean Tinguely και Jacques Villeglé.
Αργότερα, και μετά από πρόσκληση του Restany, προστέθηκαν στην ομάδα οι César, Mimmo Rotella, Niki de Saint Phalle, Gérard Deschamps και εν συνεχεία ο Christo. Τα περισσότερα από τα κοινά σχέδιά τους ξεδιπλώθηκαν ανάμεσα στο 1960 και το 1963 και συνεχίστηκαν με πιο αραιούς ρυθμούς μέχρι το 1970, χρονιά που η ομάδα γιόρτασε πανηγυρικά στο Μιλάνο τη δέκατη επέτειο από την ίδρυσή της.
Ο όρος Ρεαλισμός, που επέλεξε ο Restany, δεν ήταν τυχαίος. Αποτελούσε αναφορά στο καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στη Δυτική Ευρώπη στα μέσα του 19ου αιώνα. Στον εικαστικό τομέα, κύριος εκπρόσωπός του υπήρξε ο Gustave Courbet, ο οποίος τον χαρακτήρισε ως «την άρνηση του ιδεώδους». Ακολουθώντας το παράδειγμά του, τα μέλη του Νέου Ρεαλισμού ήρθαν να μεταγράψουν στην τέχνη τους τη δική τους αντίληψη για τον κόσμο, μέσα σε μια κοινωνία βιομηχανοποιημένη πλέον, αστική στο μεγαλύτερο μέρος της, και στην οποία κυριαρχούν η διαφήμιση και η μαζική παραγωγή.
Οι αισθητικές επιλογές και οι καλλιτεχνικοί προβληματισμοί των μελών του εφήμερου αλλά σημαντικού αυτού κινήματος τους κατέστησαν πρωτοπόρους σε πολλά επίκαιρα ζητήματα που υπερβαίνουν τα όρια της τέχνης: όπως η αμφισημία του ρόλου της βιομηχανίας, η σπουδαιότητα της ανακύκλωσης, η αναγκαιότητα αναθεώρησης θεμάτων που άπτονται της κλιματικής αλλαγής και της οικολογίας.
Η έκθεση αυτή δεν στοχεύει σε μια εξαντλητική ιστορική προσέγγιση. Επιλογή μας είναι να αναδειχθεί το νεανικό, πληθωρικό, διασκεδαστικό πνεύμα των καλλιτεχνών, οι οποίοι άφησαν ισχυρό αποτύπωμα στην εποχή τους.
Η υλοποίηση του εικαστικού αυτού αφιερώματος δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς τη θερμή υποστήριξη των φορέων, τόσο θεσμικών όσο και ιδιωτικών, που μας δάνεισαν τα έργα και απάντησαν στην πρόσκλησή μας με γενναιοδωρία και ενθουσιασμό, μεταξύ άλλων και το Centre Pompidou στο Παρίσι.
Στην έκθεσή μας παρουσιάζεται επίσης ένα πλούσιο αρχείο, που μας ταξιδεύει στις πολλές και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες εφήμερες δημιουργίες των καλλιτεχνών, καθώς και διάφορες συνεντεύξεις της εποχής.
Η έκθεση Nouveau réalisme, που συγκεντρώνει πάνω από 50 έργα, δικαιώνει το ένστικτο του Βασίλη και της Ελίζας Γουλανδρή που τίμησαν στη Συλλογή τους το κίνημα του Νέου Ρεαλισμού με έργα των Christo, Saint Phalle, Tinguely και κυρίως του César, που ήταν και προσωπικός τους φίλος.
Το αφιέρωμα συνοδεύεται από δίγλωσσο τόμο 300 περίπου σελίδων, με κείμενα της επιμελήτριας Μαρίας Κουτσομάλλη-Moreau και πλούσιο αρχειακό υλικό, που εκδίδεται από το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή σε επιμέλεια της Μικρής Άρκτου. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιούνται ειδικές ξεναγήσεις για το κοινό καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και για ενήλικες.
Στα εγκαίνια της έκθεσης τους καλεσμένους υποδέχθηκαν η Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή Fleurette Καραδόντη και ο Γενικός Διευθυντής Κυριάκος Κουτσομάλλης.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Παναγιώτης Πικραμμένος, ο πρέσβης της Ελβετίας στην Ελλάδα Stefan Estermann, ο πρώην Πρόεδρος του ΣτΕ Χρήστος Γεραρής, η Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Μποδοσάκη Αθηνά Δεσύπρη, ο Επιστημονικός Διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη Γιώργος Μαγγίνης, οι ιδρυτές του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη Βασίλης και Μαρίνα Θεοχαράκη, η Διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης Μαρία Γεωργοπούλου, ο Αντιπρόεδρος της Lamda Development Βαγγέλης Χρόνης, οι συλλέκτες Αντώνης Κομνηνός, Αντώνης και Άζια Χατζηϊωάννου και Σωτήρης Φέλιος, οι γκαλερίστες Isabelle και David Levy, Eva Meyer, Linda και Guy Pieters, Κάλια Αϊδίνη, Γιάννης Καλλιγάς και Αλέξανδρος Λιακόπουλος, οι ιστορικοί τέχνης Έφη Αγαθονίκου, Λουίζα Καραπιδάκη, Ειρήνη Οράτη και Λίνα Τσίκουτα, οι καλλιτέχνες Αλεξάνδρα Αθανασιάδη, Στέφανος Δασκαλάκης, Κώστας Δικέφαλος, Ειρήνη Ηλιοπούλου, Ανδρέας Κοντέλλης, Γιώργος Κουβάκις, Αφροδίτη Λίτη, Γιώργος Ρόρρης, Έφη Σούτογλου, Μαρία Φιλοπούλου και Ανδρονίκη Χειλά, η Founder και Managing Director της Orange Advertising Δέσποινα Πορτοκάλη, οι Κάρολος και Μαίρη Φιξ, ο κ. Γιάννης Βογανάτσης, η κυρία Μαρία Ξανθάκου κ.ά.
Βασίλης Θεοχαράκης-Μαρίνα Θεοχαράκη-Βαγγέλης Χρόνης-Κυριάκος Κουτσομάλλης
Isabelle Levy-Μαρία Κουτσομάλλη Moreau-David Levy
Νικόλαος Κατσίκης-Fleurette Καραδόντη-Βασίλης Θεοχαράκης-Μαρίνα Θεοχαράκη-Βαγγέλης Χρόνης
Νικόλαος Κατσίκης-Fleurette Καραδόντη-Άρης Αγγελάκος
Αθηνά Νούτσου Πικραμμένου-Παναγιώτης Πικραμμένος-Μαρία Κουτσομάλλη Moreau
Δέσποινα Πορτοκάλη
Χρήστος Γεραρής-Δέσποινα Πορτοκάλη-Μαρία Κουτσομάλλη Moreau-Αθηνά Νούτσου Πικραμμένου-Παναγιώτης Πικραμμένος
Αντώνης Χατζηϊωάννου-Άζια Χατζηϊωάννου
Κυριάκος Κουτσομάλλης-Αθανασία Κομνηνού-Αντώνης Κομνηνός-Γιώργος Καρτάλης
Isabelle Levy -David Levy-Marion Meyer
Αντώνης Χατζηϊωάννου-Άζια Χατζηϊωάννου-Αφροδίτη Λίτη
O πρέσβης της Ελβετίας στην Ελλάδα Stefan Estermann
Αφροδίτη Λίτη-Μαρία Φιλοπούλου
Μαίρη Φιξ-Κάρολος Φιξ
Ανδρονίκη Χειλά-Έφη Σούτογλου
Κάλια Αϊδίνη
Λουίζα Καραπιδάκη-Ειρήνη Ηλιοπούλου
Ώρες λειτουργίας:
Δευτέρα, Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο & Κυριακή: 10.00-18.00, Παρασκευή: 10.00-20.00
Τρίτη κλειστά
Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή
Ερατοσθένους 13, Αθήνα 116 35
Τ: 210 725 2895
visit@goulandris.gr | goulandris.gr
Σχόλια για αυτό το άρθρο