Υπ. Πολιτισμού & Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών: Μνημόνιο Συνεργασίας

ΣχετικάΆρθρα

Η χρηματοδότηση μέσω δωρεάς , έργων αποκατάστασης αρχαιολογικών χώρων και πολιτιστικών υποδομών στη Θεσσαλία, είναι το αντικείμενο του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, που υπεγράφη από την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και την Πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) Μελίνα Τραυλού στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Φαλάνης, στη Λάρισα.

Το Μνημόνιο αφορά σε έργα αποκατάστασης χώρων ιδιαίτερης αρχαιολογικής, ιστορικής και θρησκευτικής σημασίας και τοπωνύμια συνυφασμένα με την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής και των κατοίκων της, όπως ο αρχαιολογικός χώρος Σέσκλου, ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου στη Φαλάνη, το Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου και την Ιερά Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών Πηλίου, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό που ανέρχεται στα 9.500.000 ευρώ.

Χαιρετισμός της Υπουργού Πολιτισμού:

Σεβασμιώτατε,
Κυρία Πρόεδρε της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών,
Κύριε Υφυπουργέ,
Σεβαστό ιερατείο,
Κύριε Δήμαρχε,
Κύριε Πρόεδρε της Κοινότητας,
Κύριε Αντιπεριφερειάρχη,
Γερόντισσα Νικοδήμη,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Αγαπητοί φίλοι,
Κυρίες και κύριοι,
Σκεφτόμουν, την ώρα που ερχόμαστε, τον στίχο αυτό του Νίκου Εγγονόπουλου, από το ποίημά του Μπολιβάρ: «Στρατηγέ, τι ζητούσες στη Λάρισα, εσύ ένας Υδραίος;». Η αναφορά είναι, βέβαια, στον Αντώνιο Οικονόμου, αυτόν που με τα καράβια του ηγήθηκε στον ξεσηκωμό της Ύδρας, για να αποκτήσει η Ελλάδα την ανεξαρτησία της. Θα μπορούσα λίγο να παραλλάξω τα λόγια και να πω, «καραβοκύρισσα, τι ζητάς σήμερα στη Λάρισα, συ μια θαλασσινή;».
Κυρία Τραυλού, θέλω ειλικρινά να σας ευχαριστήσω εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λαρίσης, γιατί είστε σήμερα εδώ, πρωτίστως. Και είστε σήμερα εδώ για να προσφέρετε το φιλί της αποκατάστασης σε τέσσερα σημαντικά μνημεία. Είμαστε εδώ, και σας υποδεχόμαστε όλους, μαζί με τον Υφυπουργό, μαζί με τον βουλευτή Λαρίσης, τον Σεβασμιώτατο, τους ιερείς, τον Δήμαρχο, όλες τις τοπικές αρχές, τη Γερόντισσα από το μοναστήρι των Ταξιαρχών, σε έναν τόπο που, πριν από μερικούς μήνες, όταν ήρθαμε εδώ, δεν είχε καμία σχέση με αυτό που βλέπετε σήμερα. Ήταν τα πάντα πλημμυρισμένα και η πρώτη εικόνα την οποία συναντήσαμε ήταν ο παπα-Βασίλης, ο οποίος είχε σηκώσει τα ράσα, είχε φορέσει γαλότσες και προσπαθούσε να βγάλει τη λάσπη, τόνους λάσπης, από το νεκροταφείο και την εκκλησία.
Αυτή ήταν η εικόνα που αντικρίσαμε. Και για να φτάσουμε εδώ, η εμπειρία, τουλάχιστον σε μένα και τους συνεργάτες μου, θα μείνει ως μία οδυνηρή ανάμνηση, από τη μυρωδιά, από την απελπισία των ανθρώπων. Σήμερα, λοιπόν, με τη βοήθεια του Θεού, είμαστε εδώ, χάρη σε εσάς, για να δώσουμε χαρά σε αυτούς τους ανθρώπους. Σε όλους αυτούς που επλήγησαν, που είδαν το βιός τους και τον κόπο τους να χάνονται, είδαν τις εκκλησιές τους να γκρεμίζονται. Όταν τον είδαμε τον Άγιο Νικόλα, δεν είχε καμία σχέση με αυτό που βλέπουμε τώρα. Εδώ έχει παρέμβει η Αρχαιολογική Υπηρεσία, έχει υποστυλώσει, έχει προστατέψει τις τοιχογραφίες που μείνανε και είναι έτοιμη πια να επικαιροποιήσει τη μελέτη προκειμένου, με τη δική σας συνδρομή και βοήθεια, να ξεκινήσει η αποκατάσταση της εκκλησίας.
Όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που οι Έλληνες καραβοκύρηδες βοηθάνε τον τόπο, βοηθάνε την πατρίδα. Αυτό ξεκινά από την Ελληνική Επανάσταση, όταν κάποιοι παράτολμοι καραβοκύρηδες διέθεσαν όλο τους το βιός για να γίνει η Ελλάδα ανεξάρτητη. Πολεμώντας στις μάχες και τις ναυμαχίες, με τα αρματωμένα τους καράβια, που ήταν όλο τους το βιός, για να είμαστε εμείς, διακόσια χρόνια μετά, ελεύθεροι, περήφανοι και με μια σταθερή δημοκρατία.
Οι Έλληνες εφοπλιστές, όλα αυτά τα χρόνια, δυο αιώνες και πάνω, έχουν συμβάλει στην αποκατάσταση της Ελλάδας στις δύσκολες στιγμές της. Κι αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε, όλοι μας, είναι ότι χάρη στην ελληνική σημαία στα καράβια η χώρα έχει μια τεράστια δύναμη και τεράστια επιρροή στον παγκόσμιο χώρο, στον διεθνή χώρο, καθώς η ελληνική ναυτιλία βρίσκεται εκεί που βρίσκεται.
Εγώ πραγματικά αισθάνομαι ευγνωμοσύνη και είμαι περήφανη γιατί τα τελευταία χρόνια, υπό την πρωθυπουργία του Κυριάκου Μητσοτάκη, το Υπουργείο Πολιτισμού συνεργάζεται με τους Έλληνες επιχειρηματίες, με τους Έλληνες εφοπλιστές, σε μια σχέση έντιμη, διαφανή και ειλικρινή και με τη δική τους συμβολή καταφέρνουμε να κάνουμε πολύ πιο γρήγορα έργα και καταφέρνουμε να αποδεσμεύσουμε κονδύλια από τα ευρωπαϊκά προγράμματα γιατί μας βοηθούν κυρίως στη σύνταξη μελετών, που στη συνέχεια μας επιτρέπουν να αντλήσουμε πόρους από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό δεν ήταν αυτονόητο για αυτό το Υπουργείο. Πριν από το 2019, για λόγους ιδεολογικούς ή ιδεοληπτικούς, η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα ήταν κάτι το οποίο το ξόρκιζε το Υπουργείο Πολιτισμού.
Σήμερα, λοιπόν, αισθανόμαστε μεγάλη χαρά γιατί, και με τη σύμπραξη του Υπουργείου Πολιτισμού με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών και με τη γενναία χορηγία τους, μπορεί ο Άγιος Νικόλας, προστάτης άλλωστε των ναυτικών μας, να αποκατασταθεί στο συντομότερο χρονικό διάστημα, Σεβασμιώτατε, και εύχομαι από καρδιάς να είμαστε όλοι εδώ, να έχουμε υγεία, για να τελέσετε τα θυρανοίξια.
Η Ιερά Μονή Ταξιαρχών στο Πήλιο, ένα μοναστήρι με μακρά ιστορία. Το Καθολικό του αποκαταστάθηκε από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού με κοινοτική χρηματοδότηση -το 2023 ολοκληρώθηκε το έργο, λίγο πριν τον Ντάνιελ. Και άντεξε, το Καθολικό δεν έπαθε τίποτα, σε αντίθεση με τις παλιές πτέρυγες της μονής. Αυτές, λοιπόν, πάλι χάρη σε εσάς, αποκαθίστανται, θα αποκατασταθούν, οι μελέτες είναι έτοιμες, έχουν τύχει της έγκρισης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, θα αποκατασταθούν. Και, έτσι, πέρα από το ίδιο το μνημείο, θα αποκατασταθεί και η ηρεμία στην αδελφότητα.
Το μουσείο στον Βόλο, το Αθανασάκειο, το Αρχαιολογικό Μουσείο. Το ίδιο το κτήριο είναι επίσης μνημείο. Και αυτό υπήρξε θύμα της κακοκαιρίας, ιδιαίτερα στο σημείο που το παλιό κτήριο του 1904 συνδέεται με το κτήριο του 2004. Εκεί, λοιπόν, από τους αρμούς μπήκαν νερά. Αποκαταστάθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού, ετοιμάστηκαν μελέτες προκειμένου και αυτό να μπορέσει να εκσυγχρονιστεί πια και να αναβαθμιστούν οι υποδομές του. Όμως, ακόμη σήμερα είναι στην αυλή του κοντέινερς, εργοταξιακοί οικίσκοι, μέσα στους οποίους αποθηκεύονται αρχαία και δουλεύουν οι συντηρητές. Αυτό όλο πάλι, χάρη στο μνημόνιο συνεργασίας και τη δωρεά των Ελλήνων εφοπλιστών, θα αποκατασταθεί. Όπως επίσης όλος ο αύλιος χώρος, ο οποίος έχει, θα το δείτε άμα το επισκεφθείτε, πεύκα, τα οποία μπορεί να είναι ωραία, αλλά πλέον πρέπει να αντικατασταθούν από πυράντοχα φυτά, για να μην έχουμε άλλου είδους προβλήματα και εκπλήξεις.
Και, τέλος, ο νεολιθικός οικισμός στο Σέσκλο. Είναι από τις παλαιότερες μαρτυρίες ανθρώπινης παρουσίας στη Θεσσαλία, χρονολογείται το 7.000 π.Χ. Είναι ένας αρχαιολογικός χώρος επισκέψιμος, πολύ σημαντικός, ο οποίος το 2023 αντιμετώπισε τη φωτιά του Αυγούστου και τον Ντάνιελ. Από τη φωτιά γλύτωσε. Από τον Ντάνιελ, ευτυχώς, καταστράφηκαν οι υποδομές του και οι υποδομές παροχής υπηρεσιών στους επισκέπτες του και δημιουργήθηκαν μεγάλες υποσκαφές στα νεολιθικά σπίτια. Και πάλι ο χώρος, χάρη στη βοήθεια και χάρη στην ενεργή δουλειά την οποία κάνει η Αρχαιολογική Υπηρεσία, είναι επισκέψιμος, όμως ο κίνδυνος υπάρχει. Με τη δική σας μεσολάβηση αυτά όλα θα αποκατασταθούν και έτσι πιστεύουμε ότι ο αρχαιολογικός χώρος του Σέσκλου, για τα επόμενα χρόνια, θα μπορέσει να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε καιρικό φαινόμενο.
Δεν θέλω να σας κουράσω περισσότερο. Κλείνοντας, εκτός από τις ευχαριστίες όλων μας, θα ήθελα πραγματικά να πω ότι η ελληνική κυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι ίσως από τους λίγους ηγέτες που από πολύ νωρίς έδωσαν οδηγίες και κατευθύνσεις για τη θωράκιση μνημείων, αρχαιολογικών χώρων, αλλά και της κοινωνίας μας από τα ισχυρότατα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής. Στο Υπουργείο Πολιτισμού ήδη έχουμε ένα μεγάλο πρόγραμμα το οποίο χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς πόρους, το δουλεύουμε από το 2019 και του χρόνου θα έχουμε ολοκληρώσει και το Εθνικό Σχέδιο για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής στην Πολιτιστική Κληρονομιά, υλική και άυλη. Αυτό εδώ, κυρία Πρόεδρε, είναι το πρώτο βήμα, μαζί με το Αθανασάκειο. Δεν είναι ότι τα αποκαθιστούμε μόνο. Προλαμβάνουμε το μέλλον, τα θωρακίζουμε ώστε να είναι τα πρώτα μας μνημεία τα οποία θα μπορούν να αντέξουν στην οποιαδήποτε τρικυμία.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Χαιρετισμός Προέδρου Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού:

«Είναι μεγάλη η χαρά που βρίσκομαι κοντά σας, στο χώρο του ιστορικού αυτού μνημείου. Και που μαζί με την Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ανακοινώνουμε την ένταξη έργων πολιτισμού στο σχέδιο δράσης της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών για τη στήριξη της Θεσσαλίας. Έργα που αφορούν στην αποκατάσταση χώρων ιδιαίτερης αρχαιολογικής, ιστορικής και θρησκευτικής σημασίας και τοπωνύμια συνυφασμένα με την πολιτιστική ταυτότητα, όχι μόνο της περιοχής, αλλά και της χώρας μας.

Κυρία Υπουργέ,

Σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια και για την άριστη συνεργασία. Ο ελληνικός εφοπλισμός, όπως γνωρίζετε, διαχρονικά έχει θέσει – τόσο ατομικά, όσο και συλλογικά – τον πολιτισμό στο επίκεντρο της προσφοράς του στην πατρίδα. Για εμάς, η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αποτελεί ευθύνη εθνική. Η ανάδειξη της δύναμης του πολιτισμού μας από γενιά σε γενιά, δεν θωρακίζει μόνο το παρελθόν μας, αλλά κυρίως το μέλλον μας, το μέλλον των επόμενων γενεών Ελληνίδων και Ελλήνων.

Στο πλαίσιο αυτό, θα ήθελα, εδώ, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Φαλάνης, να ανακοινώσω ότι το σχέδιο δράσης της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών για τη στήριξη της Θεσσαλίας θα ονομαστεί – τιμής ένεκεν – «Άγιος Νικόλαος». Ο προστάτης Άγιος των ναυτικών μας, που βρίσκεται πάντα πλάι μας, σε κάθε πλοίο μας, στις θάλασσες του κόσμου. Ο Άγιος Νικόλαος, αποτελεί σύμβολο πίστης της Ναυτιλίας των Ελλήνων, άρα και το καλύτερο σύμβολο για έργα που κάνουν πράξη την πίστη μας στο κοινό καλό, στο όραμά μας «Ναυτιλία και Κοινωνία Πάντα Μαζί». Σας ευχαριστώ.»

Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, υποστηρίζει το ΥΠΠΟ στην υλοποίηση των αναγκαίων έργων αποκατάστασης στην Περιφέρεια της Θεσσαλίας, μετά την καταστροφική επέλαση του Daniel, και ταυτόχρονα ανταποκρινόμενη στο κάλεσμα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, συγκέντρωσε χρηματικό ποσό άνω των €50.000.000 από δωρεές των μελών του Ελληνικού Εφοπλισμού.

Κάθε έργο που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της συνεργασίας θα αποτελέσει αντικείμενο αντίστοιχης διμερούς σύμβασης, με όρους και προϋποθέσεις κοινής αποδοχής εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού και της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Τα έργα αφορούν σε:

Αρχαιολογικός χώρος Σέσκλου (Π.Ε. Μαγνησίας)

Εκ των σημαντικότερων νεολιθικών οικισμών της Ευρώπης (7.000 π.Χ.) υπέστη σημαντικές φθορές από τον Daniel. Διαπιστώθηκαν καταρρεύσεις τοίχων, ενώ έντονες νεροσυρμές δημιούργησαν υποσκαφές που απειλούν στην τω χρόνω τις νεολιθικές οικίες. Φθορές υπέστησαν και οι υποδομές του αρχαιολογικού χώρου για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών. Σημειωτέον ότι από τον ίδιο αρχαιολογικό χώρο «πέρασε» και η φωτιά του Αυγούστου 2023.

Ναός Αγίου Νικολάου στη Φαλάνη (Π.Ε. Λάρισας):

Ο Ναός του Αγίου Νικολάου στη Φαλάνη αποτελεί νεώτερο μνημείο, ιδιαίτερα αγαπητό στην τοπική κοινωνία, και χρονολογείται τον 19^ο αιώνα. Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι ο αγιογραφικός διάκοσμος του ναού, του 1862. Εξ αιτίας του Daniel κατέρρευσε ο νότιος τοίχος του οικοδομήματος, ενώ καταστράφηκε μέρος της στέγης τους. Το μνημείο είναι πολύ αγαπητό στην τοπική κοινωνία.

Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου (Π.Ε. Μαγνησίας):

Το κτήριο του Μουσείου αντιμετώπισε προβλήματα με εισροή υδάτων κατά μήκος του αρμού ένωσης του παλαιού κτηρίου, του 1902, με το νεότερο, του 2004, τα οποία αποκαταστάθηκαν. Ομως, τα προβλήματα υφίστανται, καθώς στον αύλειο χώρο του Μουσείου παραμένουν οι εργοταξιακοί οικίσκοι, στους οποίους φιλοξενούνται προσωρινά εργαστήρια συντήρησης και αποθήκες. Παράλληλα, είναι επιτακτική η αντικατάσταση των μεγάλων πεύκων του προαύλιου χώρου του Μουσείου, με άλλα είδη πυράντοχων δέντρων. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα προβλήματα αυτα απαιτείται η δημιουργία χώρων για τις υποστηριχτικές λειτουργίες του Μουσείου και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του.

Ιερά Μονή Ταξιαρχών Πηλίου (Π.Ε. Μαγνησίας):

Μεταβυζαντινό Μοναστήρι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το παλαιό Καθολικό του και τις αντίστοιχες πτέρυγες. Στο Καθολικό, την άνοιξη 2023, ολοκληρώθηκε το έργο της στερέωσης και της ανακατασκευής του τρούλου του από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού. Παρά τα ακραία φαινόμενα του Daniel, το Καθολικό άντεξε, όχι όμως και οι παλαιές πτέρυγες.