ΤΩΡΑ |
Έχω διαίσθηση και κρίση τόσα χρόνια στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι – και αυτό ας μην θεωρηθεί ως έπαρση, αλλά το δηλώνω με κάθε ταπεινότητα- γιατί, για ακόμη μία φορά ,βγήκα και πάλι αληθινός. Τον Μπάμπη Χατζηδάκη δεν το γνώριζα προσωπικά αλλά παρακολουθούσα την πορεία του στο χώρο τόσο τις θεατρικές εμφανίσεις του όσο και τις τηλεοπτικές. Πάντα τον ξεχώριζα γιατί διέβλεπα έναν ηθοποιό με την πραγματική σημασία της λέξης συνάμα, όμως, μου έβγαζε η σκηνική του παρουσία και η υποκριτική του δεινότητα, μια αριστοκρατικότητα. Και δεν έπεσα έξω. Στη συζήτηση που κάναμε με αφορμή τον Πιραντέλο και τη συνεργασία του με το Διάχρονο Θέατρο της Μαίρης Βιδάλη στην παράσταση με ενιαίο τίτλο” Έτσι όπως με θες”- σκίζει στο μονόλογο ”Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα”, όπως θα διαπιστώσετε, οι απαντήσεις του δείχνουν τον άνθρωπο Χατζηδάκη που είχα στο μυαλό μου. Έναν άνθρωπο με παιδεία, αξίες συγκροτημένο, σοβαρό. Έναν καθώς πρέπει κύριο, δηλαδή! Θαυμάστε αυτό τον υπέροχο ηθοποιό και άνθρωπο να απαντά στις γνωστές μου έννοιες από το Α ως το Ω και θα το ανακαλύψετε κι εσείς!
Άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα (Ο): «Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα», είναι πολύ συγκεκριμένο το έργο αυτό του Πιραντέλο, αν και δεν ξεκίνησε με αυτό τον τίτλο. Η ιστορία του μας λέει πως είχε γραφτεί ως διήγημα με τίτλο Caffènotturno.Το ταξίδι από το διήγημα στη θεατρική μορφή του έχει ελάχιστες αλλαγές ή μάλλον προσθέσεις που δεν υπήρχαν στο διήγημα και βέβαια αυτές που είναι απαραίτητες στη πράξη. Αυτές είναι: ο τόπος (σε ένα σιδηροδρομικό σταθμό), ο χρόνος (λίγο μετά τα μεσάνυχτα), οι παύσεις (29 που σταματούν το διάλογο), τα γέλια (αυτά τα χαρακτηριστικά γέλια του Πιραντέλο) και η σχέση του ανθρώπου με την γυναίκα του. Κατά τα άλλα ο διάλογος είναι ακριβώς ο ίδιος με αυτόν του διηγήματος και βέβαια αυτή τη μεταφορά την έκανε ο ίδιος ο Πιραντέλο.
Βία: Είναι λίγο περίεργο. Έτσι, όπως μου έρχεται ξερή η λέξη βία και πρέπει να πω τι σκέπτομαι, ανακαλύπτω ότι ενώ είμαι κατά της βίας, μου αρέσει να παρακολουθώ ταινίες δράσης, οι οποίες έχουν σκηνές βίας και ιδιαίτερα ασιατικής τέχνης. Έτσι μας στοιχειώνει ο Πιραντέλο, γιατί ακόμα και σε μια λέξη μπορείς να βρεις τις δυο, τρεις, ή χίλιες πλευρές που έχει ένας άνθρωπος μέσα του.
Γενική αναταραχή: Δικαιοσύνη, όταν ο κόσμος αισθάνεται ότι τον αδικούν, ότι οι νόμοι δεν εφαρμόζονται, ότι η διαχείριση του δημόσιου δεν είναι σωστή, ότι οι δομές της κοινωνίας αποσαθρώνονται κ.λπ. τότε φτάνει μια σπίθα για να ξεσπάσει μια γενική αναταραχή και τότε φωνή λαού, οργή Θεού…
Διάφανη αγάπη: Ένα εξαιρετικό ιταλικό κόνσεπτ, που γυρίζεται εδώ και που είμαι χαρούμενος που είμαι μέρος του. Τώρα που το σκέπτομαι, συνειδητοποιώ ότι και αυτό είναι Ιταλικό! Ουάου είναι καταπληκτικό, φέτος είμαι περικυκλωμένος από Ιταλία: στο θέατρο με έναν νομπελίστα συγγραφέα και στην τηλεόραση από ένα εξαιρετικό σύγχρονο τηλεοπτικό κείμενο. Όσο για τους συντελεστές, και στα δύο, αισθάνομαι ότι είναι δώρο, απ’ τον Θεό. Είμαι διπλά χαρούμενος.
Έτσι όπως με θες : Τα πρόσωπα, αυτά που έχουμε μέσα μας, η πολλαπλότητά μας, η ταυτότητά μας, η πραγματικότητά μας, οι δομές μας, ποιος φαίνομαι και ποιος είμαι, όλα αυτά, ίσως και άλλα που μου διαφεύγουν τώρα, αμφισβητούνται σε αυτό το έργο. Αλλά το σπουδαίο είναι η πλοκή! Είναι ξέρετε μια πραγματική ιστορία που συνέβη το 1926 και αφορά σε μια δικαστική υπόθεση που απασχόλησε τα μέσα ενημέρωσης περίπου 40 χρόνια σχετικά με έναν άνδρα που μετά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο είχε χάσει την ταυτότητά του. Πρόκειται για την υπόθεση Bruneri-Canella που ο Πιραντέλο χρησιμοποίησε σχετικά με όλη αυτή την αμφισβήτηση της ταυτότητας του ανθρώπου που δεν θυμάται ποιος είναι και τη διαμάχη μεταξύ Bruneri και Canella για την οικειοποίηση του. Στο «Έτσι όπως με θες» ο Πιραντέλο έχει αυτή την αμφισβήτηση έχοντας στη θέση του άνδρα μια γυναίκα.
Ζωή: Σε αυτήν την αγαπημένη, τη ζωή, κάνει έναν ύμνο ο Πιραντέλο στο «Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα». Αυτή είναι η ανάγνωση και είμαι σίγουρος πως ο θεατής που θα φύγει από το θέατρο θα το έχει εισπράξει αυτό. Με ένα τρόπο που φαινομενικά μοιάζει αντίθετος, αλλά που με το καλημέρα σας διακρίνεται πως εξυμνεί τη ζωή.
Ήθος: Με τι να ασχοληθώ; Με το πρώτο συνθετικό της λέξης ηθοποιός; Γιατί λόγο ιδιότητας εκεί με πάει η λέξη και έτσι θα μιλήσω για αυτήν. Η ερμηνεία ίσως χάνει λίγο την πραγματική της έννοια αλλά από όταν ήμουν φοιτητής, οι δάσκαλοί μου μου έλεγαν πως αυτό που θα μάθω να κάνω είναι να ποιώ ήθος. Η αλήθεια βέβαια είναι πως ήθος ποιούν μάλλον οι συγγραφείς περισσότερο, παρά οι ηθοποιοί, αλλά επειδή χωρίς τους ηθοποιούς δεν μπορεί να φτάσει ένα θεατρικό έργο στον τελικό του προορισμό, έχουμε αποκτήσει αυτό το όνομα. Τώρα αναφορικά με το ήθος γενικά, έτσι όπως στο θέατρο, έτσι και αλλού, νομίζω πως κλέβει λίγο από εδώ και λίγο από εκεί.
Θέατρο Διάχρονο: Γράφτηκε πρόσφατα από τον κύριο Ξανθίδη στο “Τύπος Πειραιώς”, πως «Η Μαίρη Βιδάλη και η παρέα της τα κατάφεραν περίφημα, μετατρέποντας τον υπόγειο θεατρικό χώρο, σε… ρετιρέ!». Δεν ξέρω, εμείς πήραμε αυτά τα δυο έργα του Πιραντέλο και με την αγάπη μας, το μεράκι μας, την εργατικότητά μας, τη συνέπειά μας, την εντιμότητά μας, τα παρουσιάζουμε στον κόσμο. Χαρά μας η αναγνώριση από τον κόσμο. Αυτό είναι το Διάχρονο Θέατρο-Μαίρη Βιδάλη. Αλλά και πέρσι έτσι έγινε και όλα τα χρόνια νομίζω.
Ισορροπία: Στην ερμηνεία των κειμένων, στη χρησιμοποίηση των εκφραστικών μας μέσων, της κίνησής μας, της φωνής μας, της σκηνοθεσίας, της μουσικής, των σκηνικών, του φωτισμού, των ρούχων, χρειάζεται λεπτή ισορροπία γιατί είναι εύκολο όλα αυτά να διαταραχθούν και γι’ αυτό χρειάζεται επιδέξιους χειρισμούς για τη διατήρηση του αρμονικού δεσίματός τους.
Καλλιτεχνικά σχέδια επόμενα: Να πιστέψω στο καινούριο, στο όνειρο, αυτό που έρχεται μόνο του και σε κατακλύζει ή που το δημιουργείς εσύ με υπομονή και επιμονή και αρχίζει το ταξίδι σου μ’ αυτό, αν οι συνεργάτες σου είναι άξιοι συνταξιδευτές, τότε αυτό το όνειρο είναι το μόνο που θέλει κάθε καλλιτέχνης! «Τα καλύτερα είναι αυτά που ακόμα δεν έχουν έρθει».
Λουίτζι Πιραντέλο: Εδώ τα χέρια ψηλά! Σε μια συνέντευξη που αποτελείται από 24 ερωτήσεις, όσα και τα γράμματα της αλφαβήτου και που είναι απαραίτητο οι απαντήσεις να είναι μικρές για να μην ξημερωθούμε, δεν μπορώ με δυο λόγια να μιλήσω για ένα συγγραφέα που έχει τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ. Για περισσότερες πληροφορίες και γεύσεις «Διάχρονο Θέατρο-Μαίρη Βιδάλη “Έτσι όπως με θες και Ο Άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα”»
Μαίρη Βιδάλη: Δεν σας έχω μιλήσει για την Μαίρη Βιδάλη; Α! Τα πράγματα εδώ έχουν απ’ όλα, όλη την γκάμα, με βασικό γνώμονα και μέτρο το θέατρο, έχουμε αγάπη, αυστηρότητα, δημοκρατία, τρυφερότητα, νοιάξιμο για τον καθένα ξεχωριστά, φροντίδα για την παραμικρή λεπτομέρεια και αυτά αναφορικά με τη λειτουργία του θεάτρου. Όχι, για το καλλιτεχνικό προϊόν, για το τέλειο, αν είναι δυνατόν, αποτέλεσμα επί σκηνής, για την καλύτερη θεατρική είσπραξη του καλλιτεχνικού προϊόντος από τους προσκεκλημένους της, γιατί έτσι αντιμετωπίζει η κυρία Βιδάλη τους θεατές του Διάχρονου, ως προσκεκλημένους της, όχι ως απλούς θεατές.
Νέα γενιά ηθοποιών: Είμαι πάρα πολύ ενθουσιασμένος με τη νέα γενιά ηθοποιών. Έχουν τρόπο, έχουν γνώσεις, έχουν διαδρομές, έχουν ήθος, είναι τόσο καλοί, που μπορούν άνετα να συγκριθούν με ηθοποιούς παγκόσμιας εμβέλειας.
Ξένοι συγγραφείς Ιταλοί: Παρά το γεγονός ότι η Ιταλία είναι το μέρος που κυριάρχησε και εξαπλώθηκε η Commedia Dell’ Arte, δηλαδή ένα είδος θεάτρου χωρίς κείμενο ή με το ελάχιστο κείμενο, δεν μπορώ να μην θυμηθώ τον Μακιαβέλι, τον Αριόστο, τον Γκολντόνι, τον Γκότσι, τον Παζολίνι, τον Ντάριο Φο, την Φράνκα Ράμε, τον Ντε Φιλίπο και βέβαια τον αγαπημένο μου Λουίτζι Πιραντέλο.
Οικογένεια : Έχω μια κόρη! Είναι η χαρά μου, η αγαπημένη μου, το στήριγμά μου, η ψυχή μου! Αν υποθέσουμε ότι έχω δημιουργήσει κάτι στη ζωή μου είναι αυτή, η κόρη μου!
Παράσταση: Στο Διάχρονο Θέατρο – Μαίρη Βιδάλη, σε μια παράσταση, δυο έργα του Πιραντέλλο το: «Έτσι όπως με θες» και «Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα» .
Ρόλοι: Στο «Έτσι όπως με θες» υποδύομαι τον Ζάλτερ, έναν παθολογικά ερωτευμένο χαρακτήρα με την Έλμα, και στο «Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα» τον άνθρωπο με το λουλούδι στο στόμα.
Σεβασμός: Μου τον έμαθε για τα καλά η κόρη μου, γιατί μέχρι τότε είχα μια γενική άποψη για το σεβασμό, αλλά όταν ήταν πολύ μικρή κάτι πήγα να της επιβάλω και ξαφνικά μου βάζει τις φωνές διεκδικώντας το δίκιο της! Με έβαλε στη θέση μου! Την σέβομαι! Με έμαθε βαθιά τι σημαίνει σεβασμός.
Τιμιότητα: Χωρίς αυτήν δεν αξίζει η πορεία! Είναι κάτι που μαθαίνεται στην οικογένεια και έχει το κόστος της αλλά και τα οφέλη της, κοιμάσαι καλά…
Υποχωρήσεις: Όταν ήμουνα μικρός έλεγα: εγώ δεν θα υποχωρήσω, νομίζω όλοι σε μικρές ηλικίες το λένε. Τώρα που μεγάλωσα άλλαξα τη λέξη, την υποχώρηση την έκανα συμπερίληψη…
Φθορά: Χρόνος, ηλικία, αλλοίωση, δεν νομίζω πως υπάρχουν και πολλοί που να τους αρέσει η φθορά! Άλλωστε μαζί με αυτήν έρχεται και ο συμβιβασμός….
Χαρούμενη διάθεση: Είναι ένας καταπληκτικός τρόπος για να αντιμετωπίζεις τη ζωή σου, είναι μια πρόταση για να γίνονται τα δύσκολα λίγο πιο εύκολα και να περνούν, όσο μπορούμε περισσότερη χαρούμενη διάθεση, καταπληκτικό φάρμακο. Κατά τα άλλα, ο πόνος έχει ημερομηνία λήξης…
Ψυχισμός: Αυτό είναι ένα τέρας που καραδοκεί, αλλά που υπάρχουν τρόποι να κάνεις φίλη την ψυχή σου. Η τέχνη είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο που μπορεί να μας βοηθήσει. Ο Πιραντέλο μας δίνει ιδέες για να την κάνουμε φίλη μας, το θέατρο! Γενικά όλες οι τέχνες.
Ωραίες δουλειές: Αγαλλίαση, ευδαιμονία, αρμονία, πληρότητα, χαρά, το βράδυ σου ήρεμο με όμορφες συζητήσεις και μετά με όμορφα όνειρα, τι ωραία που λειτουργούν για τον ψυχισμό μας, τι θαυμάσιο που είναι να έχουμε ωραίες δουλειές!
Σχόλια για αυτό το άρθρο