Η Ελισάβετ Β΄ γεννήθηκε στις 21 Απριλίου 1926. Ήταν Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων Βασιλείων της Κοινοπολιτείας των Εθνών, της οποίας ήταν και επικεφαλής, ενώ ήταν επίσης Υπέρτατη Κυβερνήτης της Εκκλησίας της Αγγλίας. Ανήλθε στον θρόνο το 1952 και είναι η μακροβιότερη μονάρχης στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου και η μακροβιότερη βασίλισσα στην παγκόσμια ιστορία.
Η Ελισάβετ Αλεξάνδρα Μαρία γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1926 στο Μέιφερ του Λονδίνου και ήταν το πρώτο παιδί του Αλβέρτου, Δούκα της Υόρκης (μετέπειτα Γεωργίου ΣΤ΄), και της συζύγου του Ελισάβετ, Δούκισσας της Υόρκης (μετέπειτα Βασίλισσας Ελισάβετ). Ο πατέρας της ήταν ο δεύτερος γιος του Γεωργίου Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Μαρίας του Τεκ. Η μητέρα της ήταν η νεότερη κόρη του Σκωτσέζου αριστοκράτη Κλωντ Μπόους-Λάιον, 14ου Κόμη του Στράθμορ και Κίνγκχορν, και της Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ. Η Ελισάβετ γεννήθηκε, με καισαρική τομή, την Τετάρτη 21 Απριλίου 1926, στις 2.40 π.μ., στο σπίτι των παππούδων της στο Λονδίνο. Βαπτίστηκε στις 29 Μαΐου από τον Αγγλικανό Αρχιεπίσκοπο της Υόρκης, Κόσμο Γκόρντον Λανγκ, στο παρεκκλήσι των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ. Τα γενέθλιά της τα γιορτάζει και δεύτερη φορά, τον Μάιο ή τον Ιούνιο, χωρίς καθορισμένη ημερομηνία.
Πήρε τα ονόματα Ελισάβετ, προς τιμήν της μητέρας της, Αλεξάνδρα προς τιμήν της μητέρας του παππού της Γεωργίου Ε΄ και Μαρία προς τιμήν της μητέρας του πατέρα της. Κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, η στενή της οικογένεια συνήθιζε να την φωνάζει Λίλιμπετ.
Η Μαργαρίτα, η μοναδική αδερφή της Ελισάβετ, γεννήθηκε τέσσερα χρόνια μετά από εκείνη. Οι δύο πριγκίπισσες έλαβαν εκπαίδευση κατ’ οίκον, υπό την επίβλεψη της μητέρας τους και της γκουβερνάντας τους Μάριον Κρώφορντ, η οποία ήταν γνωστή ως Κρόουφι. Τα μαθήματα εστιάζονταν στην ιστορία, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και τη μουσική. Το 1950 η Κρώφορντ δημοσίευσε μια βιογραφία της παιδικής ηλικίας της Ελισάβετ και της Μαργαρίτας, με τίτλο Οι Μικρές Πριγκίπισσες. Το βιβλίο περιγράφει την αγάπη της Ελισάβετ για τα άλογα και τα σκυλιά, την μεθοδικότητα και την υπευθυνότητα του χαρακτήρα της. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ σημείωσε ότι η Ελισάβετ στην ηλικία των δύο ετών είχε ένα αέρα κύρους και αντανακλαστικότητας που προκαλούν έκπληξη σε ένα νήπιο. Η ξαδέρφη της Μάργκαρετ Ρόουντς την περιέγραψε ως ένα κεφάτο μικρό κορίτσι, αλλά ιδιαίτερα λογικό και καλότροπο.Τέλος, απεβίωσε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022 σε ηλικία 96 χρονών, λόγω κάποιων προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε τον τελευταίο καιρό.
Έλαβε το πρώτο της πόνυ σε ηλικία 4 ετών. Το όνομά της ήταν Πέτζι.
Το πρώτο επίσημο πορτραίτο της ολοκληρώθηκε σε ηλικία 7 ετών
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του παππού της η Ελισάβετ ήταν η τρίτη στη σειρά της διαδοχής στον θρόνο, πίσω από τον θείο της Εδουάρδο, Πρίγκιπα της Ουαλίας, και τον πατέρα της Αλβέρτο, Δούκα της Υόρκης. Μολονότι η γέννησή της δημιούργησε δημόσιο ενδιαφέρον, δεν αναμενόταν να γίνει βασίλισσα, καθώς ο θείος της ήταν νέος και πολλοί υπέθεταν ότι θα παντρευόταν και θα αποκτούσε παιδιά. Το 1936, όταν ο παππούς της Γεώργιος Ε΄ πέθανε και ο θείος της τον διαδέχτηκε στο θρόνο ως Εδουάρδος Η΄, η Ελισάβετ πέρασε στη δεύτερη θέση στη γραμμή της διαδοχής, καθώς ο πατέρας της βρισκόταν στην πρώτη θέση. Αργότερα τον ίδιο χρόνο ο Εδουάρδος θα αναγκαστεί να παραιτηθεί, μετά την κρίση που θα ξεσπάσει ύστερα από πρόταση γάμου που έκανε στην διαζευγμένη Ουώλλις Σίμπσον. Κατά συνέπεια, ο πατέρας της Ελισάβετ έγινε βασιλιάς, και εκείνη έγινε διάδοχος του θρόνου. Αν οι γονείς της αποκτούσαν έναν γιο, κάτι που δεν έγινε, η Ελισάβετ θα έχανε την πρώτη θέση της διαδοχής.
Η Ελισάβετ έλαβε ιδιαίτερα μαθήματα στη συνταγματική ιστορία από τον Χένρυ Μάρτεν, αντιπρύτανη του Κολεγίου Ήτον, ενώ διδάχτηκε γαλλικά από γαλλόφωνες γκουβερνάντες που την είχαν αναλάβει.
Το Σεπτέμβριο του 1939 η Βρετανία εισήλθε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος διήρκεσε μέχρι το 1945. Κατά την διάρκεια του πολέμου, το Λονδίνο δέχτηκε ένα μεγάλο κύμα αεροπορικών βομβαρδισμών, και πολλά παιδιά απομακρύνθηκαν σε ασφαλέστερες τοποθεσίες. Η πρόταση του υψηλόβαθμου πολιτικού Ντάγκλας Χογκ για μεταφορά των δύο πριγκιπισσών στον Καναδά, απορρίφθηκε από τη μητέρα της Ελισάβετ, η οποία δήλωσε ότι η οικογένεια δεν θα φύγει ποτέ από τη Βρετανία. Ωστόσο οι πριγκίπισσες Ελισάβετ και Μαργαρίτα εγκαταστάθηκαν στο Κάστρο Μπαλμόραλ της Σκωτίας μέχρι τα Χριστούγεννα του 1939, όταν και μετακινήθηκαν στην Οικία Σάντριγχαμ στο Νόρφολκ. Από το Φεβρουάριο μέχρι το Μάιο του 1940 έζησαν στο Βασιλικό Οίκημα των Ουίνδσορ, ώσπου εγκαταστάθηκαν στο Κάστρο Ουίνδσορ, όπου και πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος των επόμενων πέντε ετών του πολέμου. Στο Κάστρο Ουίνδσορ οι πριγκίπισσες ανέβαζαν έργα παντομίμας τα Χριστούγεννα προκειμένου να βοηθήσουν οικονομικά το έργο της μητέρας τους, η οποία είχε ιδρύσει ένα οργανισμό για τη δημιουργία στρατιωτικών ενδυμασιών. Το 1940 η 14χρονη Ελισάβετ έκανε την πρώτη της ραδιοφωνική εκφώνηση στο BBC, μέσω του οποίου απευθύνθηκε σε άλλα παιδιά που είχαν απομακρυνθεί από τις πόλεις.
Το 1943, σε ηλικία 16 ετών, η Ελισάβετ πραγματοποίησε την πρώτη της δημόσια εμφάνισή, σε μια επίσκεψη στους φρουρούς Γρεναδιέρους, στους οποίους είχε διοριστεί συνταγματάρχης το προηγούμενο έτος. Καθώς πλησίαζαν τα 18α γενέθλιά της, η Ελισάβετ έγινε μέλος του Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με το οποίο σε περίπτωση ανικανότητας ή απουσίας του πατέρα της στο εξωτερικό μπορούσε να αναλάβει επίσημα καθήκοντα. Τον Φεβρουάριο του 1945 εντάχθηκε στη βοηθητική υπηρεσία γυναικών, ως επίτιμη ανθυπολοχαγός (Second Subaltern). Εκπαιδεύτηκε ως οδηγός και μηχανικός και προήχθη πέντε μήνες αργότερα σε σε επίτιμη λοχαγός (Junior Commander).
Στο τέλος του πολέμου στην Ευρώπη, στις 8 Μαΐου 1945, οι πριγκίπισσες Ελισάβετ και Μαργαρίτα ανακατεύτηκαν ανώνυμα με τα πλήθη που πανηγύριζαν στους δρόμους του Λονδίνου. Η Ελισάβετ αργότερα δήλωσε σε μια συνέντευξη ότι η ίδια με την αδερφή της ήταν φοβισμένες μήπως αναγνωρίζονταν από τον κόσμο, ενώ όπως θυμάται όλοι γύρω της ήταν ευτυχισμένοι και ανακουφισμένοι για το τέλος του πολέμου.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, καταρτίστηκαν σχέδια για την καταστολή του Ουαλικού εθνικισμού συσχετίζοντας την Ελισάβετ στενότερα με την Ουαλία. Ουαλοί πολιτικοί πρότειναν να ονομαστεί η Ελισάβετ Πριγκίπισσα της Ουαλίας στο 18ο έτος της ηλικίας της. Η ιδέα αυτή υποστηρίχθηκε από τον υπουργό εσωτερικών Χέρμπερτ Μόρισσον, όμως απορρίφθηκε από τον Βασιλιά, επειδή θεωρούσε ότι ένας τέτοιος τίτλος μπορούσε να δοθεί αποκλειστικά σε αρσενικό διάδοχο του θρόνου και στη σύζυγό του. Το 1946 η Ελισάβετ επισκέφτηκε και συμμετείχε στο Ουαλικό φεστιβάλ Άιστεντφοντ στο οποίο ανακηρύχτηκε επίτιμη βάρδος.
Το 1947 η Πριγκίπισσα Ελισάβετ πραγματοποίησε το πρώτο της υπερπόντιο ταξίδι, συνοδεύοντας τους γονείς της στη Νότια Αφρική.
Η Ελισάβετ συνάντησε το μελλοντικό σύζυγό της, Φίλιππο πρίγκιπα της Ελλάδας και της Δανίας το 1934 και το 1937. Οι δυο τους μάλιστα ήταν τρίτα ξαδέλφια μέσω της συγγένειάς τους με τον Χριστιανό Θ΄ της Δανίας, αλλά και μέσω της συγγένειάς τους με τη Βασίλισσα Βικτωρία του Ηνωμένου Βασιλείου. Μετά από μία άλλη συνάντηση στο Βασιλικό Ναυτικό Κολλέγιο του Ντάρτμουθ τον Ιούλιο του 1939, η Ελισάβετ, αν και μόλις 13 ετών, δήλωσε ότι είχε ερωτευτεί τον Φίλιππο, ενώ έπειτα ξεκίνησαν να ανταλλάσσουν επιστολές, κάτι που συνεχίστηκε για τα επόμενα επτά έτη. Ο αρραβώνας τους ανακοινώθηκε επίσημα στις 9 Ιουλίου 1947.
Ο αρραβώνας τους τότε δημιούργησε διαμάχη, καθώς ο Φίλιππος δεν είχε οικονομική ισχύ, ήταν γεννημένος σε άλλη χώρα και είχε αδελφές που είχαν παντρευτεί Γερμανούς ευγενείς με ναζιστικές διασυνδέσεις. Σημαντικό ήταν επίσης το γεγονός ότι ο πατέρας του Φιλίππου, Ανδρέας πρίγκιπας της Ελλάδας, είχε κριθεί συνένοχος από στρατοδικείο στην Ελλάδα για πράξεις που προκάλεσαν τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η γκουβερνάντα της Ελισάβετ, Μάριον Κρώφορντ, έγραψε: «Μερικοί από τους συμβούλους του Βασιλιά δεν τον θεωρούν αρκετά καλό για εκείνη. Ήταν ένας πρίγκιπας χωρίς σπίτι ή βασίλειο…Πέρα από χαρούμενες, εκείνες οι φθινοπωρινές ημέρες πρέπει να ήταν για τη Λίλιμπετ γεμάτες από αμφιβολίες, γεμάτες από αμηχανίες, αβεβαιότητες και λύπες». Η μητέρα της Ελισάβετ είχε αναφέρει, σε μετέπειτα βιογραφίες της, ότι είχε αντιταχθεί σε αυτόν τον γάμο αρχικά, ενώ είχε δώσει στον Φίλιππο τον τίτλο «ο Ούνος». Μετέπειτα όμως είπε στον βιογράφο Τιμ Χελντ ότι ο Φίλιππος ήταν «ένας Άγγλος τζέντλεμαν».
Πριν από το γάμο ο Φίλιππος αποποιήθηκε τους ελληνικούς και δανικούς τίτλους ευγενείας που κατείχε, προσηλυτίστηκε στον Αγγλικανισμό από την Ορθοδοξία και υιοθέτησε τον τίτλο Υπολοχαγός Φίλιπ Μαουντμπάττεν, λαμβάνοντας έτσι το επώνυμο της βρετανικής οικογένειας της μητέρας του. Λίγο πριν από τον γάμο πήρε τον τίτλο Δούκας του Εδιμβούργου και την προσφώνηση Αυτού Βασιλική Υψηλότητα.
Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος παντρεύτηκαν στις 20 Νοεμβρίου 1947 στο Αββαείο του Ουέστμινστερ. Έλαβαν 2.500 γαμήλια δώρα και 10.000 τηλεγραφήματα από όλο τον κόσμο. Επειδή η Βρετανία δεν είχε ακόμη ανακάμψει πλήρως από την καταστροφή του πολέμου, η Ελισάβετ ζήτησε να χρησιμοποιηθούν κουπόνια για να αγοραστούν τα υλικά για το νυφικό της, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Νόρμαν Χάρτνελ. Στη μεταπολεμική Βρετανία, δεν ήταν αποδεκτό για τον Δούκα Φίλιππο να έχει γερμανικές σχέσεις, ακόμα και με τις τρεις αδελφές του, οι οποίες δεν προσκλήθηκαν στο γάμο. Στον γάμο δεν προσκλήθηκε ούτε ο θείος της Ελισάβετ και πρώην βασιλιάς της χώρας, Εδουάρδος Η΄.
Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος απέκτησαν τέσσερα παιδιά:
Κατά τη διάρκεια του 1951, η υγεία του Γεωργίου ΣΤ΄ είχε επιδεινωθεί και η Ελισάβετ συχνά τον αντικαθιστούσε σε δημόσιες εκδηλώσεις. Όταν εκείνη περιόδευσε τον Καναδά και έπειτα επισκέφθηκε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Χάρρυ Τρούμαν στην Ουάσινγκτον, τον Οκτώβριο του 1951, ο ιδιωτικός γραμματέας της, Μάρτιν Τσάρτερις, έφερε μαζί του μια πρόχειρη διακήρυξη ανόδου στο θρόνο της Ελισάβετ, σε περίπτωση που ο βασιλιάς πέθαινε ενώ εκείνη βρισκόταν στην περιοδεία. Στις αρχές του 1952 η Ελισάβετ και ο Φίλιππος σχεδίαζαν περιοδεία στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ βρίσκονταν στην Κένυα. Στις 6 Φεβρουαρίου του 1952 και ήταν ακόμα στην Κένυα, διαδόθηκε η είδηση για το θάνατο του Βασιλιά. Ο Φίλιππος ήταν αυτός που μετέφερε τα νέα στη νέα Βασίλισσα. Ο Μάρτιν Τσάρτερις της ζήτησε να επιλέξει όνομα για τη βασιλεία της, όμως εκείνη επέλεξε να κρατήσει το όνομα Ελισάβετ. Λίγο αργότερα ανακηρύχτηκε βασίλισσα, ενώ πλέον η επίσημη κατοικία της θα ήταν τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.
Με την άνοδο της Ελισάβετ φαινόταν πιθανό ο βασιλικός οίκος να φέρει το όνομα του συζύγου της Μαουντμπάττεν, όπως είναι το έθιμο να λαμβάνει η σύζυγος το επώνυμο του άντρα της μετά το γάμο. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ και η γιαγιά της Ελισάβετ, η Βασίλισσα Μαρία, ήταν υπέρ της διατήρησης του ονόματος Ουίνδσορ ως προσδιοριστικό του βασιλικού οίκου, πείθοντας έτσι την Ελισάβετ να εκδώσει μια διακήρυξη την 9η Απριλίου 1952 με την οποία υπογραμμιζόταν ότι το Ουίνδσορ θα συνέχιζε να υφίσταται ως όνομα του βασιλικού οίκου. Ο Φίλιππος έπειτα διαμαρτυρήθηκε καθώς δεν μπορούσε να δώσει το επώνυμό του στα δικά του παιδιά. Το 1960, μετά το θάνατο της Βασίλισσας Μαρίας το 1953 και την παραίτηση του Τσώρτσιλ το 1955, αποφασίστηκε το επώνυμο Μαουντμπάττεν-Ουίνδσορ να δίνεται στους αρσενικούς απογόνους του Φίλιππου και της Ελισάβετ που δεν φέρουν βασιλικούς τίτλους.
Παρά το θάνατο της Βασίλισσας Μαρίας στις 24 Μαρτίου, οι διαδικασίες για την ενθρόνιση της Ελισάβετ συνεχίζονταν, όπως είχε ζητήσει και η Μαρία πριν το θάνατό της. Έτσι, στις 2 Ιουνίου 1953, σε τελετή που έγινε στο Αββαείο του Ουεστμίνστερ, έγινε η ενθρόνιση, η οποία ήταν η πρώτη στέψη που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο, και η πρώτη απευθείας μετάδοση της EBU.
.Το έντονο ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης για την ιδιωτική ζωή της βασιλικής οικογένειας, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, οδήγησε σε μια σειρά από πολύκροτες ιστορίες στον τύπο, εκ των οποίων αρκετές δεν ήταν απολύτως αληθινές. Ο συντάκτης της εφημερίδας The Observer, Ντόναλντ Τρέλφορντ, έγραψε στις 21 Σεπτεμβρίου 1986: «Η βασιλική σαπουνόπερα έχει φτάσει πλέον σε τέτοιο βάθος του δημόσιου ενδιαφέροντος που το όριο μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας έχει χάσει την όψη του…δεν είναι μόνο ότι μερικά έντυπα δεν ελέγχουν τα γεγονότα ή δέχονται διαψεύσεις’ δεν τους νοιάζει αν οι ιστορίες είναι αληθινές ή όχι».
Έγινε η μεγαλύτερη σε ηλικία μονάρχης του κόσμου μετά τον θάνατο του Αμπντουλάχ της Σαουδικής Αραβίας στις 23 Ιανουαρίου του 2015 και λίγους μήνες αργότερα η μακροβιότερη μονάρχης στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς, στις 9 Σεπτεμβρίου 2015, ξεπέρασε την πρωτιά που κατείχε η Βασίλισσα Βικτώρια.
Η Ελισάβετ κατέστη η μακροβιότερη μονάρχης στον κόσμο, καθώς και μακροβιότερη αρχηγός κράτους, μετά τον θάνατο του 88χρονου βασιλιά της Ταϊλάνδης, Πουμιπόν Αντουνιαντέτ, ο οποίος βασίλευσε για περισσότερο από 70 χρόνια.
Μετά από 73 χρόνια γάμου, στις 9 Απριλίου 2021, ο Πρίγκιπας Φίλιππος απεβίωσε και η Ελισάβετ έγινε η πρώτη μονάρχης του Ηνωμένου Βασιλείου που βασιλεύει ως χήρα, μετά τη Βασίλισσα Βικτώρια. Η ίδια είπε ότι ο θάνατος του άφησε ένα τεράστιο κενό. ] Δύο μήνες μετά, την ημέρα των εκατοστών του γενεθλίων απέτισε φόρο τιμής, φυτεύοντας ένα λουλούδι στο όνομά του. Παρά την πανδημία του κορωνοϊού, συμμετείχε στο άνοιγμα του κοινοβουλίου στις 11 Μαΐου 2021. Επίσης, ήταν η οικοδέσποινα στην υποδοχή των ηγετών της G7 στην Κορνουάλη. Ο Τζο Μπάιντεν, 13ος κατά σειρά πρόεδρος των ΗΠΑ που συναντά η Ελισάβετ, δήλωσε για εκείνη ότι του θύμισε τη μητέρα του, με το βλέμμα και τη γενναιοδωρία της.
Το Οκτώβριο του 2021 η Ελισάβετ εμφανίστηκε στην Λειτουργία των Ευχαριστιών με μπαστούνι, ενώ είχε να χρησιμοποιήσει από το 2004, όταν είχε υποβληθεί σε εγχείρηση. Στις 19 Οκτωβρίου αρνήθηκε το Βραβείου του Ηλικιωμένου της Χρονιάς του περιοδικού The Oldie Magazine, που είχε αποδοθεί μεταξύ άλλων και στη μητέρα της, λέγοντας ότι είσαι όσο ηλικιωμένος αισθάνεσαι και ότι η ίδια δεν πληροί τα σχετικά κριτήρια.] Νοσηλεύτηκε για λίγο στις 20 Οκτωβρίου, αφού ακύρωσε μια επίσκεψη στη Βόρεια Ιρλανδία για λόγους υγείας, αλλά έφυγε από το νοσοκομείο την επόμενη μέρα. Την ίδια εβδομάδα, ακύρωσε τα σχέδιά της να ταξιδέψει στη σύνοδο κορυφής COP26 στη Γλασκώβη, ακολουθώντας τη συμβουλή του γιατρού της να ξεκουραστεί, και αντ ‘αυτού μετέδωσε το μήνυμά της μέσω βίντεο] Η Βασίλισσα δεν μπόρεσε επίσης να παρευρεθεί στην Εθνική Υπηρεσία Μνήμης του 2021 λόγω πόνων στην πλάτη. Αυτό λέγεται ότι δεν σχετίζεται με προηγούμενες ιατρικές συμβουλές για ανάπαυση.
Η Ελισάβετ πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022, στις 18:31 (Ώρα Ηνωμένου Βασιλείου), στο εξοχικό ανάκτορο Μπαλμόραλ στη Σκωτία, από φυσικά αίτια.
Σχόλια για αυτό το άρθρο