Κωνσταντίνος & Άννα Μαρία: Χρονικό ενός παραμυθένιου βασιλικού γάμου

ΣχετικάΆρθρα

Ήταν ένας μεγαλειώδης γάμος, μέσα σε ατμόσφαιρα σεμνής λαμπρότητας και επιβλητικής μεγαλοπρέπειας, που σφράγισε ένα – όχι και τόσο σύντομο – ρομάντζο. Οι δύο τους είχαν συναντηθεί για πρώτη φορά το 1959, όταν η πριγκίπισσα Άννα-Μαρία (τριτότοκη θυγατέρα του βασιλιά Φρειδερίκου και της βασίλισσας Ίνγκριντ της Δανίας) ήταν μόλις 13 χρονών και ο 19χρονος τότε διάδοχος Κωνσταντίνος επισκέπτονταν την Κοπεγχάγη με τους γονείς του. Σύμφωνα με τα gossip της εποχής, ο βασιλιάς Παύλος σε μια προφητική έξαρση, την δείχνει στην Φρειδερίκη λέγοντας: «Κοίτα την, μοιάζει με μικρή πεταλούδα! Ελπίζω ο Τίνο να την παντρευτεί μια μέρα”.

Ξανασυναντήθηκαν το 1961 και το Μάιο του 1962 στην Αθήνα, στους γάμους της πριγκίπισσας Σοφίας με τον τότε διάδοχο του ισπανικού θρόνου και αργότερα βασιλιά Χουάν Κάρλος, όπου η Άννα Μαρία ήταν παράνυμφος. Στη δεξίωση που ακολούθησε ο Κωνσταντίνος χόρευε μόνο μαζί της, γεγονός που δεν πέρασε φυσικά απαρατήρητο από την μητέρα του. «Και μετά», όπως σημειώνει στις Εικόνες (2 Οκτωβρίου 1964) ο Φρέντυ Γερμανός, «ήρθαν οι ιστιοπλοϊκοί αγώνες στη Νορβηγία. Αυτοί ήταν συνήθως ο πρόλογος ενός βασιλικού ειδυλλίου. Έτσι άρχισε και η ιστορία Χουάν-Σοφίας και ακολούθησε ο γάμος τους». Σε έναν τέτοιο αγώνα έγινε και η πρόταση του γάμου, που αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό στην αυλή της Κοπεγχάγης, αν και έγινε δεκτή, καθώς η Άννα-Μαρία πήγαινε ακόμη σχολείο. Ο πατέρας της επέμεινε να ολοκληρώσει τις σπουδές της και να μη γίνει καμία δημόσια ανακοίνωση των αρραβώνων πριν τις αρχές του 1963. Το νεαρό ζευγάρι υποχρεώθηκε σε μυστικότητα, πολλά τηλεφωνήματα και περισσότερους ιστιοπλοϊκούς αγώνες.

Στις 23 Ιανουαρίου 1963, με δυο παράλληλα ανακοινωθέντα των ανακτόρων του Τατοϊου και του Αμέλιενμποργκ, αναγγέλθηκαν οι ευτυχείς αρραβώνες. Ο γάμος ορίστηκε για τον Ιανουάριο του 1965, έξι μήνες μετά την ενηλικίωση της Δανέζας πριγκίπισσας. Η αρρώστια όμως και ο θάνατος του βασιλιά Παύλου και η ενθρόνιση του Κωνσταντίνου επέσπευσαν το γεγονός για τις 18 Σεπτεμβρίου 1964, μόλις 18 μέρες μετά τα 18α γενέθλια της και δύο εβδομάδες μετά τη λήξη του εξάμηνου πένθους του παλατιού.

Παραμονές του γάμου, το πλήθος άρχισε να συγκεντρώνεται έξω από τη Μητρόπολη και την πλατεία Συντάγματος, από νωρίς το βράδυ. Ως τα μεσάνυχτα, τα πεζοδρόμια είχαν γεμίσει ασφυκτικά κι έκαναν χρυσές δουλειές οι δαιμόνιοι μικροπωλητές, που έπαιρναν καφάσια από τη λαχαναγορά και τα πουλούσαν για καθίσματα σε αυτούς που περίμεναν, με 5 δραχμές το τεμάχιο, ενώ μια ‘καλή θέση’ στο πεζοδρόμιο έπιανε τις 50 δραχμές, ενώ η αντίστοιχη έξω από τη Μητρόπολη έφτανε τις 100 δραχμές.

Την Παρασκευή, στις 10 το πρωί, αυτοί που περίμεναν τόσες ώρες ανταμείφθηκαν: επτά βασιλείς, οκτώ βασίλισσες, πάνω από εκατό πρίγκιπες και πριγκίπισσες κατέφθασαν μεγαλοπρεπώς και πήραν τις θέσεις τους στην εκκλησία (προς μεγάλη απογοήτευση πολλών, έλειπε η Γκρέις Κέλι, πρώην ηθοποιός, πριγκίπισσα του Μονακό και έγκυος στην πρώτη κόρη της). Ο πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας, αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ο δημοφιλέστατος στην Ελλάδα, βασιλιάς της Ιορδανίας Χουσεϊν με την βασίλισσα Μόνα, οι βασιλείς του Βελγίου, η βασίλισσα Τζουλιάνα της Ολλανδίας κ.α. Επίσης, σύσσωμη η ελληνική κυβέρνηση και ο 76χρονος πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου, γελαστός και με λευκό φράκο. Οι εφημερίδες της εποχής θα σημείωναν αργότερα το ‘μικρό επεισόδιο’ στις αφίξεις των προσκεκλημένων όταν «το αυτοκίνητο του Παναγιώτη Κανελλόπουλου διετάχθη να σταθή όχι στην είσοδο της Μητροπόλεως, όπως των άλλων επισήμων, αλλά στη γωνία» και «ο αρχηγός της Αντιπολιτεύσεως εξοργίσθη και απεχώρησε».

Σε μπαλκόνια, πεζοδρόμια και πλατείες, σκαρφαλωμένοι σε αγάλματα και δέντρα και φορώντας πρόχειρα καπέλα φτιαγμένα από εφημερίδες, σχεδόν μισό εκατομμύριο Έλληνες χαιρέτησαν με ζητωκραυγές την άφιξη των μελλονύμφων στην εκκλησία. Πρώτος έφτασε ο Κωνσταντίνος με την Φρειδερίκη, σε μία μαύρη και χρυσή άμαξα που έσερναν 6 άσπρα άλογα. Γλυκιά, συνεσταλμένη και ελαφρώς αμήχανη, η Άννα-Μαρία ακολούθησε με τη δική της άμαξα, συνοδευόμενη από τον πατέρα της. Το νυφικό της από ματ σατέν, με μικρό στρογγυλό ντεκολτέ και διπλή φούστα που κατέληγε σε ουρά 6 μέτρων, είχε κρατηθεί μυστικό μέχρι το γάμο. Οι βέρες ήταν χυμένες από χρυσό της εποχής των Μακεδόνων βασιλέων.

Τα πάντα είχαν προετοιμαστεί σχολαστικά για την πομπή: τα σιρίτια έλαμπαν, τα χαμόγελα άστραφταν, οι ουρές των αλόγων των βασιλικών ακολούθων ήταν επιμελώς κατσαρωμένες. Τη διακόσμηση της εκκλησίας είχε αναλάβει ο σχεδιαστής και τοπ ντεκορατέρ της εποχής Γιάννης Τσεκλένης. Παρά την αφόρητα υψηλή θερμοκρασία για την εποχή, οι 1500 προσκεκλημένοι στάθηκαν στωικά μες το ναό με τα 1000 αναμμένα κεριά, ενώ εκατομμύρια άλλοι παρακολούθησαν τους γάμους την ίδια στιγμή, στην ειδική εκπομπή της Eurovision. Κατόπιν όλοι δήλωσαν «μαγεμένοι» από τη βυζαντινή μεγαλοπρέπεια του μυστηρίου (την οποία η Άννα-Μαρία δεν πρέπει να πολύ-κατάλαβε, αφού δεν μιλούσε ακόμη ελληνικά) και τελέστηκε χοροστατούντος του αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου και με την παρουσία όλου του υψηλόβαθμου κλήρου. Κουμπάρα ήταν η Φρειδερίκη και τα δύο ολόχρυσα στέμματα που είχαν χρησιμοποιηθεί και στο δικό της γάμο κρατούσαν υπασπιστές. Η τελετή γίνεται σε ατμόσφαιρα φαντασμαγορίας και τόνους μυσταγωγίας.

Ο γάμος τελείωσε στις 11:45 και χαιρετίστηκε με έντονες κωδωνοκρουσίες, μουσικές από μπάντες και 101 κανονιοβολισμούς από το Λυκαβηττό, που ξεκίνησαν τις εκδηλώσεις χαράς του πλήθους που επευφημούσε τους νεόνυμφους καθώς περνούσαν σε μια ανοιχτή άμαξα, μέσα σε μια βροχή από άσπρα, γαλάζια και κόκκινα φέιγ βολάν (από τα εθνικά χρώματα). Κατόπιν, στο Τατόι, παρατέθηκε ‘κλειστό’ γαμήλιο γεύμα για 80 προσκεκλημένους και το απόγευμα της ίδιας ημέρας πέταξαν στην Κέρκυρα, για ένα σύντομο μήνα του μέλιτος. Ο ξένος τύπος έγραφε τότε: Ο Κωνσταντίνος, ο νεότερος βασιλιάς του κόσμου, σε ένα θρόνο που δεν εκτιμά όλος ο λαός του και σε μια χώρα που κατατρώγεται με τα οικονομικά της προβλήματα και την κρίση στην Κύπρο, είχε δουλέψει σκληρά για να ετοιμάσει ένα γάμο που χάρηκε όλη η Ελλάδα.

Πέθανε ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος

Όλη η προετοιμασία του γάμου, οι αφίξεις των υψηλών καλεσμένων, οι δεξιώσεις, οι γιορτές πριν το γάμο, η τελετή και η διαδρομή μετά προς στα ανάκτορα, έχουν καταγραφεί στο παρακάτω φιλμάκι, το οποίο περιλαμβάνει τον αυθεντικό σχολιασμό πριν μισό αιώνα!

Η τηλεοπτική μετάδοση των βασιλικών γάμων υπήρξε στην πραγματικότητα το πρώτο ελληνικό τηλεοπτικό πρόγραμμα (επισήμως, το ΕΙΡ θα έβγαινε στον αέρα πολύ αργότερα, στις 23 Φεβρουαρίου 1966). Επ’ αφορμή των γάμων, συνεργεία της ιταλικής και δανικής τηλεόρασης, κατέφθασαν στην Αθήνα φέρνοντας μαζί τους πομπούς, κεραίες και ένα πλήρη εξοπλισμό για τη λήψη και μετάδοση του μυστηρίου στην Ευρώπη, αλλά και σε ακτίνα 8 χιλιομέτρων γύρω από το Λυκαβηττό. Εκεί, στο λόφο, είχε στηθεί ένας μικρός πομπός, μόλις 100 Watt, με αποτέλεσμα να έχουν καθαρή εικόνα μόνο οι κάτοικοι των ανατολικών και νοτίων προαστίων. Άλλα ειδικά συνεργεία τραβούσαν σκηνές από την Αθήνα και τους εορτασμούς, ενώ είχε ετοιμαστεί και ένα ‘μιούζικαλ’, για να εμπλουτιστεί το πρόγραμμα. Εκείνες τις ημέρες στην πρωτεύουσα σημειώθηκε εξαιρετική ζήτηση τηλεοράσεων, που δε στάθηκε δυνατόν να ικανοποιηθεί, καθώς τυπικά η εισαγωγή συσκευών ήταν αδύνατη, αφού δεν υπήρχε σχετική νομοθεσία για τις τελωνειακές διατυπώσεις.

Ορισμένες, ελάχιστες, συσκευές στάλθηκαν στα Ανάκτορα, προκειμένου να παρακολουθήσει το γάμο το υπηρετικό προσωπικό. Άλλες τοποθετήθηκαν στην πρωθυπουργική κατοικία, στην αίθουσα των δημοσιογράφων στη Μεγάλη Βρεταννία, στο γυναικωνίτη της Μητρόπολης, στα νοσοκομεία και τις εξέδρες για τους εκπροσώπους του Τύπου. Μετά τις γιορτές και τα πανηγύρια η RAI πρότεινε στο ΕΙΡ να νοικιάσει τα μηχανήματα της που βρίσκονταν στην Ελλάδα έναντι του συμβολικού ποσού των 200 χιλιάδων δραχμών. Η πρόταση τελικά απορρίφθηκε.

Ο γάμος αποτυπώθηκε και στη μεγάλη οθόνη, μέσα από την ταινία της Φίνος Φιλμ “Κορίτσια για φίλημα” του Γιάννη Δαλιανίδη. Το απόσπασμα για πολλά χρόνια (μέχρι το 1989) ήταν κομμένο στις τηλεοπτικές μεταδόσεις από τα δύο κανάλια ΕΡΤ και ΥΕΝΕΔ.